به گزارش دیوان اقتصاد، در ده ماهه سال 1403 حق بيمه توليدي و خسارت پرداختي به ترتيب حدود 358.3 و 192.5 همت (هزار میلیارد تومان) اعلام شده است.

بر همین اساس مبالغ حق بيمه توليدي و خسارت پرداختی نسبت به 10 ماهه اول سال گذشته به ترتیب 58.2 و 56.8 درصد رشد دارد و حق بیمه تولیدی رشته‌های بیمه درمان و زندگی به ترتیب با 37.7 درصد و 14.2 درصد سهم از حق بیمه و رشد حق بیمه معادل 83.6 درصد و 59.8 درصد، موجبات رشد 58.2 درصدی حق بیمه تولیدی بازار در این مدت را فراهم آورده‌اند. 

این گزارش می افزاید: رشد 58.2 درصدی حق بیمه تولیدی بازار بیشتر متأثر از عملکرد شرکت‌های بیمه آسیا، دی، کوثر، ملت، معلم و سامان به ترتیب با 10.4، 8.3، 6.1، 5.1، 3.4 و 2.9 درصد سهم از حق بیمه (در مجموع 36.2 درصد سهم) و رشد حق بیمه آنها بین 61.5 تا 364.2 درصد بوده است. 

در این گزارش که در راستای شفاف سازی عملکرد بازار بیمه کشور به صورت منظم توسط نهاد ناظر صنعت بیمه منتشر می شود، بر رشد بالای 56.8 درصدی خسارت پرداختی، ناشی از عملکرد رشته‌ درمان و زندگی به ترتیب با سهم 42.5 و 11.2 درصد از خسارت پرداختی و رشد بالای خسارت پرداختی مربوط به این دو رشته به ترتیب  معادل 63 و 104 درصد اشاره شده است.

بر اساس این گزارش، شرکت‌های بیمه دی، کوثر، سینا، معلم، ملت، سامان و ما با سهم عمده از خسارت پرداختی بازار بیمه (از 8.4 تا 2.2 درصد و در مجموع با 28.1 درصد سهم) و برخورداری از رشد بالای خسارت پرداختی (بین 66.2  تا 173.4 درصد)، رشد 56.8 درصدی خسارت پرداختی در بازار بیمه را رقم زده اند. 

در بخش دیگری از این گزارش، نسبت خسارت بازار با 0.5 واحد کاهش در مقايسه با 10 ماهه اول سال قبل به 53.7 درصد اعلام شده که البته در محاسبه این نسبت (حاصل تقسيم خسارت پرداختي به حق‌بيمه توليدي ضرب در 100)، مبالغ خسارت‌هاي معوق، ذخاير حق‌بيمه، كارمزد شبكه فروش و هزينه‌هاي اداري- عمومی شرکت‌های بیمه در نظر گرفته نمي‌شود.

در ده ماه اخیر، رشته‌ اعتبار (با 112.2%)، بدنه اتومبیل (با 78.4%)، شخص ثالث و مازاد (با 60.6%) و درمان (با 60.5%) نسبت خسارتي بالاتر از بازار بيمه (با 53.7 %) را نشان می دهند.

به طور ویژه، نسبت خسارت 10 شركت زندگی باران (87.6%)، زندگی کاریزما (73.8%)، بيمه نوین (73.3 %)، سینا (71 %)، پارسیان (70.6 %)، حکمت صبا (70.2 %)، دانا (67.5 %)، آسماری (60.2 %)، رازی (59.5 %) و ایران (59.1 %) به مراتب بالاتر از سطح بازار بیمه (با 53.7%) است.

در این گزارش همچنین آمده است: سهم بخش غيردولتي از حق بيمه توليدي و خسارت پرداختي صنعت بيمه، به ترتیب 78.2 و 76 درصد است هرچند سهم شرکت‌ها اعم از بخش دولتی و غیردولتی و رشته‌ های بیمه در دوره‌های زمانی کمتر از یک سال معمولاً با تغییرات زیادی همراه است و بنابراین در تحلیل سهم از پورتفوی بازار بیمه باید این موضوع مورد توجه قرار گیرد.

در بررسی سهم شرکت‌های بیمه در بازار، 11 شرکت بیمه ایران (با 21.8%)، آسیا (با 10.4%)، دانا (با 9.6%)، دی (با 8.3%)، البرز (با 6.9%)، کوثر (با 6.1%)، ملت (با 5.1%)، پاسارگاد (با 4.1%)، پارسیان (با 3.8%)، معلم (با 3.4%) و سینا (با 3%) در مجموع 82.4 درصد از حق بیمه تولیدی بازار را به خود اختصاص داده و 17.6 درصد باقیمانده حق بیمه، توسط 20 شرکت بیمه دیگر تولید شده است. 

این گزارش تاکید می کند که سهم شرکت‌های بیمه از خسارت پرداختی بازار به طور عمده به 10شركت‌ بيمه ایران (با 24%)، دانا (با 12.1%)، آسیا (با 10.1%)، دی (با 8.4%)، البرز (با 5.3%)، کوثر (با 5.2%)، پارسیان (با 5%)، سینا (با 4%)، معلم و پاسارگاد (هر کدام با 3.1%) تعلق دارد و 19.9 درصد خسارت‌ها نیز توسط 21 شرکت بیمه دیگر پرداخت شده است. 

گزارش یادشده بر سهم 5 رشته بیمه درمان، شخص ثالث-مازاد، زندگی، بدنه اتومبیل و مسئولیت به ترتیب با 37.7، 24.6، 14.2، 5.8 و 4.2 درصد (در مجموع 86.6%) از پرتفوی حق بیمه تولیدی در بازار دلالت دارد و طبیعی است که 13.4 درصد مابقی حق بیمه به 11 رشته دیگر اختصاص دارد. 

بر همین اساس بیشترین سهم از خسارت پرداختی در بازار بیمه همچنان به 4 رشته درمان، شخص ثالث-مازاد، زندگی و بدنه اتومبیل به ترتیب با 42.5، 27.8، 11.2 و 8.5 درصد اختصاص دارد که10 درصد مابقی خسارت در 12 رشته دیگر پرداخت شده است. 

همچنین پوشش ریسک‌های مرتبط با وسایل نقلیه با صدور بیمه‌نامه‌های شخص ثالث-مازاد، بدنه اتومبیل و حوادث راننده، موجبات اختصاص 34.2 درصد از حق بیمه تولیدی و 39.9 درصد از خسارت پرداختی بازار را فراهم آورده است.

در بخش دیگری از این گزارش به  آمار بیمه نامه صادره و تعداد (موارد) خسارت پرداختی پرداخته شده که جزییات آن به شرح زیر است:

•    در ده ماهه اول سال، بیش از 67.9 ميليون بيمه نامه صادر و 73.7 ميليون فقره خسارت پرداخت شده است. 

•    تعداد بيمه نامه‌های صادره و تعداد موارد خسارت پرداختی نسبت به 10 ماهه اول سال قبل، به ترتيب 8.2 و 22.3 درصد رشد داشته است. 

•    علت اصلی رشد 8.2 درصدی تعداد بیمه نامه‌های صادره در بازار، متأثر از رشد این تعداد در  رشته درمان، حوادث و مسئولیت در مجموع با 12.8 درصد سهم (هر یک به ترتیب با سهم 5.4، 4.5 و 2.8 درصد) از کل بیمه نامه‌ها و نرخ رشد 115.9 درصدی در رشته درمان، 37.4 درصدی در رشته حوادث و 9.9 درصدی در رشته مسئولیت بوده است.

•    رشد 22.3 درصدی تعداد خسارت‌های پرداختی بازار، در اصل به دلیل افزایش 22.3 درصدی این تعداد در رشته درمان با سهم 92.9 درصد و رشد 48.8 درصدی رشته بیمه زندگی با سهم 3.7 درصدی از کل تعداد خسارات پرداختی بازار است. 

شایان ذکر است در رشته‌های بیمه اشخاص (شامل حوادث، درمان و زندگی)، بیمه نامه هم به صورت گروهی و هم به صورت انفرادی صادر می شود ولی تعداد بیمه شدگان تحت پوشش این گونه بیمه نامه‌ها در محاسبات دخالت داده نمی‌شوند و فقط تعداد بیمه‌نامه‌های صادره ملاک عمل قرار می گیرد. براین اساس، تعداد بیمه‌نامه صادره در مقایسه با حق بیمه تولیدی به مراتب کمتر است و این شاخص برای سه رشته مذکور، شاخص معناداری نیست. با این وجود، از آنجا که در تمام رشته‌های بیمه (به جز سه رشته یادشده)، از تعداد بیمه نامه صادره استفاده می‌شود.

با درنظر گرفتن این عوامل و شرایط در 10 ماهه اول سال 1403، با وجود آن که حق بیمه تولیدی رشته‌های بیمه درمان، زندگی و حوادث به ترتیب 83.6، 59.8 و 22.3 درصد رشد داشته اند، تعداد بیمه نامه صادره درمان و حوادث با 115.9 و 37.4 درصد رشد و در رشته زندگی با 4.2 درصد کاهش مواجه بوده است که البته عامل تورم نیز می تواند نقش اساسی در افزایش حق بیمه ایفا نماید.

گفتنی است با توجه به رشد 63 درصدی خسارت پرداختی درمان نسبت به مدت مشابه سال قبل، تعداد موارد خسارت این رشته، 22.3 درصد افزایش داشته است که علت عمده رشد کم در تعداد موارد خسارت درمان نسبت به مبلغ خسارت پرداختی، برداشت نادرست شرکت‌های بیمه در ثبت تعداد پرونده‌های خسارت درمان به جای تعداد حواله‌های پرداختی در این رشته است.  

در این گزارش موضوع «ارزش بیمه نامه» تشریح شده و نسبت حق بیمه تولیدی به تعداد بیمه نامه صادره، نشانگر متوسط حق بیمه تولیدی در هر بیمه نامه اعلام شده است. 

بر همین اساس در 10 ماهه اول سال 1403، این میزان به نحو کلی در بازار بیمه 52.7 میلیون ریال است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 46.2 درصد رشد نشان می دهد و همچنین طی این دوره، "ارزش بیمه نامه" در رشته‌های بیمه نفت و انرژی، هواپیما، کشتی و اعتبار به ترتیب حدود 20.4، 19.6، 5.2 و 2.6 میلیارد ریال و در سایر رشته‌ها به مراتب کمتر است. 

همچنین «سرانه خسارت پرداختی» که حاصل تقسیم خسارت پرداختی به تعداد موارد خسارت است از متوسط مبلغ پرداختی در هر مورد خسارت حکایت دارد.

 این نسبت در 10 ماهه اول سال 1403، معادل 26.1 میلیون ریال است که 28.2 درصد در مقایسه با دوره مشابه سال قبل افزایش نشان می دهد.

 به علاوه در این مدت، "سرانه خسارت پرداختی" در رشته‌های بیمه نفت و انرژی، هواپیما، کشتی، باربری، حوادث راننده و آتش سوزی به ترتیب حدود 17.4، 9.5، 4.6، 2، 1.3 و 1.1 میلیارد ریال و در سایر رشته‌ها به مراتب پایین‌تر است. 

 در پایان این گزارش آمده است: «سرانه تعداد خسارت» که از نسبت تعداد موارد خسارت به تعداد بیمه نامه صادره به دست می‌آید، بیانگر آن است که به طور متوسط در هر بیمه‌ نامه چه تعداد خسارت پرداخت شده است. طی 10 ماهه اول سال 1403، این نسبت در بازار بیمه معادل 1.1 واحد است (نسبت به دوره مشابه سال قبل 0.1 افزایش داشته است). اما در رشته‌ بیمه درمان حدود 18.5 واحد و در رشته اعتبار  حدود 5.2 واحد بوده و در سایر رشته‌های بیمه به مراتب کمتر از یک واحد است. 

برای مشاهده آمار اینجا کلیک کنید.