به گزارش دیوان اقتصاد،مُهیب ناحیه در گفتگو با مهر، با اشاره به وضعیت نابسامان تعاونی‌های مرزنشینان کشور گفت: تعاونی‌های مرزنشین از دهه ۶۰ با سرمایه‌های مردمی با هدف تقویت بنیه اقتصادی مرزنشینان، جلوگیری از مهاجرت، جلوگیری از تجارت غیرقانونی و ایجاد اشتغال در مناطق مرزی کشور تاسیس شدند.

رئیس کمیسیون مرزنشینان اتاق تعاون ایران با بیان اینکه تعاونی‌های روستاییان طبق قانون معاف از مالیات هستند گفت: در ابتدای تاسیس تعاونی‌های مرزنشینان نیز قرار بود این نوع تعاونی‌ها صرفا خدماتی و معاف از مالیات و عوارض باشند اما به تدریج که این تعاونی‌ها کمی تقویت شدند از دهه ۸۰ مشکلات تعاونی‌های مرزنشینان با دریافت مالیات از درآمد آنها آغاز شد؛ علاوه بر این سازمان امور مالیاتی در همان زمان با استفاده از «برگ متمم تشخیص مالیات»، تعاونی‌های مرزنشینان را تا ۵ سال ماقبل از آن تاریخ، مشمول مالیات کرد که این تعاونی‌ها بدهکار شدند.

مدیرعامل اتحادیه نظارت بر مرزنشینان کشور ادامه داد: در ادامه، به دلیل اینکه درآمدهای تعاونی‌های مرزنشین از محل درآمدهای حاصل از واردات و صادرات است این تعاونی‌ها را به قاچاق متهم کردند در حالی که مجوز واردات به این تعاونی‌ها منوط به عملکرد آنها در صادرات است بنابراین قاچاق برای آنها توجیه اقتصادی ندارد.

وی افزود: دریافت مالیات و جرائم از مدیران تعاونی‌های مرزنشین به تدریج باعث شد تا از اواسط دهه ۸۰ تعاونی‌های مرزنشینان تضعیف شوند به طوری که اعضای تعاونی‌های مرزنشین از حدود ۱۰ میلیون نفر عضو امروز به حدود ۴ میلیون عضو کاهش یافته در حالی که جمعیت شهرهای مرزنشین کشور حدود ۱۲ میلیون نفر است و به دلیل مشکلات این تعاونی‌ها تعدادی اعضای آنها ریزش کرد.

نائب رئیس اتحادیه تعاونی‌های مرزنشینان کشور، تعداد تعاونی‌های مرزنشینان ثبت شده را ۵۳۶ تعاونی در ۱۷ استان کشور عنوان کرد و گفت: موانع پیش روی این تعاونی‌ها باعث شده در حال حاضر فقط ۳۰ درصد آنها فعال باشند که بیکاری را در این مناطق افزایش با بحران مواجه کرد. در عین حال ۷۰ درصد تعاونی‌های مرزنشینان غیر فعال هستند و اگر رویه فعلی ادامه داشته باشد تعطیلی و افزایش بیکاری در کمین تعاونی‌های فعال نیز است.

ناحیه با بیان اینکه تعاونی‌های مرزنشین استان خوزستان با بیشترین موانع مواجه هستند گفت: به دلیل سیاست‌های نادرست بعضی از دستگاه‌ها در این استان، اکثر تعاونی‌های مرزنشینان در استان خوزستان اعلام ورشکستی کردند و غیرفعال شدند.

مدیرعامل اتحادیه نظارت بر مرزنشینان کشور گفت: استان خوزستان حدود ۳۴ تعاونی مرزنشین دارد که هم اکنون کمتر از ۱۰ تعاونی فعال است.

وی با اشاره به تاثیر قابل توجه تعاونی‌های مرزنشین در اشتغال ساکنان مناطق مرزی کشور گفت: در حالی که درآمد ناشی از واردات و صادرات می‌تواند کمکی برای ساکنان این مناطق باشد اما با دریافت مالیات، درآمد اعضای این تعاونی‌ها به شدت کاهش یافته است این در حالی است که دولت باید برای کمک به اشتغال ساکنان استان‌های مرزی، این تعاونی‌ها را حمایت کند.

**کاهش گردش مالی یک میلیارد دلاری به ۳۰۰ میلیون دلار

مدیرعامل اتحادیه نظارت بر مرزنشینان کشور گفت: در اواسط دهه ۸۰ حدود ۵ هزار نفر از طریق تعاونی‌های مرزنشین شاغل بودند که الان به یک پنجم کاهش یافته و به کمتر از هزار نفر رسیده است.

وی با اشاره به مداخله دستگاه‌های مختلف در امور این تعاونی‌ها گفت: وزارت تعاون، وزارت صنعت و وزارت اقتصاد هر کدام به نوعی در امور تعاونی‌های مرزنشین دخالت دارند و این عملا فعالیت این تعاونی‌ها را با مشکل مواجه کرده است.

رئیس کمیسیون مرزنشینان اتاق تعاون ایران درباره گردش مالی این نوع از تعاونی‌ها نیز گفت: گردش مالی این تعاونی‌ها تا پیش از موانع و مشکلات به وجود آمده حدود یک میلیارد دلار بود اما به مرور این گردش مالی به کمتر از ۳۰۰ میلیون دلار رسیده است.

**اتهام قاچاق به تعاونی‌های مرزنشینان

وی در بخش دیگری از اظهاراتش با انتقاد از اتهامات مسئولان به تعاونی‌های مرزنشین مبنی بر نقش آنها در قاچاق گفت: این تعاونی‌ها به هیچ وجه نمی‌توانند قاچاقچی باشند و با این اتهامات فقط به تعاونی‌های مرزنشین ظلم می‌شود.

رئیس کمیسیون تعاونی‌های مرزنشینان اتاق تعاون ایران با بیان اینکه ممکن است مرز نشینان در قاچاق برخی کالاها نقش داشته باشند اما تعاونی‌های مرزنشین به هیچ وجه در قاچاق نقشی ندارند گفت: تعاونی‌های مرزنشینان کالاها را از مبادی رسمی کالا صادر می کنند و از همان دروازه‌ها نسبت به واردات اقدام می‌کنند چراکه منافع آنها در گرو ثبت این واردات و صادرات است.