به گزارش دیوان اقتصاد، وزارت صنعت،معدن و تجارت در طول دوران تصدی دولت یازدهم یکی از پر حرف و حدیث ترین وزارتخانه های کشور بود.از همان ابتدای روی کار آمدن محمد رضا نعمت زاده به عنوان وزیر این وزارتخانه پر مخاطب بسیاری از منتقدان که او را وزیر وارداتی می دانستند با این انتخاب حسن روحانی مخالف بودند اما با وجود این مخالفت ها و انتقادها نعمت زاده توانست در مدت چهار سال مدیریت خود بر حوزه صنعت،معدن و تجارت وضعیت صنعتی و معدنی کشور را از موقعیت فاجعه باری که در ابتدای تصدی دولت برآن حاکم بود نجات دهد و به اعتقاد کارشناسان اقتصادی بخشی از این موفقیت ها مرهون تلاش های تیم اجرایی وزیر بود که توانستند موفق تر ازگذشته عمل کنند.
در این مدت انتقادات زیادی بر روند فعالیت ها و عملکرد وزارت صنعت،معدن و تجارت از سوی فعالان اقتصادی بخش خصوصی وارد شد.وزارت صنعت،معدن و تجارت در دوران انتخابات آماج شدیدترین حملات از سوی جناح منتقد دولت و رسانه های همسو با آنها بود .چه منتقدان و دلواپسان و چه برخی فعالان بخش خصوصی در حوزه های صنعتی و معدنی همواره در سال های اخیر معتقد بودند که محمد رضا نعمت زاده و وزارتخانه اش هیچ کاری برای اقتصاد و صنعت و معدن و تجارت این کشور انجام نداده اند.در آخرین نمونه چند روز پیش در نشست خبری معاون معدنی وزیر صنعت،معدن و تجارت ،شکوری عضو معدنی اتاق ایران با موضع گیری شدید نسبت به سرقینی جلسه نشست خبری را با اعتراض ترک کرد و خبر ساز شد.
اما شاید همه حاشیه های این وزارتخانه بزرگ اقتصادی در موضع گیری ها و عملکرد عالی ترین مقامش خلاصه شود.محمد رضا نعمت زاده که برخی او را پدر صنعت می نامند در سالهای اخیر به ویژه در یک سال گذشته رفتارها و عکس العمل هایی از خود بروز داده که مورد توجه بسیاری از رسانه قرار گرفته است.یکی از مواردی که همواره در رسانه ها از آن یاد شده اختلافات موجود بین نعمت زاده و کابینه دولت روحانی است.وزیر صنعت،معدن و تجارت در یکسال گذشته در موارد زیادی به این شائبه مهر تایید زده است.چه آن زمان که بر سر موضوع بانک ها با سیف درگیر شد و چه آن روزی که گمرک را بر سر فعالیت های بازرگانی اش به چالش کشید این وزیر صنعت،معدن و تجارت بود که نام خود را در رسانه ها بر سر زبان ها انداخت.
کارشناسان معتقدند این مقام اقتصادی دولت یازدهم در چهار سال گذشته بسیاری از مشکلات را بر گردن دیگران انداخته و به جای آنکه آنها را حل کند فرافکنی کرده است.نعمت زاده زمانی مشکلات صنعت و معدن را به بانک ها نسبت داد و موجب عصبانیت و موضع گیری سیف شد.زمانی با کرباسیان در گمرک درگیر شد و کار به دخالت جهانگیری معاون اول رییس جمهور کشید.در مقطعی دیگر نیز با زنگنه بر سر موضوع پتروشیمی به چالش خورد و زمانی هم با طیب نیا وزیر اقتصاد بگومگو کرد.
به هر ترتیب در یکسال گذشته روزهای زیادی از وقت وزیر صنعت،معدن و تجارت صرف حل و فصل اختلاف با سایر اعضای کابینه شده است.هرچند دکتر روحانی این اختلافات را درون خانواده دولت و طبیعی می داند اما آنهایی که خلق و خوی محمد رضا نعمت زاده را می شناسند می دانند که وی گاه با تصمیم گیری ها و اظهارنظرهای آنی که برخی از آنها با چاشنی خشم و عصبانیت هم همراه بوده موجب تعجب بسیاری از فعالان اقتصادی شده است.
جدیدترین اقدام عجیب وزیر صنعت،معدن و تجارت را می توان برکناری ناگهانی معاونش دانست.برکناری که گفته می شود تنها به این خاطر صورت گرفته که عده ای به نعمت زاده خبر داده اند که معاونش بدگویی او را می کند.این برکناری که شبیه برکناری وزیر امور خارجه در دوران احمدی نژاد است آنقدر ناگهانی بوده است که حسین ابویی مهریزی معاون برکنار شده نعمت زاده خودش هم تا زمان برگزاری شورای معاونین از آن بی خبر بوده است.
ابویی مهریزی که پس از برکناری با ایسنا مصاحبه کرده بود دلایل این اتفاق را برای این خبرگزاری تشریح کرد و در گفتگو با خبرنگار دیوان اقتصاد گفت که حرف جدیدی برای گفتن ندارد.
وی افزود:در جلسه مطرح شد که من بدگویی کرده ام.هر جا مدیر شده ام گفته ام نیامده ایم برای خبر بردن و خبر آوردن .به نعمت زاده هم گفتم اگر کسی حرفی زده در حضور خودم بگوید.در دوره مدیریتی ام نگذاشتم کسی بدگویی کسی را نزد من انجام دهد.این سبک من است اما در محیط کارگری و محیط اداری عده ای هستند که هیچ هنری ندارند.هنرشان تنها این است که بروند نزد کسی که این حرف ها را پذیرش دارد بدگویی کنند و با بدگویی خودشان را جا بندازند و با این روش برای خودشان کاری دست و پا کنند.
معاون سابق طرح و برنامه وزارت صنعت،معدن و تجارت اظهار کرد:خودم هیچگاه چنین عملی انجام نداده ام حتی با وجود اختلاف نظرهای مدیریتی و عدم انطباق های موجود و حتی گلایه های به حقی که داشته ام خودم را بالاتر از این می دانستم که بدگویی کنم.
اما پس از برکناری ابویی مهریزی با توجه به ارتباط نزدیک وی با معاون اول رییس جمهور برخی معتقد بودند که وزیر صنعت،معدن و تجارت با این اقدام عملا قصد داشته اختلافات خود با جهانگیری را که از یکسال پیش در رسانه ها مطرح بود تایید کند اما حسین ابویی مهریزی در این زمینه به خبرنگار دیوان اقتصاد گفت:چنین تفسیری را اصلا قبول ندارم. جهانگیری فردی با سیاست و خوش فکر است و منافع دولت و مصلحت نظام و کشور و اقتصاد را بالاتر از هزاران نفر می داند.هیچ گاه در ازای خدماتی که به نظام کرده ام چیزی نخواسته ام چراکه برای اعتقاد و قلبم کار کرده ام.
وی تاکید کرد:شان مدیریتی ،درستکاری و خوش فکری ،پاکدستی ،تعهد به نظام و علاقه و تعهدش به خانواده شهدا که خود برادر دوشهید است بر همه اثبات شده است.مرد اخلاق است مدیریت ایشان در حد کلاس جهانی است و من به این دلیل به ایشان اعتقاد دارم همچنان که به آقای دکتر روحانی ارادت دارم و در ستاد ایشان هم با افتخار فعالیت کردم. اگر به نظام و رهبری و رییس جمهور و معاونش اعتقاد دارم به ازای آن چیزی نخواسته و نخواهم خواست.
وی با خواندن شعری با این مضمون که «تنگ چشمان نظر به میوه کنند / ما تماشا کنان بستانیم» تصریح کرد:خرمی اقتصاد،بهبود وضع اقتصادی مردم،شادابی و پیشرفت آنها و رضایت رهبری برای من شادی می آورد.هیچ وقت انتظاری نداشته ام و هر جایی بتوانم خدمتی بکنم برای نظام و مردم دریغ نمی کنم.
به هر ترتیب باید گفت که وزیر صنعت،معدن و تجارت در آخرین روزهای عمر دولت یازدهم و باوجود آنکه نامش در فهرست ترک کنندگان کابینه است بازهم خبر ساز شد تا در این روزهای پایانی هم برای رسانه ها و کارشناسان اقتصادی به سوژه اصلی بحث تبدیل شود.
هر چند نمی توان زحمات و خدماتی که او برای صنعت و معدن و البته گاهی هم تجارت کشیده است منکر شد اما باید پذیرفت که این مدیر قدیمی که هفتمین دهه زندگی اش را تجربه می کند در برخورد با زیر دستان و همکارانش گاه از دایره انصاف خارج شده و بدون در نظر گرفتن زحمات و خدمات آنها با اقداماتی ایضایی حیرت آفرین شده است.
امید که روزهای پایانی دولت یازدهم روزهای ثبات و آرامش برای وزارتخانه ها باشد و بتواند مقدمه ای برای دولت کارآمد دوازدهم در مسیر خدمت به کشور فراهم کند.

**امیرعلی امینیان