به گزارش دیوان اقتصاد, محمد لاهوتی در گفتگو با مهر با توجه به طرح موضوع افزایش نرخ دلار در اظهارنامه‌های وارداتی از ۴۲۰۰ به نیمایی، گفت: این اتفاق در اظهارنامه‌های صادراتی نیز رخ داده و از ابتدای سال ۹۸، نرخ محاسباتی اظهارنامه‌های صادراتی، بر مبنای دلار نیمایی بوده است؛ چراکه نرخ‌های پایه صادراتی باید اصلاح می‌شد و بر اساس آن، نرخ واقعی دلار باید مبنای محاسبه قرار می‌گرفت.
عضو کمیته ارزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران افزود: در حوزه واردات نیز، نرخ دلار ۴۲۰۰ تومانی کماکان مبنای اظهارنامه‌های وارداتی قرار می‌گرفت که دلیل اول آن است که ما بالاترین تعرفه‌های واردات در دنیا را داریم که میانگین آن حدود ۲۴ درصد است؛ به این معنا که اگر کالاهای اساسی را از این دامنه تعرفه‌ای کم کنیم، میانگین تعرفه واردات کالا به ایران، بالای ۳۵ درصد خواهد بود؛ بر همین اساس، عملاً با افزایش قیمت دلار و ماندگاری دلار ۴۲۰۰ تومانی در محاسبات اظهارنامه‌ها، این تعرفه تا حدودی تعدیل شده بود.
وی تصریح کرد: به هر حال عمده کالاهای وارداتی ایران را اقلام واسطه‌ای تشکیل داده و کالاهای مصرفی و لوکس، سهمی از واردات ایران ندارند؛ ضمن اینکه اگر کالای مصرفی هم وارد می‌شد، متمرکز بر اقلام اساسی و یا دارو است؛ بنابراین با احتساب اخذ ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده؛ چنانچه مبنای اظهارنامه‌های صادراتی، نرخ نیمایی به جای دلار ۴۲۰۰ تومانی باشد، آنگاه نرخ کالاهای وارداتی کشور بیش از دو برابر خواهد شد که به هر حال هزینه بالایی را به تولیدکنندگان کشور وارد می‌آورد.
به گفته لاهوتی، اصلاح روند اجرایی اظهارنامه‌های وارداتی به لحاظ نرخ موضوعی است که ضرورت دارد و باید به سمت واقعی شدن آن پیش رویم، اما اشکال اصلی اینجا است که اگر قرار است نرخ دلار در اظهارنامه‌های وارداتی از ۴۲۰۰ تومانی به نیمایی تغییر داده شود، تعرفه‌ها هم باید نصف شوند تا عملاً مشکل بالا بودن تعرفه‌ها هم حل شود؛ ضمن اینکه باید در خصوص مالیات بر ارزش افزوده نیز، تدبیری اندیشیده شود؛ در غیر این صورت تمام کالاهای وارداتی که عموماً اقلام واسطه‌ای برای تولید بوده و در فرآیند و خطوط تولیدی داخلی استفاده می‌شوند، با این روش به شدت افزایش نرخ می‌یابند و تولید را مجدد دچار مشکل می‌کنند.
وی اظهار داشت: افزایش این هزینه بدون نصف کردن تعرفه‌ها، کاملاً در افزایش قیمت تولیدات داخلی و تورم اثرگذار است و از سوی دیگر، نقدینگی واحدها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران ادامه داد: اتفاق افزایش نرخ دلار در اظهارنامه‌های وارداتی، یک بار دیگر در در دولت دهم رخ داد و نرخ دلار اظهارنامه‌های وارداتی از ۱,۲۲۶ تومان به ۲,۶۷۰ تومان افزایش یافت، اما به دلیل اقدام دولت در کاهش تعرفه‌ها به نصف، تولید را دچار مشکل نکرد؛ بنابراین اگرچه واقعی شدن نرخ اظهارنامه‌های وارداتی اقدامی مثبت است، اما اگر تغییر تعرفه‌ها و کاهش آنها به نصف را نداشته باشیم، حتماً جدای از کمبود نقدینگی که گریبانگیر تولید خواهد شد، به تورم داخلی دامن خواهیم زد.