به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از ایرنا، هم‌زمان با یازدهمین سال اجرای سهمیه‌بندی بنزین در ایران، بحث احیای کارت سوخت دوباره مطرح شده است. البته این بار استفاده از کارت سوخت نه به بهانه اجرای طرح تحول اقتصادی و واقعی کردن یارانه‌ها، بلکه به‌منظور صرفه‌‌جویی در مصرف بنزین و جلوگیری از قاچاق سوخت انجام می‌شود.

**تأثیر تورم سالانه بر کاهش قیمت واقعی بنزین

با این حال همگان بر مؤثر بودن کارت سوخت در کاهش مصرف و کاهش قاچاق سوخت هم نظر نیستند، زیرا تجربه قبلی نیز نشان داده که اگرچه در یکی دو سال اول اجرای سهمیه‌‌‌بندی بنزین، مصرف کاهش پیدا کرد، اما سال‌های بعد شدت مصرف بنزین دوباره به شکل سابق ادامه‌دار بود. مهم‌ترین دلیل این امر را نیز باید در تورم جستجو کرد، زیرا به‌واسطه تورم سالانه، به مرور زمان قیمت بنزین در مقایسه با دستمزد کاهش پیدا می‌کند و حتی به پایین‌تر از قیمت قبلی می‌رسد.

افزایش قیمت دلار نیز در این امر بی‌تأثیر نیست. از ابتدای اجرای طرح تحول اقتصادی قرار بود به‌تدریج قیمت بنزین به قیمت فوب خلیج فارس نزدیک شود. با کاهش قیمت نفت و همچنین افزایش قیمت بنزین به هزار تومان در ایران، این قیمت‌ها به یکدیگر نزدیک شد. به همین دلیل در سال 94، سهمیه‌بندی بی‌اثر شد و کارت سوخت کارایی خود را از دست داد.

**بازار جذاب و پر‌سود قاچاق بنزین

اما به دنبال افزایش قیمت نفت و همچنین افزایش قیمت دلار در ایران، فاصله قیمتی بنزین در داخل و خارج کشور زیاد شد و زمینه را برای افزایش قاچاق سوخت فراهم کرد. در همین رابطه، وزیر نفت با کنایه اعلام کرد که اوضاع قاچاق سوخت عالی است. یک مقایسه آماری نیز نشان از آن دارد که قیمت بنزین با احتساب دلار آزاد در ترکیه هم‌اکنون حدود 19 هزار و 300 تومان در هر لیتر است. قیمت بنزین در افغانستان حدود 12 هزار و 400 تومان و در پاکستان حدود 12 هزار و 700 تومان است و این در حالی است که بنزین در ایران لیتری هزار تومان به فروش می‌رسد. بنابراین، می‌تواند جذابیت بالایی را برای قاچاقچیان ایجاد کند.

مصرف داخلی نیز افزایش چشمگیری داشته و هر روز بیش از 90 میلیون لیتر بنزین در باک خودروها می‌سوزد. این عوامل دست به دست هم داده تا احتمالا کارت سوخت به پمپ‌بنزین‌ها بازگردد و حتی احتمال دونرخی شدن دوباره بنزین نیز به گوش برسد.

**پیشگیری از قاچاق بنزین با احیای کارت سوخت

با این حال، دبیردوم کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ، می‌گوید تنها تصمیمی که کمیسیون انرژی مجلس درباره سوخت گرفته، احیای کارت سوخت است و بحث دونرخی شدن تاکنون مطرح نبوده است.

کوروش کرم‌پور حقیقی، دبیر کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه اگر قرار باشد قیمت بنزین تغییر کند، باید به‌عنوان طرح و یا لایحه در اختیار کمیسیون قرار گیرد و بعد از آن رسماً اظهارنظر می‌کنیم، گفت: تاکنون در این مورد درخواستی نشده و اگر دولت بخواهد بنزین را دونرخی کند باید در قالب اصلاحیه بودجه آن را به مجلس ارائه دهد.

وی با بیان اینکه احیای کارت سوخت یکی از روش‌های پیشگیری از قاچاق سوخت است، افزود: همچنین کارت سوخت یکی از روش‌های مدیریت مصرف و صرفه‌جویی است. اگرچه برخی کارشناسان معتقدند تاثیرگذار است و برخی کارشناسان معتقدند هیچ تأثیری ندارد، اما وجود کارت سوخت هیچ ضرری نخواهد داشت.