به گزارش دیوان اقتصاد، یازدهمین همایش بانکداری نوین و نظام های پرداخت با موضوع «زیست بوم بانکداری هوشمند؛ حکمرانی دیجیتال و نظارت فناورانه» و با محور‌های نگرش اکوسیستمی در بانکداری هوشمند، تحول دیجیتال در نظارت و پایداری مالی، رمزپول‌ها و دارایی‌های دیجیتال، بانکداری هوشمند و روش‌های نوظهور پرداخت، بانکداری هوشمند و قوانین بالادستی روزهای پنجم و ششم آذرماه برگزار می شود. 

دکتر نوش آفرین مومن واقفی در این نشست خبری ضمن تاکید بر بازنگری از نگرش سیستمی به اکوسیستمی به عنوان یکی از اهداف جدی این همایش تاکید کرد: یکی از موضوعات اصلی که دغدغه بانک مرکزی و زیست بوم مالی کشور این است که با وجود اینکه در چند سال اخیر، ذی نفعان و بازیگران جدیدی به زیست بوم مالی کشور وارد شدند،  رویکرد نظام های موجود ما همچنان  تک بعدی است و هنوز نگاه مورد نظر برای مدیریت یک زیست بوم به اندازه کافی شکل نگرفته است. 

مومن واقفی اضافه کرد:  باید از رویکرد سیستمی به اکوسیستمی بازنگری صورت گیر‌د و به نظر می رسد ضروری است تعامل بیشتری با بازیگران زیست بوم داشته باشیم تا به دستاورد بهتری در مدیریت زیست بوم ها برسیم.

معاون فناوری های نوین بانک مرکزی با اشاره به اجرایی شدن قانون جدید بانک مرکزی گفت: در قانون جدید بانک مرکزی، نظارت هوشمند و مبتنی بر فناوری خیلی جدی تر شده و یکی از مسیرهایی که در این همایش بر روی آن تاکید می شود استفاده از فناوری برای حوزه نظارت است.

به گفته مومن واقفی مفاهیمی مانند رگ تک ها(فناوری قانون گذاری) از مواردی هستند که جای خالی آنها بشدت قابل لمس است و بانک مرکزی همیشه این همایش را یک فرصت برای تعامل دیدگاه ها و دریافت نظرات سازنده اعضای زیست بوم مالی کشور می داند.

معاون فناوری های نوین بانک مرکزی همچنین در مورد جایگاه هوش مصنوعی در صنعت مالی کشور در همایش پیش رو، افزود: پنل هایی در مورد هوش مصنوعی در این همایش برقرار خواهد بود. همچنین تلاش شده است که موضوع هوش مصنوعی به عنوان یک مفهوم بنیادی در همه پنل ها مدنظر قرار گیرد.

وی گفت:  تفاوت اصلی در رویکرد همایش پیش رو و سال های قبل این است که علاوه بر رویکرد و دیدگاه رو به آینده، سعی شده است تا حد زیادی دغدغه ها و مسایل روز هم در موضوعات نشست ها و سخنرانی ها گنجانده شود تا  به صورت دغدغه مند جلساتی هم برای رفع چالش ها و مسایل روز برگزار شود.

مومن واقفی با اشاره به استقبال علاقمندان از یازدهمین همایش بانکداری نوین نظام های پرداخت گفت: استقبالی که در حوزه علمی از همایش شده است نشان می دهد،  این همایش توانسته جایگاهی یکتا در این صنعت حوزه داشته باشد و‌ علاقمندان حوزه بر روی دستاوردهایی که می توانند در این حوزه داشته باشند، تمرکز جدی دارند. 

بهره برداری از الگوریتم های جدید اعتبار سنجی 

معاون فناوری های نوین بانک مرکزی در ادامه این نشست خبری در پاسخ به پرسشی در مورد  اعتبارسنجی بانک ها گفت: الگوریتم های جدید اعتبارسنجی حدود یک ماه و نیم قبل مورد بهره برداری قرار گرفته و جایگزین سیستم های قبلی شده است. 

وی با بیان اینکه سیستم اعتبارسنجی بانک‌ها در حال حاضر در شبکه بانکی در حال استفاده است و بهینه‌سازی الگوریتم‌های آن در حال انجام است افزود: جمع تراکنش افراد، سوابق چک برگشتی و هرگونه اطلاعاتی در شبکه بانکی که بتواند برای اعتبارسنجی از آن استفاده کرد در اعتبارسنجی در نظر گرفته می‌شود و اقلامی مانند بدهی مالیاتی و رفتار مالی افراد از جمله شاخص‌هایی است که به اعتبارسنجی اضافه خواهد شد. در بحث نظارت هوشمند و بانکداری هوشمند که مبتنی بر داده است، تلاش شده که از هوش مصنوعی به عنوان یک مولفه زیرساختی استفاده شود. 

تدابیر بانک مرکزی در حوزه نوین بانکداری

معاون فناوری های نوین بانک مرکزی درخصوص تدابیر بانک مرکزی برای حوزه های نوین بانکداری مانند کریپتو و نئوبانک ها گفت: ما پذیرفتیم و می دانیم که باید این کسب و کارها را در مدل جامع تری تحت پوشش قرار دهیم. در دو ماه گذشته هم با حوزه های صنفی هر حوزه جلسات متعددی داشتیم و قطعا بازنگری در این حوزه خواهیم داشت. بنده تاکید می کنم که به همان اندازه ای که سیستم به اکوسیستم تبدیل شده است ما در حوزه قوانین نتوانستیم خود را با تغییرات انطباق دهیم و تلاش می کنیم که این تغییر بینش صورت گیرد.

بانک مرکزی به شفافیت تراکنش ها و کسب وکار پایبند است
به گفته مومن واقفی بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر و تنظیم کننده به بعضی موارد مانند شفافیت تراکنش ها  و شفافیت کسب و کار پایبند است و تلاش ما این است که بازیگر را تقویت کنیم که در زیست بوم ما قوی تر باقی بماند. در مورد رفع مسدودی چک هم همیشه دغدغه بانک مرکزی بوده است و بارها به بانکها ابلاغ شده است. از نظر بانک مرکزی، اینکه بانکی با بانک مرکزی همراهی نکند به هیچ وجه قابل قبول نیست. و اگر مواردی باشد، چنانچه به بانک مرکزی اعلام شود حتماً به صورت موردی پیگیری می شود. 

ارائه خدمات چک الکترونیک در ۱۶ بانک

مومن‌واقفی در پاسخ به سوال دیگری در مورد آخرین وضعیت ارائه خدمت چک الکترونیک در شبکه بانکی  تصریح کرد: نزدیک به ۱۶ بانک در حوزه چک الکترونیک در حال حاضر فعال هستند. در حوزه چک الکترونیک برای افراد حقوقی با مسائلی مواجه و در حال پیگیری رفع آن هستیم تا به زودی چک الکترونیک برای افراد حقوقی نیز رونمایی شود. 

معاون فناوری های نوین بانک مرکزی گفت: بیشتر اعضای شبکه بانکی جزو اکوسیستم چک الکترونیکی هستند و بقیه بانک ها هم در مرحله آزمایش و فعال شدن هستند بدین ترتیب در زمینه توسعه چک الکترونیکی برای افراد حقیقی مشکلی نداریم و اما در مورد افراد حقوقی این چالش بود که CA (سی ای) بانکی که به عنوان نماد در شبکه بانکی می شناسیم به عنوان CA میانی وزارت صمت به رسمیت شناخته شود. خوشبختانه بیستم آبان ماه مراسم کلید برگزار شد و یک چالش 15 ماهه در انی کشور حل شده است و در ماههای آینده به بهره برداری می رسد. 

مردم مشکلات رفع مسدودی چک را گزارش کنند

معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با بیان اینکه رفع مسدودی چک همواره مورد تاکید بانک مرکزی بوده است، تاکید کرد: البته برخی بانک‌ها در این حوزه محدودیت فناوری دارند که در حال ارتقای آن هستند. اینکه بانکی در این حوزه با مشتری همکاری نکند به هیچ وجه مورد تائید نیست و هر موردی که مشاهده شود را مردم و خبرنگاران می‌توانند به بانک مرکزی به عنوان یک تخلف گزارش کنند.

اتصال شبکه بانکی به سامانه املاک و اسکان 
وی در ادامه در خصوص آخرین وضعیت اتصال شبکه بانکی به سامانه املاک و اسکان و مشروط شدن ارائه خدمات دسته چک به ثبت اطلاعات سکونتی مشتریان در این سامانه گفت: در بخش املاک و اسکان، سامانه‌ای در اختیار بانک مرکزی قرار داده‌ شده است که به بانک‌ها ابلاغ شده تا  از آن استفاده کنند. علت اینکه بانکها برای استفاده از این سامانه هنوز اجبار نشده اند این است که اطلاعات سامانه تکمیل نشده است و مردم برای استفاده از آن به زحمت می افتند در عین حال  تلاش می کنیم  تا در قالب یک تعامل دو طرفه مشکل حل شود در مورد مشروط شدن دریافت دسته چک به ثبت اطلاعات اسکان در این سامانه، این موضوع نیز به بانکها ابلاغ شده است .

هیچ بانکی هک نشده است
مومن‌واقفی با اشاره به اینکه در پروژه کهربا تمام بانک‌های بزرگ کشور حضور دارند ک نزدیک ۹۰ درصد مشتریان بانکی در خصوص کهربا پوشش داده شده‌اند، ادامه داد: به دلیل هزینه و ارزبری بالای تبدیل کارت‌های الکترونیک به کارت‌های مغناطیسی سعی داریم با فراهم کردن زیرساخت فناوری از فناوری NFC تلفن‌های همراه استفاده شود. در این راستا، از فناوری توکنازیشن در طرح کهربا استفاده کرده‌ایم به صورتی که کارت بانکی به صورت توکنایز در تلفن همراه ثبت شود و سپس عملیات پرداخت با استفاده از تکنولوژی NFC تلفن همراه انجام شود. 

معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی گفت: پس از رونمایی از میرشتاب از نظر فنی سیستم کارتی ایران و روسیه به یکدیگر متصل شده است. در این رابطه باید استاندارد‌هایی رعایت می‌شد تا امکان تراکنش مستقیم بین ایران و روسیه برقرار شود که آنها را فراهم کرده‌ایم. هم‌اکنون امکان تراکنش بین میر روسیه و شبکه شتاب ایجاد شده است. 

مومن واقفی درباره طرح ریال دیجیتال گفت: در فاز اول پروژه ریال دیجیتال بیشتر روی بحث فنی تمرکز داشته‌ایم و نتیجه گیری این بود که کاربری ریال دیجیتال به اندازه کافی کاربردی نشده است. چندین پیشنهاد در کاربرد‌های مختلف این حوزه داشته‌ایم و در نظر داریم کاربرد ریال دیجیتال را بیشتر کنیم. 

وی تاکید کرد: خبر هک بانک‌ها و سامانه‌های مختلف آنها به هیچ وجه صحت ندارد و یکی از بانک‌ها تنها تغییر جزئی در زیرساخت فنی خود داشته که با اختلالاتی مواجه شده و در حال حاضر برطرف شده است. اطلاعاتی که در مورد دو بانک نیز مطرح شده بود، اطلاعات قدیمی بود که هیچگونه اطلاعاتی مالی در آن 
وجود نداشت و تنها اطلاعات هویتی بود. بحث پایداری برای ما بسیار مهم است و اقداماتی را برای افزایش پایداری شبکه بانکی در دست اجرا داریم.

از نگرش اکوسیستمی در بانکداری هوشمند تا رمزپول‌ها و دارایی‌های دیجیتال

کوروش پرویزیان، رئیس پژوهشکده پولی و بانکی نیز در این نشست خبری گفت: یازدهمین همایش بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت با موضوعیت زیست بوم بانکداری هوشمند، حکمرانی دیجیتال و نظارت فناورانه در پنجم و ششم آذرماه با حضور اساتید، دانشجویان، متخصصان، صاحبنظران و فعالان حوزه پولی و بانکی و صنعت پرداخت کشور برگزار می‌شود.

وی خاطرنشان کرد:‌ سال گذشته تاکید شد که عنوان همایش از بانکداری دیجیتال به بانکداری نوین تغییر یابد که امسال این تغییر کوچک ایجاد شد همچنین همزمان با برگزاری این همایش، نمایشگاه صنعت پرداخت و بانکداری در محل سالن همایش‌های برج میلاد برگزار خواهد شد.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی گفت: برگزاری جشواره پیشکسوتان نظام بانکی به یاد مرحوم دکتر نوربخش از دیگر برنامه های این همایش است همچنین در این جشنواره تازه‌های فناوری در صنعت پرداخت توسط شبکه بانکی، بانک مرکزی و شرکت ملی انفورماتیک به نمایش گذاشته می‌شود. 

وی با بیان اینکه این همایش با میزبانی معاونت فناوری‌های نوین بانک مرکزی و شرکت ملی انفوماتیک و با دبیری پژوهشکده پولی و بانکی برگزار می‌شود تصریح کرد: محور‌های این همایش، نگرش اکوسیستمی در بانکداری هوشمند، تحول دیجیتال در نظارت و پایداری مالی، رمزپول‌ها و دارایی‌های دیجیتال، بانکداری هوشمند و روش‌های نوظهور پرداخت، بانکداری هوشمند و قوانین بالادستی است که با توجه به تصویب قانون جدید بانک مرکزی و سال اول اجرای این قانون در نظر گرفته شده است. 

پرویزیان  از برنامه های حاشیه ای این همایش عنوان کرد و افزود: هشت عنوان سخنرانی توسط صاحب‌نظران و مسئولان حوزه پرداخت در طول دو روز برگزاری این همایش پیش بینی شده است. همچنین۱۰ نشست تخصصی با مشارکت مجموعا ۷۰ نفر در محور‌های ۱۰گانه همایش برگزار می‌شود. 

انتشار مقالات همایش در پایگاه علمی جهان اسلام

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی گفت: در جریان این همایش ۶۰ عنوان کارگاهی طراحی شده که از میان آنها ۱۶ مورد را برگزار خواهد شد که شامل چهار کارگاه برای دانش‌آموزان و جوانان، یک دوره ویژه مدیران عالی شبکه بانکی و ۱۱ دوره نیز از میان دوره‌های معمولی برگزار می‌شود.  در این دوره بیش از ۲۳۰ مقاله علمی به دبیرخانه همایش ارسال شده که ۴۰ عنوان توسط داوران علمی تائید شده که ۱۸ مورد به صورت شفاهی در همایش ارائه می‌شود و در پایان نیز از چند مقاله به صورت ویژه تقدیر خواهد شد.

به گفته وی، برای اولین بار مقالات این همایش در پایگاه علمی جهان اسلام نیز منتشر می‌شود که این اقدام با توجه به دغدغه ارسال‌کنندگان مقاله به همایش برای اعتباربخشی به مقالات و ثبت آنها در پایگاه‌های معتبر، انجام شده است.

پرویزیان با بیان اینکه در همایش سال جاری به موضوع کسب و کار شبکه بانکی و شرکت‌های صنعت پرداخت اهمیت بیشتری داده شده است افزود: با توجه به اهمیت ارائه فناوری‌های جدید و دستاور‌های حوزه پولی و بانکی و صنعت پرداخت ۳۵ غرفه در دو طبقه با مساحت بیش از ۲۰۰۰ متر برای نمایشگاه پیش‌بینی شده است. در این نمایشگاه ۳۰ فرصت معرفی محصول پیش‌بینی شده است. 

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی افزود: در جشنواره تکریم از خبرگان و نخبگان و چهره‌های ماندگار شبکه بانکی، فرصتی ایجاد شده که هم معرفی محصولات فناوری در حوزه دانش‌بنیان و فینتک داشته باشیم و هم محصولاتی در این حوزه معرفی شود. همچنین تقدیر ویژه از فناوری‌های پیشتاز در حوزه نظام‌های پرداخت و بانکداری نوین خواهیم داشت که از میان بیش از ۵۰ طرح و فناوری که از سوی بانک‌ها و شرکت‌ها ارسال شده، انتخاب می‌شود. در اختتامیه برگزیدگان این ۵۰ طرح معرفی خواهند شد.

وی گفت: پیش‌بینی می‌شود امسال هم استقبال بالایی از این همایش داشته باشیم و همچنین پیش‌بینی می‌کنیم که بیش از ۱۰ هزار نفر از این همایش و نمایشگاه بازدید داشته باشند.

ضرورت ارائه ایده های جدید همگام با سیاست های کلی نظام 

علیرضا ماهیار؛ مدیرعامل شرکت ملی انفورماتیک نیز در این نشست خبری تاکید کرد: شرکت کنندگان در این همایش و نمایشگاه و کارگاه های جانبی ان باید ایده‌هایی را همراستا با سیاست‌های کلی نظام، راهبرد‌های دولت چهاردهم و برنامه پنج ساله پیشرفت کشور ارائه دهند.

وی با بیان اینکه توجه به فناوری‌های مالی می‌تواند زمینه تغییرات گسترده‌ای را در ارائه خدمات به مردم به همراه داشته باشد تصریح کرد: امروزه بانک‌ها در زندگی روزمره مردم حضور دارند و از سوی دیگر شعبات حضوری بانک‌ها کمتر شده و از طرفی نیز ضریب نفوذ تلفن همراه بیش از ۱۲۰ درصد است. بر این اساس مدیریت دارایی‌ها، مدیریت نقدینگی و خدمات حوزه مالی مثل بیمه و سایر حوزه‌ها به تلفن‌های همراه منتقل شده است. این فناوری‌ها کمک می‌کند که دنیای متفاوتی برای مشتریان شبکه بانکی رقم بخورد.

ماهیار افزود: هرسال شاهد فناوری‌های جدیدی هستیم که خدمات شبکه بانکی را ارتقا می‌دهند. در حوزه هوش مصنوعی مسائلی مثل یادگیری ماشین، کلان داده‌ها، استفاده از الگو‌های هوشمند در نظارت فناورانه و سایر مسائل شبکه بانکی و نظام پرداخت کشور موثر است.

مدیرعامل شرکت ملی انفورماتیک تصریح کرد: در سال‌های گذشته بسیاری از موضوعات معطوف به استفاده از هوش مصنوعی شده است و با توجه به اینکه در حوزه بانکی و نظام پرداخت داده‌های تمیزی داریم، می‌توانیم نظارت هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی را به نحو آسان‌تر و بهتری داشته باشیم.

ماهیار با بیان اینکه در استفاده از ریال دیجیتال اقداماتی در جهت افزایش کارایی ان در حال انجام است افزود : در حال حاضر زیرساخت‌های بیشتر برای پرداخت خرد فراهم شده است، اما استفاده از ریال دیجیتال برای دور زدن تحریم‌ها، استفاده از توکنایز کردن دارایی‌ها و سایر مزایای ریال دیجیتال را در نظر داریم.

وی افزود: بیش از ۵۰ درصد تراکنش‌های خرد ما از نوع تراکنش‌های خرد و بسیار خرد است. استفاده از سامانه پل و ابزار پل‌پی و بحث کیف پول نیز باید یک زیرساخت فنی برای آن در نظر گرفته می‌شد که ریال دیجیتال می‌تواند بستر مناسبی برای این موارد باشد.

مدیرعامل شرکت ملی انفورماتیک عنوان کرد: ریال دیجیتال چند چالش دارد. اول اینکه باید بدانیم از آن می‌خواهیم برای پرداخت‌های داخل کشور استفاده کنیم یا از آن برای پرداخت‌ها و تبادلات بین‌المللی استفاده کنیم.

ماهیار خاطر نشان کرد: در استفاده از ریال دیجیتال برای تبادلات بین‌المللی بحث نرخ، زیرساخت‌ها، ورود و خروج پول و بسیاری از موارد دیگر بسیار مهم است که باید آنها را در نظر داشته باشیم.

وی در پایان تاکید کرد: در وهله اول از ریال دیجیتال می‌توانیم برای پرداخت‌های خردی که حجم بالایی دارد و هزینه بالایی به شبکه بانکی تحمیل می‌کند، استفاده کنیم.