به گزارش دیوان اقتصاد،محمد ثریانژاد در گفتگو با سنا ، افزود: هرچه تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و فرابورس بیشتر باشد یا تعداد سهام بیشتری از آن‌ها از سوی سهامداران عمده عرضه شود، عمق بازار افزایش می یابد و در نتیجه از اثرگذاری اشخاصی معدود کاسته خواهد شد؛ این امر به منطقی‌تر شدن بازار کمک می کند و پتانسیل شرکت‌های سرمایه پذیر را افزایش خواهد داد.

موافقان و مخالفان عرضه‌های اولیه

وی   در پاسخ به این سوال که موافقان و مخالفان عرضه‌های اولیه را بیشتر چه طیف هایی تشکیل می دهند، اظهار داشت: ابتدا باید بین شرکت‌های مختلف از لحاظ اندازه تمایز قائل شد. در زمان عرضه اولیه شرکت‌های کوچک به دلیل اینکه احتیاج به نقدینگی زیادی ندارند، مخالفتی صورت نمی‌گیرد. ولی در زمان عرضه شرکت‌های بزرگ به دلیل احتیاج به نقدینگی زیاد، فعالان بازار سرمایه نگرانی‌هایی دارند.

ثریانژاد ادامه داد: در نظر گرفتن این نکته بسیار ضروری است که زمان عرضه اولیه شرکت‌ها و توالی عرضه‌ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ عمده نگرانی‌ها زمانی شکل می‌گیرد که در بازار منفی، به دلیل احتیاج به نقدینگی زیاد و فشار مضاعف بر بازار شرکت بزرگی عرضه اولیه شود.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در عرضه های بزرگ، به علت آنکه برخی از سهامداران خرد با سرمایه های اندک مبادرت به فروش در سایر اوراق بهادار می کنند، بازار با جوی منفی همراه می شود، افزود: از این رو سرمایه گذاران نهادی تمایل کمتری به عرضه اولیه نشان می دهند؛ مضافا به دلیل آنکه، تعداد سهام قابل تخصیص به آنها تفاوت چندانی با سایرین ندارد، در نتیجه نمی توان کاهش قیمت ناشی از فشار فروش روی سهام سایر شرکت ها را به طریقی جبران کرد. لذا به طور خلاصه می توان گفت، عرضه سهام در روزهای ابتدایی بیشتر مورد علاقه سهامداران خرد تا متوسط است.

مدیرعامل کارگزاری بانک صنعت و معدن سپس به برخی اقتضائات عرضه های اولیه اشاره کرد و گفت: مشکل عمده از زمان عرضه اولیه یک سهم بزرگ و همچنین عرضه‌های پی‌درپی سهام شرکت‌های بزرگ ناشی می‌شود.

ثریانژاد افزود: برای خرید سهام یک شرکت در زمان عرضه اولیه در حالت کلی دو منبع مالی وجود دارد. یا باید یک پول تازه از خارج از بازار وارد شود، مثلاً شخصی بخشی از سرمایه خود در بانک را برای خرید سهم جدید برداشت کند یا باید با فروش دارایی‌های مالی (سهام یا اوراق موجود) اقدام به خرید سهم کرد.

وی اظهار داشت: البته می‌توان با استفاده از اعتبار کارگزاری‌ها نیز اقدام به خرید کرد اما بنا به دلایلی این روش نیز جزو راه دوم تأمین مالی برای خرید سهم هست و پول تازه به بازار با استفاده از این روش وارد نمی‌شود.

ثریانژاد بیان کرد: زمانی که اندازه یک شرکت بزرگ است، در زمان عرضه اولیه فشار فروش بر بازار ایجاد می‌شود. اگر عرضه اولیه شرکت بزرگ در زمان بازار نزولی باشد یا این عرضه‌ها بدون مبنای درست و کار کارشناسی پشت سر هم صورت بگیرد،شرایط مناسبی را در بازار شاهد نخواهیم بود.

عرضه اولیه عامل خروج نقدینگی در بازار نیست

وی با اشاره به اینکه در زمان عرضه اولیه یا پول جدید به بازار وارد می‌شود یا با فروش اوراق بهادار موجود در بازار (سهام و اوراق با درآمد ثابت) برای خرید سهم تأمین مالی صورت می‌گیرد، گفت: بنابراین به‌هیچ‌عنوان عرضه اولیه یک سهم عاملی برای خروج نقدینگی از بازار نیست.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد:در هر زمانی و در هر شرایطی عامل تعیین‌کننده نهایی برای سرمایه‌گذاری، ریسک و بازده است. زمانی نقدینگی از بازار سهام خارج می‌شود که جذابیت سرمایه‌گذاری در بازارهای رقیب افزایش یابد، همانند زمانی که بانک‌ها در پرداخت سود به سپرده‌گذاران با یکدیگر رقابت می‌کنند.

ثریانژاد ادامه داد: زمانی که نرخ سود بانکی نزدیک به 25 درصد باشد قبول ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سهام برای افراد عادی بسیار سخت هست. گواه این موضوع آن است که دیده شده، اشخاص حقوقی که رسالت وجودی آن‌ها وابسته به بازار سرمایه است، اقدام به خروج نقدینگی از بازار سرمایه می‌کنند و در بازارهای رقیب اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند.

به گفته مدیرعامل کارگزاری بانک صنعت و معدن، زمانی که بازار رقیب بازار سرمایه برای سرمایه‌گذاران به هر دلیلی (ریسک کمتر، سود بیشتر و شاید هر دو) جذابیت بیشتری داشته باشد، نقدینگی به‌راحتی از بازار سرمایه خارج می‌شود و زمانی که جذابیت بازار سرمایه افزایش پیدا کند (همانند ابتدای سال 92) نقدینگی از هر راهی به بازار سرمایه سرازیر می‌شود.

ثریانژاد ادامه داد: البته در خصوص عوامل ایجادکننده جذابیت برای بازارهای مختلف می‌توان صحبت کرد، ولی در خصوص عرضه‌های اولیه می‌توان گفت نه‌تنها باعث خروج نقدینگی از بازار نمی‌شوند بلکه در صورت عرضه صحیح، با قیمت جذاب و در شرایط مناسب عاملی برای ورود نقدینگی به بازار سهام خواهند بود.

وی با بیان اینکه سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های مختلف وابسته به تعادل بین ریسک و بازده ناشی از سرمایه‌گذاری است، گفت: زمانی که این تعادل از بین برود، در نتیجه جریان نقدینگی تغییر جهت می‌دهد.

ثریانژاد خاطرنشان کرد: مسلماً درصورتی‌که سهام شرکتی ارزنده باشد، فعالان بازار به‌جای تمایل به خرید در عرضه اولیه و پس‌ از آن، اقدام به خرید یا نگه داشت سهامی خواهند کرد که داشته‌اند.

عمق بازار سرمایه با افزایش تعداد شرکت ها

مدیرعامل کارگزاری بانک صنعت و معدن در پاسخ به سوالی در خصوص زمان مناسب برای ورود شرکت های جدید به بازار سرمایه هم گفت: پاسخ به این سؤال راحت نیست و نمی‌توان یک حکم کلی برای بازار صادر کرد. شرایط هر صنعت با صنایع مختلف فرق می‌کند، حتی در بعضی از موارد شرایط شرکت‌های فعال در یک صنعت نیز با هم تفاوت فاحشی دارند.

ثریانژاد افزود: می‌توان گفت در مجموع ورود شرکت‌های جدید به شرط رعایت الزامات آن، باعث بهبود و افزایش کارایی بازار سرمایه می‌شود. هر چه تعداد شرکت‌های موجود در بازار سرمایه افزایش یابد باعث افزایش عمق بازار سرمایه می‌شود (البته یکی از راه‌های افزایش عمق بازار سرمایه افزایش تعداد شرکت‌های فعال در بازار سرمایه است).

 وی یادآور شد: زمانی که تعداد شرکت‌ها افزایش می یابد فعالین بازار سرمایه برای انتخاب سهم گزینه‌های بیشتری رادارند. افزایش شرکت‌های بازار سرمایه باعث ایجاد رقابت در بین آن‌ها می‌شود که درنهایت این رقابت به نفع سرمایه‌گذاران خواهد بود.

این کارشناس بازار سرمایه ضمن جمع بندی مطالب گفت: شرایط حال حاضر بازار سرمایه برای عرضه‌های جدید مناسب است، اما باید تمامی شرایط و جوانب بازار را مدنظر قرار داد، برای مثال می توان تعیین یک قیمت در محدوده 10 ‌درصدی و سفارش گیری را مورد تحلیل و بازنگری قرار داد.