به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از بورس نیوز، حامد سلطانی نژاد، مدیرعامل بورس‌کالای ایران با بیان اینکه در سال‌های اخیر تاکید مسئولان اقتصادی کشور بر توسعه بازار سرمایه بوده است، گفت: در سال گذشته بخشی ازنقدینگی موجود در جامعه به سمت بازار سرمایه جذب شد که امیدواریم در سال ۹۸ نیز این بازار بتواند در زمینه تامین مالی صنایع و جذب نقدینگی نقش خود را به خوبی ایفا کند.

وی اظهار داشت: بورس کالا علی‌رغم همه نوسانات به وجود آمده در سال ۹۷، نشان داد که می تواند زیرساخت مناسبی برای انجام معاملات کالایی در کشور باشد و شفافیت را به ارمغان آورد.

سلطانی نژاد با بیان اینکه در سال گذشته شاهد ایجاد ابزارهای جدید و رشد مطلوب ارزش معاملات بورس کالا بودیم، گفت: برخی معتقدند این رشد ناشی از نوسانات نرخ ارز یا تورم بوده در حالی که ورود کالاهای جدید یا افزایش حجم معاملات نیز در این زمینه تاثیرگذار بوده است.

وی با اشاره به اینکه امیدواریم در سال ۹۸ اقتصاد کشور از نوسانات در امان بماند، ادامه داد: باید از ظرفیت‌های بازار سرمایه برای پوشش نوسانات و ریسک های موجود در اقتصاد کشور استفاده شود همچنین امیدواریم که در زمینه تامین مالی شرکت ها نیز نقش بازار سرمایه پررنگ تر شود.

مدیرعامل بورس کالای ایران خاطرنشان کرد: در سال ۹۷ بسیاری از متغییرهای اصلی اقتصاد همچون نرخ ارز، سود بانکی و تعرفه های ورود و خروج کالا به کشور تحت تاثیر نوسانات و تصمیماتی قرار گرفتند که این امر موجب شد بازار کالا نیز تلاطم را تجربه کند و میزان تقاضای کالاهایی که در بورس مبادله می شوند و مشمول محدودیت ها هستند نیز افزایش یابد.

سلطانی نژاد ادامه داد: هدف قانونگذار و سیاستگذار این بود که کالاها با قیمت های متناسب و بهره گیری از یارانه های موجود دربخش انرژی به دست مصرف کننده نهایی برسد اما متاسفانه تجربه نشان می دهد که این امر امکان پذیر نخواهد بود.

وی افزود: بخش قابل توجه ای از یارانه ای که برای تامین مواد اولیه در نظر گرفته می شود، بین عوامل توزیع تقسیم می شود از این رو خوشبختانه سیاست‌گذاران در شهریورماه سال گذشته اقداماتی را در راستای اصلاح این تصمیم انجام دادند که پس از آن بازار وضعیت آرام و متعادلی را تجربه کرد.

وی تاکید کرد: تغییر مولفه های اصلی اقتصاد همچون نرخ ارز و سود بانکی همه بخش‌های اقتصادی از جمله بورس‌کالا را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما فعالان بازار نباید تحت تاثیرهیجانات زودگذر قرار گیرند.

سلطانی نژاد با اشاره به اینکه فعالان بازار در سال ۹۷ همبستگی میان بازار اوراق و کالایی را احساس کردند، ادامه داد: همچنین با بهره مندی از قابلیت رسانه ها اقداماتی در زمینه آگاه سازی نیز انجام شد.

مدیرعامل بورس کالا با بیان اینکه نوسانات سال ۹۷ موجب شد که نیاز به ابزارهای مشتقه در کشور احساس شود، گفت: ایجاد بازار مشتقه قوی موجب می شود که در زمان ایجاد نوسانات بدون هزینه کالا و ذخایر کالایی و صرفا توسط منابع مالی بازار را تنظیم و مدیریت کرد.

وی ادامه داد: براساس ماده ۳۲ قانون برنامه ششم باید به طراحی و ایجاد ظرفیت ابزارهای بورسی برای تنظیم بازار و ایجاد بازارهای متمرکز در حوزه کالایی توجه شود.

سلطانی نژاد در پاسخ به این سوال که بورس کالا در سال ۹۷ چه اقداماتی برای شرکت های پتروشیمی انجام داده است، افزود: در سال ۹۷ بیش از ۴ میلیون تن محصولات پلیمری و شیمیایی مورد معامله قرار گرفت که این میزان بیشترین حجم معاملات محصولات پتروشیمی در طول تاریخ بورس کالا محسوب می شود.

مدیرعامل بورس کالا خاطرنشان کرد: فعالان پایین دستی در سال ۹۷ از روش های مختلفی همچون مستقیم و تعاونی و البته روش گواهی سپرده کالایی که به دلیل نوسانات به سرانجام نرسید معاملات خود را انجام دادند.

وی با بیان اینکه اگر بازار نقد قوی وجود نداشته باشد تعریف بازار مشتقه امکان‌پذیر نخواهد بود، گفت: بسیاری ازصنایع پایین دستی پتروشیمی با ریسک و نوسانات محصولات خود مواجه هستند بنابراین درصدد ایجاد بازار نقد قوی بودیم که از این طریق قیمت روزانه محصولات پتروشیمی براساس ابزار گواهی سپرده کالایی تعیین و سپس بازار مشتقه محصولات پتروشیمی ایجاد شود اما نوسانات موجود در بازار موجب شد این طرح به نتیجه نهایی نرسد اما امیدواریم که در صورت آرام شدن بازار این طرح نیز دوباره اجرا شود.

سلطانی نژاد خاطرنشان کرد: باید برای محصولاتی همچون مس، فولاد و دیگر محصولات اساسی نیز ابزار گواهی سپرده کالایی راه اندازی شود زیرا این امر زمینه رصد کردن معاملات برای سیاستگذاران را نیز فراهم می کند.

مدیرعامل بازار کالایی با اشاره به اینکه باید بین فعالیت های دلالی و تامین مالی خرید کالا تفاوت قائل شویم، افزود: بخشی از فعالیت های بازار پتروشیمی نیز دلالی محسوب می شود اما در مورد فعالیت های تامین مالی خرید به صورت شفاف، گواهی سپرده کالایی می تواند کمک کند.

۹۷، سال زعفرانی بورس کالا

وی سال ۹۷ را سال زعفرانی بورس کالا دانست و افزود: از ابتدای راه اندازی بازار نقدی زعفران تاکنون ۱۰۰ تن از این محصول مورد معامله قرار گرفته که بخش زیادی ازاین معاملات در سال ۹۷ انجام شده است.

سلطانی نژاد با بیان اینکه سالیانه ۴۰۰ تن زعفران در کشور تولید می شود، افزود:در سال گذشته ۱۲۰۰ تن از این محصول در بازار مشتقه مورد معامله قرار گرفت.

وی با بیان اینکه در بازار مشتقه، معاملات منجر به تحویل کالا نمی شود، ادامه داد: اما بازار اهرمی موجبات جذب نقدینگی،ایجاد مزیت نسبی و زمینه ای برای پوشش ریسک کشاورزان و فعالان بازار را فراهم می کند.

مدیرعامل بورس کالا با بیان اینکه کشاورزان از زمان کاشت محصول می توانند در بازار آتی موقعیت فروش را دریافت و تضمین کنند که محصول خودرا با قیمت تعیین شده می فروشند، افزود:خریداران، تجار و کشاورزان می توانند دربازار آتی محصولات خود را در برابر ریسک پوشش دهند.

وی با بیان اینکه امکان پوشش ریسک در بازار زعفران ایجاد شد، افزود: هرچند در این زمینه نیز نواقصی وجود دارد اما برخی از کشاورزان می توانند با تحویل محصولات خود به انبارهای پذیرفته شده بورس کالا در بازار محصول را به فروش برسانند و دست واسطه ها را کوتاه کنند از سویی دیگر برای صندوق های سرمایه گذاری نیز امکان خرید زعفران فراهم شده زیرا تاکنون کسانی که فعال حوزه مالی بودند نمی توانستند کالا بخرند اما با تبدیل این محصول به گواهی سپرده این افراد نیز می توانند زعفران را بخرند.

سلطانی نژاد خاطرنشان کرد: فعالین حوزه مالی نگران دریافت و چگونگی فروش این محصول هستند اما اگر از ابزارهای دیگری همچون آپشن زعفران استفاده کنند مسئولیت تحویل زعفران نیز از عهده آنان خارج می شود.

وی تاکید کرد: در سال گذشته زنجیره مشتقات زعفران تکمیل و معاملات آپشن هم راه اندازی شد که امیدواریم در سال جاری شاهد رونق معاملات آپشن زعفران باشیم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا ایجاد این امکانات برای معاملات گندم نیز امکان پذیرخواهد بود، گفت: گندم دربورس کالا معامله می شود اما به دلیلی وجود عواملی همچون نوسانات و نیز واگذاری بخش عمده ای از این محصول در قالب گندم یارانه ای به نانوایی‌ها امکان جمع کردن گندم از بازار آزاد وجود ندارد.

سلطانی نژاد با اشاره به اینکه اگر قیمت گندم در بازار رقابتی کشف شود، شکاف بین قیمت یارانه ای و آزاد گندم افزایش می یابد، گفت: به همین دلیل بود قرار شد که تا زمان تعیین وضعیت، این محصول در شرایط تخصیصی به خریداران ارائه شود.

وی ادامه داد: بورس کالا مخالف حذف یارانه از سیستم توزیع گندم بوده و باید این یارانه به مردم اختصاص یابد.

مدیرعامل بورس کالا با بیان اینکه ممکن است سناریویی در راستای کاهش شکاف بین قیمت نقدی و یارانه ای گندم طراحی شود، خاطرنشان کرد: سالیانه بین ۱۰ تا ۱۳ میلیون تن گندم در کشور تولید می شود بنابراین باید یک بازار خوب برای این محصول ایجاد شود زیرا این امر افزایش کیفیت محصولات را نیز به همراه خواهد داشت .

سلطانی نژاد با اشاره به اینکه برخی از فعالان بازار انتظار دارند که بورس کالا انبار داشته باشد، افزود: ایجاد انبار و لجستیک وظیفه بورس کالا نیست بلکه این بازار باید در زمینه پذیرش کالاها و ایجاد مکانیسم و زیرساخت بازاری برای انجام معاملات اقدامات لازم را انجام دهد.

وی تصریح کرد: شاید روزی بلیت های حمل ونقل در بازار سرمایه معامله شود که در این‌صورت نیز بورس سرمایه گذاری نمی کند اما امکانات لازم برای معامله بلیت های حمل و نقل را فراهم می‌کند.

مدیرعامل بورس کالا در خصوص بازار گواهی سپرده سکه نیز گفت: اکنون این بازار وضعیت مطلوبی را تجربه می کند بنابراین امیدواریم گواهی سپرده سکه نیز در سال های آینده توسعه یابد.

سلطانی نژاد با بیان اینکه طرح هایی در زمینه تغییر از سیستم سنتی به سیستم بازاری توسط بورس کالا به مسئولان تصمیم گیرنده در بازار سکه پیشنهاد شده است، گفت: اجرای طرح هایی همچون گواهی سپرده امنیت خاطر و سهولت در فروش را برای دارندگان سکه فراهم می کند.