به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از اخبار پولی مالی-در سال های اخیر دیدگاه و انتظار مخاطب، مشتری و ذینفع برای سازمان ها اهمیت و نقش بسزایی یافته است و مردم رویکرد اخلاقی را در عرصه رقابت به عنوان اولویت اول هر سازمان تلقی کرده و سازمانی که اصول اخلاقی ارزش ها را بهتر رعایت کند برای همکاری و تعامل انتخاب می کنند و روابط عمومی به عنوان یک جایگاه تخصصی وحرفه ای نقش غیر قابل انکاری در هر سازمان دارد .
زمانی که طرح اجرای آبرسانی را تصویب کردند و لوله گذاری در تهران آغاز شد، همان زمان متخصصین و افراد صاحبنظر عنوان و درخواست کردند که شبکه فاضلاب در کنار شبکه آب ضرورتی اجتناب ناپذیر است . مسئولین ناآگاه آن زمان طرح را فانتزی قلمداد کردند و حال پس از سال ها با هزینه ای چند برابر و با کمک سازمان های جهانی و صندوق بین المللی و با قرض از این و از آن و با دردسر شهر تهران در سال های اخیر هنوز هم این طرح راه به جایی نبرده است و یا برای تاسیس دانشگاه تهران دکتر حسابی التماس می کرد در حالی که مجلس وقت و افراد ناآگاه ایجاد دانشگاه را غیر ضروری و به درد نخور می پنداشت . تاریخ ایران زمین ما مملو از پشیمانی هاست که چرا زودتر فکر نکردیم و چرا زودتر دست به کار نشدیم و چرا سال های سال از غرب عقب افتادیم .
استفاده از افراد غیرمتخصص عواقب سنگینی دارد، قبول کنیم هر حرفه و هر فعالیتی نیاز به متخصص آن دارد و یک شبه نمی توان برنامه ای را تغییر داد. یک شبه نباید به فکر جابجایی باشیم . قبول کنیم هر حرکتی برنامه ریزی لازم دارد، تفکر می خواهد، متخصص نیاز دارد. افراد صاحبنظر باید نظر بدهند . نباید فکر کنیم همه چیز را می دانیم و فکر کنیم دیگران هیچ نمی دانند . دیگران وقتی بی توجهی و کوته فکری ما را مشاهده می کنند دلسرد، ناامید و ناراضی می شوند. حاصل آن حضور دانشمندان ایرانی در بزرگترین مراکز علمی ، فن آوری جهان خواهد بود و ایران خود را طلاق خواهند داد و عطای آن را به لقای آن می بخشند و امروز می بینیم دانشمندان ما در تمام مراکز صنعتی ، علمی ، دانشگاهی سایر نقاط جهان سرآمد دیگران هستند . بدون اینکه قدمی برای میهن خود بردارند . آیا زمان آن فرا نرسیده کمی کوتاه بیاییم. تفکر دیگران را نیز بررسی کنیم . باور کنیم آنها هم می فهمند و شاید بهتر از ما فکر می کنند؛ خود را عالم بر همه علوم ندانیم و قبول کنیم که اگر ما مسائل فنی را به صاحبان آن بسپاریم اگر مسائل مذهبی را به عالمان آن واگذار کنیم، اگر دانشگاه را به دانشگاهیان سپرده و مسائل سیاسی مذهبی را به اهلش بسپاریم و در این صورت است که علم پیشرفت می کند، اقتصاد راه خود را پیدا کرده جامعه آرامش می یابد و عدالت اجتماعی جای رانت و رانت بازی و پارتی بازی را می گیرد . یادمان باشد هر علمی، هر تخصصی، هر هنری و هر فنی دانش خود را می خواهد و نباید خود را جای همه آنها قرار دهیم .
امروز ما در دورانی زندگی می کنیم که سازمان به عنوان ابزار اجرای هدف های مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی شناخته شده است و سرمایه انسانی کارامد و آزموده جزیی جدایی ناپذیر و مهمترین رکن و پایه هر سازمان را تشکیل می دهد و تحقق اهداف سازمان بدون استفاده از افراد متخصص در رشته های مورد نیاز سازمان به بیراهه رفتن است. تقسیم کار و استفاده از افراد دارای صلاحیت و کارشناسی موجب تقویت سازمان می شود. امروز علومی مانند علوم اجتماعی کارشناس و متخصص خود را لازم دارد و به دلیل گسترش آن نیاز به شناخت کافی دارد .
متاسفانه هنوز بسیاری از مدیران یک سازمان قسمت چشمگیری از وقت خود را به طور مستقیم یا غیر مستقیم صرف مکالمه تلفنی، اصلاح پیش نویس نامه ها، تهیه و تدوین بخشنامه و اطلاعیه، رسیدگی به دردل یک ارباب رجوع ناراضی، محدودیت های مقرراتی، توضیح مسائل و مشکلات موجود و نشان دادن رضایت یا عدم رضایت می کنند و در حالی که این بخش ها متخصص و کارشناس لازم دارد و نمی توانیم وقت و فرصت اصلی خود را که باید در بخش های دیگر مصرف کنیم صرف بخشی که باید زیر نظر متخصص آن انجام شود صرف کنیم. دانشمندان و متخصصین، روابط عمومی را یکی از ابزارهای اصلی و استراتژیک مدیریت می دانند که به شرایط متقابل بین جامعه و هر سازمانی کمک کرده و منجر به ایجاد شرایط توسعه برای سازمان می شود . روابط عمومی نقشی بی بدیل برای توسعه و ایجاد شرایط توسعه دارد و نقشی اساسی برای تحقق اهداف اصلی هرسازمان قبل از هر هدفی تا پایان عملیات بهره برداری آن دارد و بالاتر از آن نقش روابط عمومی به عنوان قلب اخلاق حرفه ای سازمان است.
روابط عمومی به دنبال ایجاد ارتباط با جامعه در درون سازمان و ذینفعان بیرونی می تواند مهمترین عامل برای برطرف کردن مشکلات هر سازمان باشد و تصویری روشن و مثبت از سازمان خود را در جامعه ترسیم کند.
ما امروز در دورانی زندگی می کنیم که سازمان به عنوان ابزار اجرای اهداف گوناگون اجتماعی شناخته شده است و نیروی انسانی کارآمد و متخصصین آن جزیی جدایی ناپذیر و نیاز هر سازمانی را تشکیل می دهد. تحقق اهداف سازمان که با طیف وسیعی از ذینفعان داخلی و خارجی روبرو است بدون نیروی متخصص روابط عمومی امکان پذیر نیست.
پاتریشیا پارسون استاد برجسته دانشگاه های غرب اصول اخلاق حرفه ای را به عنوان کاربرد دانش، فهم و پاسخ به رفتارهای درست و غلط در حرفه ی روابط عمومی تعریف کرده و معتقد است مفهوم اصول اخلاقی به خودی خود به صورت ریشه ای برای متخصصان روابط عمومی امری ضروری و پذیرفته شده است و برای ایفای مسئولیت در فعالیت های حرفه ای از مهمترین عوامل است. اساتید برجسته روابط عمومی تفکرات اخلاق حرفه ای را در روابط عمومی در دو مفهوم جداگانه تعریف کرده اند. یکی مفهوم نتیجه گرا و دیگری مفهوم مقررات گرا می باشد. رویکرد نتیجه گرا بر اساس انجام کار و کنترل کردن مستمر تمرکز دارد و بر اساس آن اهداف و ابزار آن را تعریف می کند.
در مفهوم و رویکرد مقررات گرا انجام کار بر اساس قوانین است و همواره روابط عمومی باید آنچه را انجام می دهد مطابق با قوانین باشد. بنابراین لازم است کارشناسان روابط عمومی در معرفی و تبادل نظر و تعامل با ذینفعان بر اساس پیروی از قوانین درست بهترین نتیجه و دستاورد را برای سازمان و جامعه خود بوجود آورند. زمانی که اخلاق در روابط عمومی را مطرح می کنیم خاطره پدر روابط عمومی ایران، دکتر نطقی در گوشمان زمزمه می کند که مهمترین عامل و حرکت رعایت اصول اخلاق در حرفه روابط عمومی است و اساساً اصول اخلاقی ارزش ها و وظایف هر سازمان را برای روابط عمومی تعریف می کند.
در سال های اخیر رویکرد اخلاقی برای سازمان ها در تعامل با ذینفعان بسیار ضعیف و از اهمیت آن کاسته شده است . مواردی مانند احترام، منفعت عام، باز بودن، شفاف بودن، اطمینان، حریم شخصی افراد، حسن شهرت، صداقت، وفاداری اعتبار و درستکاری سازمان نسبت به جامعه بسیار کم رنگ شده و این کمرنگی نقش روابط عمومی را که وظیفه سنگین سازمانی برای حضور در جامعه و ارائه حقیقت و واقعیت بر عهده دارند تضعیف می کند. وقتی نوبت به صداقت می رسد یکی از مهمترین و اصلی ترین موارد اخلاق حرفه ای را به کارشناسان روابط عمومی گوشزد می کنند که به هیچکس و به هیچ ذینفعی و مخاطبان خود حتی یکبار هم دروغ گفته نشود . دروغ گویی و فریب ، آدرس غلط دادن، جلوه دادن غیر واقع به جای حقیقت در روابط عمومی جایگاهی ندارد ولی متاسفانه همواره شاهد آن هستیم .شاید در برخی از بخش ها بعضی دروغ مصلحت آمیز ، یا پنهان کردن اشتباه را به صلاح می دانند ولی در روابط عمومی نمی توان برای پوشاندن اشتباهات و مشکلات ایجاد شده دروغ گفت . نباید فراموش کنیم اصول ارتباط به ما یاد داده است ارتباط، تعامل،اطلاع رسانی ، مکالمه و مکاتبه غیر قابل برگشت است و ماندگار خواهد بود و دروغ گویی موجب آسیب زدن به اصول و اهداف هر سازمان می شود و چنانچه اعتماد مردم و ذینفعان از بین برود، پاک کردن آن سهل و آسان نیست برای همین منظور است که نقش روابط عمومی اخلاق گرا بسیار پررنگ می شود و باید از تکنیک های ارتباطی مناسب استفاده و از دانش کافی بهره مند باشیم تا برای منافع سازمان که با جامعه پیوند دارد استفاده کنیم .
نقش روابط عمومی برای هر سازمانی حیاتی است و استفاده از افراد غیرمرتبط و غیر متخصص این جایگاه را فانتزی کرده و نقشی را که در توسعه سازمان دارد لوث و بیهوده می کند و فقط جایگاهی هزینه بر می باشد . ضرر و زیان دخالت و اظهار نظر و فرمایشی کردن روابط عمومی ممکن است در کوتاه مدت ضرر و زیان آن مشاهده نشود ولی در بلند مدت اثرات مخرب آن اجتناب ناپذیر است . در جهان امروز در قرن اطلاعات استفاده از نقش روابط عمومی حرفه ای و اهمیت به تفکر کارشناسان و متخصصان آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. امروز نمی توانیم خود را پنهان کنیم و اطلاعات در کوتاهترین زمان منتشر می شود و جامعه، ما را قبول یا رد می کند و هزینه جبران عدم پذیرش ذینفعان بسیار سنگین است. حقیقت همیشه تلخ است و دروغ همواره شیرین و گوارا است. حقیقت تلخ را که برای پیشرفت و توسعه سازمان خود ضرورتی اجتناب ناپذیر است با یک دروغ شیرین معامله نکنیم.