به گزارش دیوان اقتصاد،«هادی قوامی» روز جمعه در گفت و گو با ایرنا با اشاره به کاهش سهم نفت در بودجه و جایگزینی آن با افزایش پایه‌های مالیاتی اظهار داشت: مالیات به اشکال مختلفی اخذ می‌شود از جمله مالیات‌های مستقیم که از حقوق، ثروت و از سود شرکت‌های دولتی دریافت می‌شود و بخشی از مالیات‌ هم مانند مالیات بر ارزش افزوده به صورت غیرمستقیم دریافت می‌شود که اکنون به رقم قابل توجهی حدود ۵۰ درصد رقم بودجه عمومی کشور رسیده است.
وی افزود: با تصویب قانون مالیات بر ارزش افزوده، شکل مالیات‌ها، تغییر کرد. اکنون مجلس هر ساله بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد تومان مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم در لایحه بودجه تصویب می‌کند و دولت می‌تواند آنرا دریافت کند که تقریبا ۹۵ درصد این اعداد محقق می‌شود.
نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی پایین است
نماینده مردم اسفراین در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: در مجموع، نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی‌ ما پایین است در صورتی که در کشورهای پیشرفته (OECD) میزان این مالیات بسیار بالاست. در حالی که این مقدار مالیات در برخی کشورها ۳۰، ۳۵ و در برخی نیز به ۴۰ درصد می‌رسد، در ایران این نسبت طی سال‌های مختلف هیچ‌گاه از ۶ درصد فراتر نرفته است.
قوامی با بیان اینکه باید تلاش کنیم بخشی از پایه‌های مالیاتی را گسترش داده و مالیات را به سمت مجموع درآمد خانوار یا مالیات بر عایدی سرمایه ببریم و یا با کاهش قاچاق در اقتصاد کشور و رسمی کردن آن بتوانیم از این بخش هم مالیات بگیریم، گفت: اگر سهم قاچاق در اقتصاد کشور را حداقل سالی ۱۲ میلیارد دلار در نظر بگیریم با توجه به اینکه این بخش به‌هیچ عنوان مالیات پرداخت نمی‌کند، میزان‌ آسیب‌های ناشی از این امر در اقتصاد کشور مشخص می‌شود.
وی ادامه داد: اینها بخش‌هایی است که می‌توان در آنها پایه‌های مالیاتی را گسترش داد، بدون اینکه نیاز به تغییر نرخ مالیات باشد. یعنی همین نرخ ۹ درصد برای ارزش افزوده و ۲۵ درصد هم برای نرخ سود در نظر گرفته شود، ضمن اینکه مالیات حقوق هم که به صورت طبقه‌ای اخذ می‌شود.
نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اظهارداشت:چالشی که ما در مالیات داریم این است که تقریباً ۵۰ هزار میلیارد تومان معافیت در اقتصاد ایران وجود دارد که باید ساماندهی کرد و تا بتوانیم نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی افزایش داده و به حدود ۱۰ درصد برسانیم.
قوامی درخصوص کاهش یا قطع وابستگی بودجه جاری به نفت اظهار داشت: این اتفاق با مساعدت و اقدام آقای ترامپ و خروج وی از توافق برجام رخ داد، چرا که ما سال‌ها پیش تصمیم به کاهش این وابستگی داشتیم و با این اقدام رئیس جمهور آمریکا، عملا بیش از نیمی از ۱۲۰ میلیارد تومانی که در بودجه سال ۹۸ پیش‌بینی کرده بودیم را از دست دادیم.

بودجه سال ۹۹ بدون نفت بسته می‌شود

وی با بیان این که بودجه سال ۹۹ بدون نفت بسته خواهد شد، خاطرنشان کرد: باید به سراغ اصلاح وضع موجود برویم و برای اینکار می‌توانیم به‌طور مثال درآمدهای پایدار مانند مالیات ایجاد کنیم؛ یعنی با دریافت مالیات بر مجموع درآمد و مالیات بر عایدی سرمایه بخشی از بودجه کشور را جبران کنیم. علاوه بر این با اصلاح و هدفمند کردن یارانه های پنهان می توان بخش دیگر از منابع مورد نیاز کشور را محقق کرد.
نماینده مردم اسفراین در مجلس در ادامه با اشاره به میزان مصرف بنزین در کشور گفت: هم‌اکنون سالانه در کشور ۳۵ میلیارد لیتر بنزین معمولی و سوپر مصرف می‌شود. با احتساب قیمت یک هزار تومانی هر لیتر بنزین، دولت از این طریق ۳۵ هزار میلیارد تومان دولت کسب درآمد می‌کند که این مبلغ، هم به سازمان هدفمندی می‌رود و هم به دست مصرف‌کننده‌ها، مردم و خانوارها می‌رسد. حال اگر بنزین را به قیمت واقعی آن، یعنی با دلار ۱۱ هزار تومان عرضه کنیم، درآمدی بیش از ۱۱ برابر یعنی نزدیک به ۴۰۰ هزار میلیارد تومان فقط از طریق فروش بنزین به‌دست می‌آید.
قوامی ادامه داد: حتی اگر ۵۰ درصد قیمت واقعی بنزین را در نظر بگیریم، حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان از این طریق به‌دست می‌آید و بیش از درآمد نفتی که در سال‌های قبل در بودجه پیش‌بینی می‌شد و امسال امکان وصول آن وجود ندارد را می‌توان از همین فروش بنزین حاصل کرد. در بحث حامل‌های انرژی همچون گازوئیل، بنزین، نفت گاز و گاز طبیعی اگر یارانه پنهان را اصلاح کنیم، تنها در گاز طبیعی بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان، عدم‌النفع دولت است که می‌توان اینها را اصلاح کرد و این اصلاحات طبیعتا می‌تواند کمک کند.
وی اصلاحات ساختاری در بودجه را راهکار دیگری عنوان کرد و افزود: البته کارآ کردن هزینه‌ها نیز اقدام دیگری است که می‌توان انجام داد چرا که اکنون هزینه‌ها کارآ نیست و این کار باید به‌گونه‌ای انجام شود که بهره‌وری افزایش پیدا کرده و به هدف اصابت کند.
نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات در مجلس ادامه داد: باید معافیت‌ها را کاهش و پایه‌ها را گسترش داد و از سوی دیگر سیستم مالیات رسانی را کارآمد کرد و از این طریق می‌توان درآمدهای دیگر را به جای نفت در بودجه جایگزین کرد و از وابستگی بودجه جاری به نفت خلاص شد.