به گزارش دیوان اقتصاد  به نقل ازمهر، سال ۲۰۱۹ میلادی رو به اتمام است و مروری بر تجارت ایران با کشورهای دنیا، نشانگر تغییراتی است که به تناسب تحریم‌ها و تنگ‌تر شدن فضای تجاری برای صادرکنندگان و واردکنندگان ایرانی شکل گرفته، اگرچه باز هم صادرکنندگان در همین مدت توانسته‌اند بالغ بر ۳۰ میلیارد دلار، ارز برای کشور به همراه بیاورند.
در این میان، ترکیه به عنوان یکی از شرکای اصلی تجاری ایران در سال جاری هم، تحت تأثیر همین فرآیند قرار گرفته و بر اساس آخرین آمارها، تراز تجاری ایران و ترکیه در ده ماهه ابتدایی سال ۲۰۱۹ میلادی، نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود سه میلیارد دلار تضعیف شده، به نحوی که طی ده ماهه منتهی به اکتبر این سال، مازاد تراز تجاری ایران در تجارت کالایی با ترکیه با احتساب نفت خام، حدود ۱.۲ میلیارد دلار بوده؛ در حالیکه این رقم در مدت مشابه سال ۲۰۱۸ میلادی، ۴.۲ میلیارد دلار بوده است.
مروری بر گزارش رسمی معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران نشانگر آن است که در سال ۲۰۱۹ میلادی، روند صادرات به نحوی بوده که در تمامی ماه‌ها از واردات پیشی گرفته و تراز تجاری دو کشور به نفع ایران مثبت بوده است، اما از ماه ژوئن به بعد، شاهد افت شدید صادرات به ترکیه بوده‌ایم و مدد از ماه جولای تا اکتبر سال ۲۰۱۹ میلادی، صادرات از واردات کمتر شده است.
در عین حال، گزارش‌های رسمی حاکی از کاهش ۸۳ درصدی صادرات ایران به ترکیه در اکتبر سال ۲۰۱۹ میلادی نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد. ضمن اینکه واردات ایران از ترکیه نیز در همین مدت، از افت ۱۳ درصدی برخوردار بوده است. از سوی دیگر، آمارها نشان می‌دهند که بیشترین حجم تجارت ایران و ترکیه در سال ۲۰۱۴ میلیادی و کمترین آن در ده ماهه سال ۲۰۱۹ میلادی بوده است که بر این اساس، حجم تجارت دو کشور در سال ۲۰۱۴ میلادی به ۱۳.۷ میلیارد دلار رسیده بود.
در عین حال، در ده ماهه سال ۲۰۱۹ میلادی، میزان واردات ایران از ترکیه ۱.۹ میلیارد دلار، صادرات ۳.۱ میلیارد دلار و کل تجارت هم ۵ میلیارد دلار بوه است. در حالیکه در ده ماهه سال ۲۰۱۸ میلادی، میزان تجارت کل معادل ۸.۲ میلیارد دلار بوده که از این رقم، ۶.۲ میلیارد دلار سهم صادرات ایران به ترکیه و ۲ میلیارد دلار سهم واردات ایران از این کشور بوده است.
بر این اساس، آمارهای تجارت کالایی میان ایران و ترکیه حکایت از افت ۳۹ درصدی ارزش کل تجارت دو کشور بوده است. این در حالی است که از سال ۲۰۱۴ میلادی تاکنون، سهم فصل ۲۷ از جمله سوختهای معدنی، روغن‌های معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها، مواد قیری و موم‌های معدنی از ارزش کل صادرات کالایی ایران به ترکیه بین ۶۸ تا ۸۶ درصد متغیر بوده است.
در این میان، کل ارزش صادرات ایرن به ترکیه طی ده ماهه نخست سال ۲۰۱۹ میلادی حدود ۳.۱ میلیارد دلار بوده که نسبت به ده ماهه ۲۰۱۸ کاهش ۵۰.۳ درصدی داشته است؛ از سوی دیگر، ۴۹ درصد از کاهش ۵۰.۳ درصدی صادرات این مدت، ناشی از کاهش صادرات فصل ۲۷ شامل نفت و فرآورده‌های نفتی بوده است.
طی ده ماهه سال ۲۰۱۹ میلادی، ایران حدود ۱.۹ میلیارد دلار از ترکیه واردات داشته که نسبت به رقم مدت مشابه سال گذشته، حدود ۵.۳ درصد کاهش داشته است.