به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از ایرنا، «حمیدرضا کشفی» امروز (سه‌شنبه) در نشست خبری با موضوع تنش آبی و بررسی شرایط تامین آب در تابستان ۱۴۰۰ افزود: امسال به طورمتوسط از ابتدای سال آبی جاری تاکنون حدود ۴۰درصد بارش ها در هم‌سنجی با پارسال با کاهش همراه بوده که در برخی نقاط وضعیت بارش‌ها وخیم‌تر بوده است.

وی ادامه‌داد: وضعیت بارش ها در حوضه آبریز شرق کشور نسبت به دوره درازمدت ۵۲ ساله حدود ۸۰درصد کاهش نشان می‌دهد، در حوضه آبریز فلات مرکزی که ۱۷ استان کشور را متاثر می سازد، این کاهش ۵۰ درصد و در حوضه خلیج فارس و دریای عمان ۴۱ درصد کاهش روی داده و کاهش بارش ها حتی حوضه آبریز دریای خزر را نیز شامل شده، به گونه ای که در این حوضه ۱۸درصد کاهش بارش اتفاق افتاده است.

معاون راهبری و نظارت بر بهره‌برداری آبفای کشور خاطرنشان‌کرد: کاهش بارش ها اثر خود را بر روی ورودی آب مخازن سدها گذاشته و سبب کاهش حجم موجودی آب مخازن سدهای کشور شده است به گونه‌ای که ۵۰درصد ورودی به سدها نسبت به پارسال کاهش یافته است؛ به این معنی که ورودی آب به سدها پارسال ۸۰ درصد بود که این میزان به ۵۰درصد کاهش پیدا کرده است.

کشفی ادامه‌داد: شرایط کاهش بارشی و کاهش حجم آب ورودی به سدها در شرایطی است که هنوز به فصل گرمتر سال و افزایش بیشتر مصرف نرسیده ایم و نیز بیماری کرونا همچنان در کشور شیوع دارد.

وی گفت: حدود ۴۷۰ شهر کشور وابستگی ۳۰ تا ۱۰۰درصدی به آب های سطحی دارند که همگی با آثار کاهش بارش ها روبه‌رو هستند، اما ممکن است دچار تنش آبی نشوند.

معاون راهبری و نظارت بر بهره‌برداری آبفای کشور افزود: کاهش بارش ها اثر منفی بر روی تعدادی از چاه های تامین آب داشته، به گونه ای که سبب آلوده شدن و کاهش کیفیت آنها شده و به این ترتیب از مدار تامین آب خارج شده‌اند که خود این امر کار تامین آب را دشوارتر می‌کند.

کشفی، با بیان اینکه امسال سال سختی در تامین آب است بر رعایت صرفه جویی ۱۵ درصدی در مصرف آب تاکید کرد.

کولرهای آبی عمده‌ترین مصرف کننده آب

وی درباره مصرف آب در کولرهای آبی، گفت: حدود ۱۶ میلیون کولر آبی اکنون در کشور درحال استفاده است و به‌طور متوسط حدود ۵۰۰ هزار دستگاه جدید به این تعداد افزوده می‌شود.

معاون راهبری و نظارت بر بهره‌برداری آبفای کشور ادامه‌داد: در شهر یزد ۲۶۰ هزار کولر آبی در حال استفاده است و این عدد در کل استان ۴۰۰ هزار دستگاه است،براساس برآوردی که انجام شده در شهر یزد فقط به طور متوسط در هر کولر آبی حدود ۴۰ مترمکعب از زمان شروع استفاده از کولر تا پایان آن آب مصرف می شود.

کشفی افزود: به این ترتیب در استان یزد با وجود ۴۰۰ هزار کولر فعال، حدود ۱۶ میلیون مترمکعب آب تبخیر می‌شود که این امر در ۱۶۰ روز پیک مصرف شرب و بهداشت است و این موضوع را می توان در کل کشور تعمیم داد.

وی بر ضرورت بهینه سازی مصرف آب در کولرهای آبی تاکید کرد و از تلاش برای واداشتن سازندگان این نوع کولرها برای بهینه سازی آنها خبر داد.

افزایش شهرهای دارای تنش آبی

این مقام مسوول، تنش آبی را پیشی گرفتن مصرف آب نسبت به تامین برشمرد و خاطرنشان‌کرد: شهرهای کشور در تنش آبی به چهار دسته تقسیم شده اند که دسته نخست شهرهای بدون مشکل هستند و از یک‌هزار و ۳۴۶ شهر کشور، یک‌هزار و ۶۴ شهر جزو این دسته به حساب می آیند.

معاون راهبری و نظارت بر بهره‌برداری آبفای کشور، دسته دوم شهرها را دارای تنش خفیف و دسته سوم را با تنش بین ۱۰ تا ۲۰ درصدی و دسته چهارم را شهرهای با تنش بالای ۲۰درصد اعلام کرد.

کشفی گفت: بیشترین تنش آبی در حوضه آبریز فلات مرکزی با حدود ۱۰۴ شهر و پس از آن حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان با ۹۳ شهر است.

وی از تهیه و تصویب سند پایداری و مدیریت تنش آبی در کشور خبر داد و خاطرنشان‌کرد: این سند با ۶ سرفصل برای اجرا ابلاغ شده و بر پایه آن ۲۴۳ پروژه در ۴۱۴ شهر تعریف و آغاز شده که البته باید تامین اعتبار انجام تا به موقع اجرایی شوند.

تنش آبی در پایتخت؟

معاون راهبری و نظارت بر بهره‌برداری آبفای کشور، درباره تنش آبی در تهران گفت: تهران هم با مشکل تامین آب روبه‌رو است، اما جزو شهرهای تنش‌دار نیست، البته در برخی مناطق شهر باید مدیریت فشار اعمال شود و مردم نیز مدیریت مصرف را مدنظر قرار دهند.

آبرسانی تانکری به ۷ هزار روستا

وی ادامه داد: وضعیت بارش ها بر روی آبرسانی به روستاها نیز اثرگذار شده، به گونه ای که امسال هفت هزار روستا با تانکر آبرسانی خواهند شد و عمده این روستاها در استان های پهناور سیستان و بلوچستان، کرمان و خراسان جنوبی قرار دارند.

افزایش ظرفیت آب شیرین کن ها

کشفی در پاسخ به خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره تامین آب از طریق شیرین سازی آب دریاها، خاطرنشان‌کرد: برای اجرای طرح شیرین سازی آب خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر، دو کار مطالعاتی در وزارت نیرو انجام گرفته که نخستین آن، طرح شیرین سازی آب در جنوب کشور و رساندن آن به شهرهای شعاع ۱۰۰ کیلیومتری دریا است که مطالعه آن نهایی و مصوب شده و به مرحله اجرا درآمده است.

معاون راهبری و نظارت بر بهره بردای شرکت آبفای کشوری ادامه داد: در این طرح کار ساخت آب شیرین‌کن برای انتقال ۵۸۰ هزار مترمکعب در شبانه‌روز در حال انجام است.

این مقام مسوول گفت: از جمله آثار تامین آب توسط آب شیرین‌کن‌ها این است که تعدادی از شهرها که در گذشته در فهرست شهرهای دارای تنش بودند، امسال مشکلی ندارند.

وی افزود: طرح دوم، شیرین سازی آب و رساندن آن به فلات مرکزی ایران است که مطالعات آن انجام شده اما اجرایی کردن آن نیازمند صرف هزینه های گزاف است و نیاز است صنایع به این امر ورود کنند.

کشفی گفت: برنامه این است که ۵۸۰ هزار مترمکعب شیرین سازی فعلی به یک میلیون متر مکعب افزایش یابد.

معاون راهبری و نظارت بر بهره بردای شرکت آبفای کشوری در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار ایرنا درباره طرح «آب امید» خاطرنشان‌کرد: این طرح در زمستان امسال منجر به کاهش سه درصدی در مصرف مشترکان شد که البته نیازبه زمان بیشتری دارد تا نتایج کامل آن مشخص شود.

جیره بندی آب نداریم

وی درباره احتمال جیره بندی آب با توجه به شرایط بارشی کشور گفت: هیچ برنامه‌ای برای جیره‌بندی آب شهرها تدارک دیده نشده است.

کشفی همچنین درخصوص تخصیص بودجه به پروژه‌های آبی کشور افزود: در سال ۹۸ از سوی رهبر معظم انقلاب اجازه داده شد که ۵۰ میلیون دلار از صندوق توسعه ملی برداشت شود که اگر این بودجه اختصاص نمی‌یافت اکنون ۶۰۰ شهر دارای تنش آبی بودند.

معاون راهبری و نظارت بر بهره برداری شرکت آبفای کشور ادامه‌داد: سالیانه ۶.۵ میلیارد مترمکعب آب در شهرها مصرف می‌شود و ۵۰ درصد شهرها تحت پوشش شبکه فاضلاب هستند، حدود سه میلیارد مترمکعب ظرفیت تصفیه می‌توانیم داشته باشیم که البته همه این رقم نمی‌تواند در اختیار ذینفع بخش صنعت قرار گیرد، بخشی نیز باید به آبخوان‌ها تزریق شود تا محیط زیست نیز دچار آسیب نشود اما اگر پروژه فاضلاب تکمیل شود ۱.۲ میلیارد متر مکعب پساب قابل واگذاری به صنعت است.

سخنگوی شرکت آبفا درباره افت کیفیت آب با توجه به موضوع کاهش سطح آبهای زیرزمینی، گفت: خط قرمز ما کیفیت آب است یعنی ما به طور دقیق اندازه می‌گیریم که فلزات سنگین و کدورت آب به چه شکلی باشد، ممکن است در برخی مناطق شوری آب را شاهد باشیم اما به کیفیت آسیبی نخواهد رسید.

کشفی ادامه داد: برای ارتقای کیفیت، تعداد زیادی پروژه تعریف شده و بودجه لازم پیش‌بینی شده است. کیفیت آب به صورت روزانه رصد می‌شود و به محض اینکه در حاشیه ریسک قرار می‌گیرد مطلع خواهیم شد.

این مسوول بیان‌داشت: در حال حاضر تعداد زیادی آزمایشگاه مرجع بین‌المللی داریم که کیفیت آب را رصد کرده و تاکنون مشکلی در این حوزه نداشته‌ایم.

وی درباره کاهش میزان مصرف و تاثیر آن در عبور از تنش آبی تابستان گفت: طبق آمار، تا پایان تابستان ۱۵ درصد مشکل تولید داریم که اگر صرفه‌جویی شود این مشکل را نخواهیم داشت، البته در شهرها و مناطق مختلف این رقم متفاوت خواهد بود.

تخصیص ۵۰۰ میلیارد تومان برای کاهش هدررفت آب

معاون راهبری و نظارت بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب کشور ادامه داد: بر پایه حدسیات ممکن است تا چند سال آینده خشکسالی ادامه داشته باشد، بنابراین باید به فکر مخازن سدها در سال‌های آینده نیز باشیم.

کشفی، درباره هدررفت آب در کشور اظهار داشت: متوسط هدررفت واقعی حدود ۱۲ درصد و هدررفت ظاهری نیز ۱۳ درصد است، به طور کلی ۲۵ درصد آب بدون درآمد داریم که نیمی از آن هدر می‌رود حتی در استان‌هایی مثل خوزستان و بوشهر آب بدون درآمد ۴۰ درصد است. ما بنا داریم که در مناطقی که آب گران وارد شبکه می‌شود، میزان هدررفت کاهش یابد.

وی خاطرنشان‌کرد: در سال‌های گذشته دولت اعتبار خاصی برای کاهش هدررفت اختصاص نداده است، اما امسال ۵۰۰ میلیارد تومان برای کاهش هدررفت در نظر گرفته شده است.

سخنگوی شرکت آبفای کشور درباره افزایش تعرفه آب نیز گفت: در تابستان غیر از ۱۶ درصد افزایش که از اول خرداد ماه و بعد از مصوبه هیات وزیران اعمال خواهد شد، هیچ‌گونه افزایش قیمتی در نظر گرفته نشده است.