به گزارش دیوان اقتصاد، در دوران پرآشوب اقتصادی که در آن به سر می‌بریم، اجرای سیاست ارز تک‌نرخی یک اقدام اساسی و اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد. این سیاست می‌تواند گامی بلند به سوی شفافیت و کاهش فساد اقتصادی باشد، اما در عین حال چالش‌های بسیاری را نیز به همراه دارد که نیازمند تدابیر ویژه و مدیریت هوشمندانه است. 

سیاست ارز تک‌نرخی، نیازمند تعادل در عرضه و تقاضا

این سیاست باید به گونه‌ای اجرا شود که تعادل بین عرضه و تقاضا حفظ شود. هرگونه اختلال در این تعادل می‌تواند منجر به نوسانات شدید و عدم پایداری اقتصادی شود. یکی از بزرگ‌ترین معضلات، تفاوت نرخ بازار و نرخ سامانه است که حذف آن بدون رفع تحریم‌ها و با توجه به محدودیت‌های موجود، چالشی بزرگ برای بانک مرکزی و وزارت اقتصاد محسوب می‌شود. 

اطلاع‌رسانی و آماده‌سازی افکار عمومی

در اجرای این سیاست، یکی از ضعف‌های اساسی، نبود اطلاع‌رسانی کافی و عدم آماده‌سازی افکار عمومی است. شوک ناشی از افزایش قیمت دلار به بازار کالاها منتقل شده و مسابقه تورمی را آغاز کرده است. این در حالی است که عدم شفافیت و توضیحات ناکافی، نگرانی‌های عمومی را بیشتر کرده است. 

تأثیر بر بازار سرمایه و اقشار مختلف جامعه

هرچند افزایش قیمت محصولات شرکت‌های بورسی و حذف رانت‌ها خوشایند است، اما نباید فراموش کنیم که این افزایش قیمت‌ها نهایتاً از جیب مردم پرداخت خواهد شد. با رشد دلار، سودهای اسمی بازار سرمایه واقعی نخواهد بود و ما تنها با یک دوره تورمی مواجه خواهیم شد. رقابت شدید برای اقلام فولادی در بورس کالا، نشان‌دهنده انتظارات تورمی بالا برای سال آینده است. 

چالش‌های مدیریتی و سیاسی

مدیریت نرخ ارز در شرایط فعلی که با انزوای جهانی و مسائل پیچیده منطقه‌ای روبرو هستیم، بسیار دشوار است. ناترازی‌های موجود در حامل‌های انرژی نیز به این چالش‌ها افزوده شده است. اگر تغییرات مثبتی در سیاست‌های خارجی کشور رخ ندهد، سال آینده با یک موج تورمی بزرگ مواجه خواهیم شد و مسابقه تورمی پس از تعطیلات نوروزی آغاز خواهد شد. 

اقدامات حمایتی و پیشگیری از بحران‌های اجتماعی

با ورود موج تورمی به کالاها و خدمات، در صورت عدم در نظر گرفتن اقدامات حمایتی برای اقشار ضعیف و متوسط، انتقادات و اعتراضات نسبت به گرانی‌ها افزایش خواهد یافت. دولت باید برنامه‌های اجرایی و حمایتی خود را به‌طور دقیق برای مردم توضیح دهد تا از بروز بحران‌های اجتماعی جلوگیری شود. 

بنابراین سیاست ارز تک‌نرخی اگرچه ضروری است، اما اجرای آن نیازمند تدابیر ویژه و مدیریت دقیق است. بانک مرکزی و وزارت اقتصاد باید با شفافیت و اطلاع‌رسانی مناسب، جامعه را در جریان برنامه‌ها و اقدامات خود قرار دهند و همچنین، اقدامات حمایتی لازم را برای کاهش اثرات تورمی بر اقشار ضعیف و متوسط اتخاذ کنند. اجرای موفق این سیاست نیازمند هماهنگی‌های داخلی و بین‌المللی و نیز همکاری همه‌جانبه مسئولان و مردم است تا بتوانیم به سوی یک اقتصاد پایدارتر و شفاف‌تر حرکت کنیم.

حسن فروزان‌فرد، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران

منبع: آینده‌نگر