به گزارش دیوان اقتصاد,هرویک یاری جانیان در گفت‌وگو با فارس درباره موافقنامه ترتیبات ترجیحی بین ایران و اوراسیا و تأثیر آن بر توسعه روابط تجاری ایران و منطقه اوراسیا گفت: پیوستن ایران به اتحادیه اوراسیا یکی از بزنگاه‌های تاریخی است اما تجربیات سالیان گذشته نشان داده که به هیچ وجه نتوانسته‌ایم از فرصت‌های اقتصادی استفاده کنیم و آن طور که شایسته است به جایگاه اقتصادی و واقعی خود دست یابیم.
رئیس اتاق مشترک ایران و ارمنستان با تاکید بر اینکه پیمان‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای در فتوسنتز اقتصادی هر کشور نقش حیاتی دارند، افزود: عضو ناظر یا عضو الحاقی در این پیمان‌های منطقه‌ای برای ما بسیار حائز اهمیت است زیرا از این طریق می‌توان جایگاه خودمان را از نظر اقتصادی در بدنه کشورهای دیگر جای دهیم.
وی بیان داشت: اما موضوع نگران کننده این است که آیا شاخص‌های اقتصادی ما این رشد را نشان می‌دهد که بتوانیم از این فرصت به درستی استفاده کنیم و آیا می‌‌توانیم به موقع کالاهای مورد درخواست و تقاضای این کشورها را فراهم کنیم؟
یاری‌جانیاین بیان داشت: متاسفانه وزارت صمت در 2 سال اخیر با تصمیمات بسیار شتابزده و یک شبه اقتصاد بخش خصوصی را دچار چالش کرده است بنابراین انتظار می‌رود تا در مواجهه با این مسائل و برقراری تجارت از طریق پیمان‌های منطقه‌ای کمی با برنامه‌تر و با حوصله‌تر به موضوعات پرداخته شود.
رئیس اتاق مشترک ایران و ارمنستان اظهار داشت: بنابراین اگر با دعوت از نخبگان و صاحب‌نظران و افراد با تجربه در حوزه تجارت برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای بهره‌مندی‌از این موقعیت‌ها داشته‌ باشیم فرصت‌سوزی‌ها هم کمتر خواهد شد و نتایج مثبتی در بخش تجارت کشور به وجود خواهد آمد.
وی افزود: بی‌برنامگی در تجارت باعث از بین رفتن بازارهای صادراتی که گذشته بدست آورده‌ایم می‌شویم.
یاری‌جانیان با بیان اینکه کشور‌های ترکیه و ارمنستان هیچ‌گونه مراودات سیاسی با یکدیگر ندارند، گفت: اما کالاهایی که از ترکیه در بازار امنستان موجود است به مراتب بیشتر از کالاهایی است که از ایران در ارمنستان موجود است و این در حالی است که ایران و ارمنستان روابط سیاسی حسنه‌ای با یکدیگر دارند ضمن اینکه ارتباطات بسیار گسترده فرهنگی بین ایرانیان ارمنی و ارمنستان برقرار است.
وی با بیان اینکه زمینه این اتفاقات بی‌برنامگی‌های قبلی بوده است، اظهار داشت: متاسفانه کالاهای صادراتی ما به کشور ارمنستان یا یا بنجل است و یا روند صادراتی مستمری ندارد.
یاری‌جانیان با اشاره به صادرات روغن خوراکی به کشور ارمنستان اظهار داشت: در دوره‌ای صادرات روغن خوراکی به این کشور به خوبی انجام می‌شد اما با تصمیمات ناگهانی صادرات روغن خوراکی ممنوع اعلام شد و این موضوع باعث از بین رفتن بازارهای صادراتی روغن خوراکی ما در کشور ارمنستان شد.
وی افزود: قطعا چنین اتفاقاتی موجب قطع اطمینان مشتری و خریدار محصولات صادراتی می‌شود ضمن اینکه با قطع محصول صادراتی به یک کشور بلافاصله جایگزین دیگری پیدا می‌‌شود و براین اساس تمام هزینه‌ها و زحماتی که برای یافتن بازار صادراتی انجام شده از بین می‌رود.
رئیس اتاق مشترک ایران و ارمنستان اظهار داشت: در علم اقتصاد از جزئیات به کلیات می‌رسند در حالی که ما جزئیات را فراموش کرده‌ایم و به کلیات پرداخته‌ایم.

* تجارت ایران با با کشورهای حوزه CIS و اتحادیه اوراسیا چندان خوب نیست

وی بیان داشت: به طور کلی ما حال و روز خوبی در حوزه تجارت خارجی با کشورهای CIS و کشورهای اتحادیه اوراسیا نداریم اما اگر درست از موافقنامه تجارت ترجیحی به اتحادیه اوراسیا استفاده شود می‌توانیم نتایج مثبتی بدست آوریم.

* مکانیسم بانکی ایران و اتحادیه اوراسیا مشخص نیست

یاری جانیان افزود: متاسفانه علیرغم اینکه قرار است موافقتنامه ترتیبات ترجیحی ایران و اتحادیه‌ اوراسیا از 5 آبان آغاز به کار کند هنوز مشخص نشده که سیستم بانکی ما قرار است با چه مکانیسمی با کشورهای عضو این اتحادیه کار کند.
وی با تاکید بر اینکه برای حضور در بازارهای کشورهای اتحادیه اوراسیا باید با مطالعه و کارشناسی اقدام شود، اظهار داشت: متاسفانه در سالیان گذشته تجارت ما با افغانستان و عراق به دلیل اینکه روابط تجاری راحتی با این کشورها داشته‌ایم و سخت‌گیری‌های خاصی برای کالاهای صادراتی نداشته‌اند بدنه صادرات ما را تنبل کرده است.
یاری جانیان اظهار داشت: تبادلات تجاری سالانه بین ایران و ارمنستان 300 میلیون دلار است در حالی که تبادلات تجاری بین ارمنستان و گرجستان حدود 5 میلیارد دلار است این در حالی است که ایران 80 میلیون جمعیت دارد و کشور گرجستان 5 میلیون نفر جمعیت دارد.
وی با بیان اینکه تبادلات تجاری ایران و ارمنستان بیشتر در حوزه انرژی است، گفت: ایران به ارمنستان گاز صادر و ارمنستان به ایران برق صادر می‌کنند بنابراین با توجه به تجارت 300 میلیون دلاری بین دو کشور به این نتیجه می‌رسیم که حجم تجارت کالا بین دو کشور بسیار اندک است.
رئیس اتاق مشترک ایران و ارمنستان اظهار داشت: ضمن اینکه تجارت انرژی توسط بخش دولتی و میان دولت‌ها انجام می‌شود و با این شرایط بخش خصوصی در تجارت بین دو کشور نقش چندانی ندارد.
وی با اشاره به ظرفیت 400 میلیارد دلاری کشورهای اتحادیه اوراسیا بیان داشت: برای استفاده از این بازار صادراتی باید داد و ستد بین دو کشور دو طرفه باشد اما با توجه به برنامه‌‌های تجاری هدف ما بیشتر صادرات به این کشورها است که اینگونه نگرش صادراتی ما را نمی‌تواند در رسیدن به اهداف تجاری موفق کند.
یاری جانیان با اشاره به اخذ تصمیمات خلق الساعه در حوزه تجارت گفت: ممنوعیت واردات 1300 قلم کالا و چنین تصمیماتی مانع از توسعه تجارت است زیرا در یک تجارت حتما طرفین باید با یکدیگر مبادلات داشته و صادرات و واردات دو طرفه باشد.