به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از گمرک ایران، در روزهای اخیر دستورالعمل جدید «اصلاح و بهبود (ساماندهی) فرآیندهای صادرات، واردات، عبور (ترانزیت) و معاوضه (سوآپ) نفت خام، میعانات گازی و فرآورده ها و مشتقات نفتی در امور گمرکی» با همکاری وزیر نفت و رئیس کل گمرک ایران با هدف تسهیل صادرات و استفاده بهینه از پتانسیل واحدهای تولیدی مشتقات نفتی و پتروشیمی نهایی و ابلاغ شد.
براساس این دستورالعمل جدید، سوآپ نفتی از سر گرفته می‌شود و خوشنامی از تشریفات گمرکی صادرات فرآورده های نفتی حذف می‌شود.
این اقدام فصل نوینی در حمایت از بخش خصوصی به شمار می رود و منجر به تسهیل و تسریع انجام تشریفات گمرکی مربوط به صادرکنندگان به ویژه واحدهای تولیدی صادراتی خواهد شد.
«مسعود کرباسیان» رئیس کل گمرک ایران جزئیات بیشتری از این دستورالعمل را مطرح کرد و اظهار داشت: مهمترین بخش این دستورالعمل، حذف خوشنامی از تشریفات گمرکی فرآیند صادرات میعانات گازی و فرآورده ها و مشتقات نفتی با هدف حمایت از تمامی تولیدکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی به منظور افزایش صادرات است.
به گفته وی، با اجرای دستورالعمل جدید، تمامی شرکت های صادرکننده فرآورده ها و مشتقات نفتی مشمول تسهیلات گمرکی می شوند و عملیاتی شدن این دستورالعمل منجر به تسهیل و تسریع انجام تشریفات گمرکی مربوط به صادرکنندگان فرآورده ها و مشتقات نفتی به ویژه واحدهای تولیدی صادراتی خواهد شد.
وی یادآور شد: طبق دستورالعمل قبلی، صادرکنندگان این حوزه برای برخورداری از تسهیلات گمرکی، ملزم به طی تشریفات اداری طولانی برای اخذ گواهی خوشنامی بودند که با اجرای دستورالعمل اخیر، با حذف فرآیند خوشنامی موافقت شد.
رئیس کل گمرک اظهار داشت: با این کار همه واحدهای تولیدی فعال در امر صادرات می توانند محصولات دارای کد استانداردسازی خود را (که نیازمند اخذ کد استانداردسازی است) با استفاده از تسهیلات موصوف از کشور صادر کنند.

**هدف حمایت از تولید است
رئیس کل گمرک ایران حمایت از تولید را رویکرد اصلی این دستورالعمل دانست و گفت: هدف اصلی در این دستورالعمل حمایت از واحدهای تولیدی و صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی است و البته حمایت از سرمایه در گردش آنهاست که سهم عمده ای در اقتصاد کشور دارند و می توان از پتانسیل واحدهای تولیدی پتروشیمی و تولیدکنندگان فرآورده ها و مشتقات نفتی برای توسعه صادرات، بیشتر و بهتر استفاده کرد.
کرباسیان یادآور شد: تسهیل در انجام تشریفات گمرکی این محموله ها قدرت رقابت پذیری واحدهای تولید و صادرات فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی را افزایش می دهد.
وی ادامه داد: البته علاوه بر تسریع در ترخیص این محموله ها، این دستورالعمل منجر به سالم سازی و شفاف سازی فرآیندهای تجارت خارجی فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی هم خواهد شد‌ که این موضوع را هم ما در اصلاح و بهبود این دستورالعمل در نظر داشتیم و بسیار هم مهم بود.

**کوتاه شدن فرآیند رسیدگی به امور گمرکی
کرباسیان یادآور شد: در زمان اجرای دستورالعمل قبل، خروج محمولات صادرکنندگانی که موفق به اخذ گواهی خوشنامی نمی شدند، موکول به وصول نظریه سازمان استاندارد یا تودیع سپرده نقدی یا ضمانت‌نامه بانکی به میزان سه برابر ارزش محموله براساس قیمت بین‌المللی نفت و گاز بود.
وی ادامه داد: در این فرآیند انتظار وصول جوابیه سازمان استاندارد، با توجه به طولانی بودن (به مدت 20 روز به صورت میانگین)، منجر به توقف طولانی مدت کامیون‌های حامل محمولات نامبرده و در نهایت افزایش هزینه تمام شده صادرات و نیز افزایش خطرات احتمالی ناشی از نگهداری کالاهای قابل اشتعال در اماکن گمرکی می شد.
کرباسیان یادآور شد: همچنین تودیع تضمین نیز با توجه به مبلغ آن، بار مالی زیادی را به صادرکنندگان تحمیل و کمبود نقدینگی واحدهای تولیدی را تشدید می کرد.
رئیس کل گمرک تاکید کرد: در رویه قبلی برخی از تولیدکنندگان برای فرار از این مشکلات، به دارندگان گواهی خوشنامی مراجعه و تولیدات خود را به نام واحدهای خوشنام صادر می کردند که این امر موجب بروز موارد متعددی از انتقال مالکیت‌ در محمولات صادراتی شده بود.
وی تصریح کرد: بنابراین در دستورالعمل اخیر، مشکلات اشاره شده مرتفع شده و همه واحدهای تولیدی مطابق مفاد ذکر شده در این دستورالعمل، امکان استفاده از تسهیلات را دارند.
کرباسیان معتقد است، دستورالعمل جدید منجر به استفاده بهتر از پتانسیل واحدهای تولیدی فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی و نقدینگی آنها می شود و شاهد رشد صادرات و تولیدات این محصولات خواهیم بود.
وی گفت: تاثیر این اقدامات بر سالم سازی و شفاف سازی نیز قابل توجه خواهد بود که البته از اهداف پیاده سازی دستورالعمل جدید هم هست.