نمایندگانی از کشورهای ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند به عنوان طرف های قرارداد خط لوله گاز 'تاپی'، چندی پیش قرارداد اولیه را در زمینه سرمایه گذاری 10 میلیارد دلاری برای اجرای این طرح، در ترکیه امضا کردند.
به گزارش بانک و اقتصاد، تاپی، طرحی برای احداث خط لوله انتقال گاز ترکمنستان به افغانستان، پاکستان و هند است که کلنگ نمادین آغاز عملیات اجرایی آن، حدود دو ماه پیش با حضور مقامات عالی چهار کشور در ترکمنستان به زمین زده شد.
روزنامه اکسپرس تریبیون پاکستان به نقل از 'مبین صولت' مدیرعامل شرکت گاز پاکستان نوشت: قرارداد اولیه برای سرمایه گذاری این طرح امضا شده و قرارداد نهایی آن نیز به زودی امضا خواهد شد.
براساس این گزارش، قرار است هریک از کشورهای افغانستان، پاکستان و هند پنج درصد از سرمایه لازم برای اجرای این طرح را تامین کنند و ترکمنستان نیز پذیرفته است که 85 درصد سرمایه لازم برای اجرا طرح تاپی را تامین کند.
مبین صولت گفته است که انتظار می رود عملیات احداث خط لوله تاپی تا پایان سال 2019 به پایان برسد.
طبق آنچه اکنون روی کاغذ به عنوان قرارداد تاپی وجود دارد، این خط لوله به طول یکهزار و 800 کیلومتر با ظرفیت 792 میلیارد و 500 میلیون گالن در سال، از شمال شرق ترکمنستان، جایی که بزرگترین میدان گازی این کشور در آن واقع شده است، آغاز می شود و قرار است با عبور از مسیرهای ناامن افغانستان و پاکستان، از طریق مرز پاکستان و هند، به این کشور به عنوان سومین مقصد آن، متصل شود.
قرارداد اولیه، در سال 2008 میان سه کشور افغانستان، پاکستان و هند به عنوان ذی نفعان طرح تاپی و خریداران گاز ترکمنستان امضا شد و قرارداد اولیه میان سه کشور با ترکمنستان نیز در سال 2010 به امضا رسید.
در صورت اجرای این طرح، قرار است روزانه 500 میلیون فوت مکعب گاز ترکمنستان با خط لوله تاپی در اختیار افغانستان قرار گیرد و سهم هر یک از کشورهای هند و پاکستان از گاز ترانزیتی با این خط لوله نیز روزانه یک میلیارد و 325 میلیون فوت مکعب خواهد بود.
نگاهی به چالش های اساسی موجود در مسیر اجرای طرح تاپی، حکایت از وجود مشکلات فراوان در این زمینه دارد؛ مشکلاتی که باعث خواهد شد چهار کشور عضو تاپی نتوانند چندان به واقعی بودن ضرب الاجل تکمیل این خط لوله تا پایان سال 2019 امیدوار باشند.
علاوه بر وجود تنگاهای مالی و مشکلات سرمایه گذاری، پیشرفت و تحقق فیزیکی طرح تاپی به چند عامل مهم از جمله برقراری امنیت در افغانستان و کاسته شدن از تنش های میان هند و پاکستان بستگی دارد.