به گزارش دیوان اقتصاد، قادر معصومی خانقاه، مدیر صندوق توسعه بازار سرمایه در جلسه ماهانه هم‌اندیشی بازار، با بیان اینکه صندوق توسعه به لحاظ بازدهی از شاخص کل بالاتر ولی از شاخص هم وزن کمتر بوده است، گفت: از ابتدای سال ۱۴۰۲ خرید خرد، ۳۸ همت و فروش خرد، حدود ۱۱ همت بوده است.

وی با بیان اینکه معاملات بلوکی در ماه‌های اخیر روند افزایشی داشته و مجموع آن به ۲۱ همت رسیده، به آمار معاملات خرد و خرید توسط صندوق توسعه بازارسرمایه اشاره کرد و اظهار داشت: در مهرماه آمار به ۵.۵ درصد رسید که تلاش می‌کنیم این وضعیت در محدوده ۵ تا ۶ درصد باقی بماند و تعادل را در سمت خرید یا فروش حفظ کند.

معصومی خانقاه با تاکید براینکه فروش بلوکی در آبان ۲۲ درصد بوده است، گفت: صندوق توسعه نیم درصد از ارزش کل بازار و دو درصد از ارزش شناوری را در اختیار دارد. همچنین ارزش دارایی‌های تحت اختیار صندوق ۳۱.۰۳ همت است.

وی در پایان توضیح داد: صندوق توسعه بازار سرمایه به صورت ماهانه جلساتی را برای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس برگزار می‌کند و خروجی این جلسات را به سازمان بورس، کانون نهادهای سرمایه‌گذاری، کانون کارگزاران ارائه می‌کند.

۷ نتیجه کسری بودجه

فرهاد نیلی، کارشناس اقتصادی نیزدر ادامه این نشست با ارائه آماری به مقایسه تولید و درآمد تولید ملی پرداخت ‌و گفت: از سال ۱۳۳۸ تا ۱۳۵۴، تولید صنعتی، افزایش درآمدهای نفتی، رشد سالانه درآمد ملی به میزان ۱ درصد، از سال ۵۶ تا ۶۸ نیز افت درآمد ملی به میزان ۷ درصد، از سال ۶۷ تا ۹۰، رشد سالانه درآمدهای ملی ۶.۶ درصد و از سال ۹۰ تا ۱۴۰۰، افت سالیانه درآمد ملی ۲.۵ درصدی را تجربه کرده‌ایم.

وی افزود: در ۱۵ سال گذشته مصرف سرانه ثابت بوده و سرمایه‌گذاری افت قابل توجهی را ثبت کرده است.

نیلی با تاکید براینکه تعادل پایدار و بلندمدت اقتصاد ایران از اوایل دهه ۱۳۹۰ تغییر کرده، گفت: ویژگی متمایز تعادل جدید، افت سرمایه‌گذاری، افزایش نااطمینانی، کند شدن رشد اقتصادی، کاهش حاشیه سود بنگاه‌ها، افت نسبی درآمد سالانه، تشدید تعارض منافع و افزایش فقر است‌.

وی با بیان اینکه سیاست گذار، شوک تحریم را که یک شوک منفی و دائمی بود، شوک موقت تفسیر کرد؛ و با بسته ابزار خروج از رکود به مصاف تحریم رفت، اضافه کرد: اتخاذ سیاست‌های انبساطی پول و مالی، با هدف ایجاد رونق بر آسیب پذیری اقتصاد در برابر تحریم یکی از راهکارهای مهار فشار تحریم‌ها بود.

نیلی تصریح کرد: نتیجه تشدید کسری بودجه را«جهش‌های نرخ ارز، افزایش رشد پایه پولی، کاهش دسترسی بنگاه‌ها و خانوار به اعتبار، انجماد دارایی‌ها، افزایش میانگین و نوسانات تورم و پیشی گرفتن تورم قیمت دارایی‌ها از تورم مصرف کننده» اعلام کرد.

او در پایان تاکید کرد: در دوران تشدید تحریم، جایگاه ایران در جغرافیای اقتصادی منطقه تنزل پیدا کرد.

خروج نقدینگی از بازار سرمایه همگام با افزایش نرخ بهره

محبوبه داودی، کارشناس بازار سرمایه نیز در ادامه این نشست اظهار کرد: عوامل موثر بر روند شاخص قیمت سهام را می‌توان نرخ ارز، رشد اقتصادی، پایداری سیاسی و روابط بین‌الملل، اقتصاد جهانی کامودیتی‌ها، شوک سیاست‌های حمایتی و نرخ بهره دانست.

او با بیان اینکه افزایش نرخ ارز می‌تواند ناشی از تجمیع نقدینگی، فشار تراز پرداخت‌ها و شوک سیاسی و اقتصادی باشد، افزود: از سال ۱۳۷۰ تا ۱۴۰۲ شش شوک ارزی را تجربه کرده‌ایم.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: در زمان‌هایی که نرخ بهره افزایش می‌یابد بازار به آن واکنش منفی نشان می‌دهد و نقدینگی به مرور از بازار خارج می‌شود.

داودی، یکی از دلایل رشد بازار سهام در ابتدای سال ۹۹ را کاهش قابل توجه نرخ بهره دانست وگفت: در دهه ۷۰ رونق بازار سهام به واسطه پشتوانه رشد ثبات اقتصادی و تعدیل اسمی بود اما نوسانات بازار سهام در دهه 80 ناشی از تحولات کامودیتی‌ها بوده است و دهه ۹۰ نیز دهه رونق و نوسانات با یکدیگر و همگام شدن است. در این دهه نقش بازار سرمایه در سبد سرمایه‌گذاری‌های خانوار مورد توجه قرار گرفت.

تاثیر کرونا و جنگ بر بازارهای جهانی

فرهاد خان میرزایی، کارشناس اقتصادی در ادامه جلسه هم اندیشی بازار به پیام‌های اقتصاد جهانی اشاره کرد و گفت: به واسطه شیوع کرونا و جنگ روسیه و اوکراین شوک اقتصادی به اقتصاد جهان وارد شد.

وی افزود: به دلیل اینکه بازارهای کامودیتی تولیدکننده‌های محدودی دارند، شوک کرونا و جنگ روسیه با اوکراین سبب کاهش یکپارچگی قیمت در بازارهای جهانی شد. در چشم انداز آتی نیز قیمت‌های کامودیتی‌ها از شوک‌ها بی‌تاثیر نیست.

خان میرزایی با اشاره به ویژگی‌های بازارهای جهانی کالاهای پایه گفت: از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به وجود عرضه محدود و تقاضای کم کشش در کوتاه مدت؛ انتقال، تبدیل و ذخیره سازی کالاهای پایه توسط بازیگران مختلف، وجود بازارهای مشتقه و تعدیل شوک‌های قیمتی از طریق این بازارها، پیش‌بینی بازار کالاهای پایه با استفاده از forward Curve، وجود اثر سرریز بین بازارهای مختلف از کالاهای پایه و همبستگی قیمت بین کالاهای مختلف علی رغم تفاوت در نوع کالاها اشاره داشت.