در شرایطی که بخش بزرگی از جامعه ایران با فشار اقتصادی، افزایش هزینههای زندگی و دشواری در تأمین سرمایههای خرد مواجه است، نقش نظام بانکی در حمایت از اقشار آسیبپذیر بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است.
اختصاصی/ بانک ملت و مأموریت عدالت مالی؛ چگونه وامهای خرد میتوانند زندگی بسازند؟
اختصاصی/ بانک ملت و مأموریت عدالت مالی؛ چگونه وامهای خرد میتوانند زندگی بسازند؟

به گزارش دیوان اقتصاد، بانک ملت با تمرکز بر پرداخت تسهیلات قرضالحسنه، وامهای خرد و حمایت از مشاغل کوچک، گامهایی اساسی در جهت تحقق عدالت مالی و افزایش تابآوری اقتصادی خانوارها برداشته است.
این رویکرد نهتنها به رشد اقتصادی، بلکه به بازسازی اعتماد اجتماعی و تقویت حس امید در میان اقشار متوسط و پایین جامعه کمک میکند.
بانکداری اجتماعی؛ بازگشت به مأموریت انسانی نظام مالی
بانکداری در ذات خود صرفاً به معنای تأمین سود نیست، بلکه باید بستری برای توسعه پایدار، عدالت اجتماعی و رفاه عمومی باشد. مفهوم «بانکداری اجتماعی» دقیقاً از همین نقطه آغاز میشود. اینکه بانکها به جای تمرکز صرف بر مشتریان بزرگ و بنگاههای اقتصادی، بخشی از منابع خود را به توانمندسازی مالی اقشار آسیبپذیر اختصاص دهند.
در بانکداری اجتماعی، هدف نه فقط پرداخت وام، بلکه ایجاد فرصت برای رشد واقعی افراد است. وقتی خانوادهای با وام خرد، کسبوکاری خانگی را آغاز میکند، یا وقتی کارآفرینی روستایی میتواند ابزار اولیه کارش را بخرد، بانک عملاً در فرآیند توسعه انسانی نقشآفرینی کرده است.
بانک ملت در سالهای اخیر با درک همین مفهوم، سیاستهای اعتباری خود را بازنگری و سهم تسهیلات قرضالحسنه را بهطور چشمگیری افزایش داده است. این سیاست، پاسخی به نیاز واقعی جامعه در دوران فشار تورمی است؛ جایی که حتی مبالغ کوچک میتواند تأثیری بزرگ بر زندگی خانوارها بگذارد.
وامهای خرد؛ اکسیژن مالی برای خانوارهای تحت فشار
در شرایط اقتصادی امروز، وامهای کلان اغلب به بنگاهها یا پروژههای بزرگ اختصاص مییابند و دسترسی مردم عادی به منابع بانکی محدود میشود. در چنین فضایی، وامهای خرد و قرضالحسنه به مثابه اکسیژن مالی برای جامعه عمل میکنند.
بانک ملت با توسعه طرحهای مختلف تسهیلاتی مانند وامهای ازدواج، فرزندآوری، ودیعه مسکن، درمان، و حمایت از مشاغل خانگی، تلاش کرده تا نقش حمایتی واقعی خود را در برابر نیازهای روزمره مردم ایفا کند.
در این میان، تخصیص هدفمند تسهیلات از محل سپردههای قرضالحسنه و مشارکت در طرحهای اشتغالزایی خرد، نشاندهنده حرکت هوشمندانه بانک به سوی مأموریت اجتماعی خود است.
بر اساس دادههای منتشرشده از سوی بانک، سهم تسهیلات قرضالحسنه در پرتفوی اعتباری بانک ملت طی سال گذشته رشد چشمگیری داشته است. در کنار آن، برنامههای متنوعی برای حمایت از مشاغل خرد، کسبوکارهای خانگی و حتی واحدهای تولیدی کوچک طراحی شده که ضمن بازپرداخت آسان، بر ایجاد درآمد پایدار خانوارها تمرکز دارند.
تأثیر اجتماعی بانکداری عدالتمحور
وقتی بانکی مانند بانک ملت با سیاستهای حمایتی خود به خانوارها امکان میدهد که از بحرانهای اقتصادی عبور کنند، در واقع تابآوری اجتماعی را تقویت کرده است.
وامهای خرد نهتنها باری از دوش خانوارها برمیدارند، بلکه به مرور، حس تعلق و اعتماد اجتماعی به نظام بانکی را نیز افزایش میدهند.
از منظر جامعهشناختی، تجربه موفق کشورهای مختلف در حوزه بانکداری اجتماعی نشان داده که دسترسی عادلانه به تسهیلات مالی، اثر مستقیم بر کاهش نابرابری، افزایش احساس امنیت اقتصادی و کاهش مهاجرتهای اجباری دارد.
در ایران نیز وقتی بانکی بزرگ مانند بانک ملت، منابع خود را به سمت نیازهای واقعی جامعه هدایت میکند، اثر این تصمیم تنها در ترازنامهها دیده نمیشود؛ بلکه در کسب آرامش روانی، امید به آینده و پویایی اقتصادی جامعه نمایان میگردد.
گامهای بعدی برای گسترش عدالت مالی
با وجود عملکرد قابل توجه بانک ملت، مسیر بانکداری اجتماعی در کشور هنوز ظرفیتهای توسعه فراوانی دارد. برخی راهکارهای کلیدی که میتواند این مسیر را تقویت کند عبارتند از:
توسعه سامانههای دیجیتال وامهای خرد:
ایجاد پلتفرمهای آنلاین برای درخواست، ارزیابی و پرداخت سریع وامهای کوچک، با حداقل مدارک و بدون نیاز به ضامن. این کار دسترسی عادلانهتر و سرعت بیشتر در ارائه خدمات را ممکن میسازد.
ایجاد «صندوقهای محلی عدالت مالی» با پشتیبانی بانک:
بانک ملت میتواند با همکاری شهرداریها یا نهادهای اجتماعی، صندوقهایی تشکیل دهد که منابع خرد مردمی را جمعآوری و به صورت تسهیلات خرد به اعضا ارائه کنند.
تسهیل تسهیلات برای زنان سرپرست خانوار و جوانان بیکار:
تمرکز بر گروههایی که معمولاً از نظام بانکی سنتی کنار گذاشته میشوند، میتواند اثر مستقیم بر اشتغال و پایداری اجتماعی داشته باشد.
گسترش آموزش مالی عمومی:
بانکها میتوانند با برگزاری کارگاههای سواد مالی، مشتریان خود را با نحوه مدیریت وام، پسانداز و سرمایهگذاری خرد آشنا کنند.
مأموریتی فراتر از سود
بانک ملت با رویکرد عدالتمحور خود نشان داده است که سود بانکی تنها در عددها خلاصه نمیشود.
وقتی منابع مالی در مسیر درست و انسانی به جریان میافتند، حاصل آن نهفقط بازده اقتصادی، بلکه رشد اجتماعی، افزایش اعتماد عمومی و پایداری اقتصاد ملی است.
بانکداری اجتماعی یعنی تبدیل بانک به یار زندگی مردم، نه صرفاً واسطه مالی.
وامهای خرد، شاید در نگاه اول عددی کوچک باشند، اما در واقع بزرگترین سرمایه برای حفظ امید و حرکت جامعه هستند.
در نهایت، میتوان گفت که بانک ملت با تمرکز بر وامهای قرضالحسنه و حمایت از اقشار کمدرآمد، گامی عملی در مسیر عدالت مالی و بانکداری انسانی برداشته است. استمرار این سیاست، در کنار هوشمندسازی فرآیندها و آموزش مالی مشتریان، میتواند بانک ملت را به الگوی بانکداری اجتماعی در ایران تبدیل کند؛ الگویی که نه فقط در ترازنامهها، بلکه در زندگی واقعی مردم معنا پیدا میکند.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.
کانال تلگرام دیوان اقتصاد صفحه اینستاگرام دیوان اقتصاد