به گزارش خبرنگار دیوان اقتصاد، در حالی‌که صنعت فولاد ایران با چالش‌هایی مانند تحریم‌های بین‌المللی، محدودیت در تأمین ارز و فرسودگی بخشی از ظرفیت‌های تولید مواجه است، بانک ملت با انتشار اوراق ارزی جدیدی به کمک یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های توسعه‌ای این صنعت آمده است.

بر اساس اطلاعات منتشرشده از سوی روابط عمومی بانک ملت، این اوراق با نرخ سود سالانه ۶ درصد و سررسید چهار ساله منتشر شده‌اند و از پشتوانه صندوق توسعه ملی و مجوز رسمی بانک مرکزی برخوردارند. حجم مرحله نخست انتشار، ۱۱۰ میلیون یورو بوده که به‌صورت کامل پذیره‌نویسی شده است. مرحله دوم نیز به‌زودی به ارزش ۹۰ میلیون یورو منتشر خواهد شد.

پروژه نورد گرم ۲؛ محرک اصلی صدور اوراق

طرح نورد گرم شماره ۲ فولاد مبارکه اصفهان، یکی از مهم‌ترین پروژه‌های توسعه‌ای این شرکت در سال‌های اخیر محسوب می‌شود. با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۴.۲ میلیون تن کلاف گرم، بهره‌برداری از این پروژه می‌تواند سهم بزرگی در کاهش واردات ورق، افزایش صادرات و رشد سودآوری فولاد مبارکه ایفا کند.

گزارش‌های تحلیلی شرکت فولاد مبارکه نشان می‌دهد اجرای این پروژه موجب صرفه‌جویی ارزی بیش از یک میلیارد دلار در سال، ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم گسترده، و افزایش رقابت‌پذیری محصولات فولادی ایران در بازارهای جهانی خواهد شد.

در این میان، تامین مالی پروژه از محل اوراق ارزی، مسیر تازه‌ای برای تزریق منابع به صنعت بدون فشار بر منابع ریالی و نظام بانکی فراهم کرده است.

ساختار اوراق ارزی؛ نوآوری در تأمین مالی کلان

اوراق منتشرشده از نوع «مرابحه ارزی» هستند؛ اوراقی با ماهیت اسلامی که به پشتوانه منابع صندوق توسعه ملی و با عاملیت بانک ملت طراحی و اجرا شده‌اند.

سازوکار اوراق به این صورت است که منابع ارزی مورد نیاز پروژه توسط بانک ملت و شرکت تأمین سرمایه بانک ملت تأمین و تضمین شده و سود اوراق سالانه به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌شود. اصل اوراق نیز در پایان دوره چهار ساله بازپرداخت خواهد شد.

انتشار این اوراق از نظر ابعاد حقوقی، فنی، و بازاری، نخستین تجربه موفق بازار سرمایه در ایران برای تأمین مالی پروژه‌های بزرگ به‌صورت ارزی است. به گفته مدیران ارشد بانک ملت، این تجربه می‌تواند الگویی برای سایر صنایع نظیر نفت، پتروشیمی و حمل‌ونقل نیز باشد.

نقش بانک ملت؛ از تسهیلات‌دهنده تا محرک بازار سرمایه

بانک ملت به‌عنوان عامل، ضامن پرداخت سود، و پذیره‌نویس اوراق مرابحه ارزی، نقش مرکزی در ساختار اجرایی این عملیات مالی ایفا کرده است. این بانک همچنین مدیریت بازارگردانی و توزیع اوراق در میان سرمایه‌گذاران بزرگ داخلی را نیز بر عهده داشته است.

در شرایطی که سایر بانک‌ها همچنان به ابزارهای سنتی تأمین مالی وابسته‌اند، بانک ملت با توسعه ابزارهای بازار محور، جایگاه خود را به‌عنوان بانک پیشرو در ارائه خدمات نوین تثبیت کرده است.

به گفته مدیرعامل بانک ملت، انتشار این اوراق نشان می‌دهد که ظرفیت‌های زیادی برای استفاده از منابع غیربودجه‌ای جهت تقویت تولید وجود دارد، به‌شرط آنکه بانک‌ها در نقش تسهیل‌گر وارد عمل شوند.

پیامدهای صنعتی و اقتصادی انتشار اوراق ارزی

تحلیل پیامدهای این اقدام را می‌توان در دو سطح بررسی کرد:
 نخست اثرات آن بر صنعت فولاد و دوم آثار آن بر آینده بانک ملت و نظام تأمین مالی کشور.

در سطح صنعت فولاد، این پروژه به عنوان یکی از پیشران‌های صنعتی کشور، با بهره‌گیری از منابع ارزی می‌تواند ضمن کاهش فشار واردات، نقش موثری در تراز تجاری ایفا کرده و با افزایش درآمد ارزی شرکت، ظرفیت‌های سودآوری آن را ارتقا دهد.

در سطح کلان‌تر، انتشار اوراق ارزی می‌تواند به کاهش تقاضای ارز در بازار آزاد، بهبود نقدینگی در بانک‌ها و تنوع‌بخشی به ابزارهای سرمایه‌گذاری داخلی منجر شود. همچنین توسعه این ابزار در سایر صنایع می‌تواند به کاستن از فشار دولت برای تأمین مالی طرح‌های ملی از طریق بودجه عمومی کمک کند.

آینده بانک ملت؛ بازیگر راهبردی در تامین مالی ارزی

با تکمیل انتشار اوراق مرابحه ارزی فولاد مبارکه و رسیدن حجم آن به ۲۰۰ میلیون یورو، بانک ملت از یک بانک تسهیلات‌محور به بانک پروژه‌محور در مقیاس ارزی بدل شده است. طبق اعلام بانک، مجموع تعهدات بانک ملت در اوراق ارزی تا پایان امسال ممکن است از مرز ۷۶۰ میلیون یورو فراتر رود.

این تغییر رویکرد نه تنها سودآوری غیرمشاع بانک را افزایش خواهد داد، بلکه زمینه‌ساز جذب سرمایه‌گذاران جدید، تقویت برند بین‌المللی بانک و حضور پررنگ‌تر در تأمین مالی پروژه‌های ملی خواهد شد.

جمع‌بندی: گامی فراتر از بانکداری سنتی

ورود بانک ملت به فرآیند تأمین مالی پروژه‌ای، آن هم در قالب ارزی، نشان می‌دهد که آینده بانکداری ایران در گرو حرکت به‌سوی مدل‌های متنوع و پیچیده‌تر تأمین مالی است؛ مدل‌هایی که نقش بانک را از یک وام‌دهنده صرف به یک شریک راهبردی اقتصادی ارتقا می‌دهند.

این تجربه می‌تواند آغازگر فصلی تازه در تعامل بانک‌ها با صنایع بزرگ کشور باشد و در صورتی که با حمایت بانک مرکزی و سیاست‌گذار مالی کشور همراه شود، نقشی کلیدی در توسعه پایدار اقتصاد ملی ایفا کند.