به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از ایلنا،رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به این سوال که اگر مجلس از بازار سرمایه حمایت کرده، چرا گفته می‌شود در تصویب پیشنهادهای حمایتی از بازار کُند بوده و فرصت استفاده از ابزار و مصوبه‌های طلایی گرفته شد، گفت: این موضوع درباره مصوبه صرف سهام بود. مصوبه صرف سهام یکی از روش‌هایی بود که در ابتدای سال گذشته در تلاش بودیم از طریق آن، عرضه سهام را افزایش دهیم تا روند صعودی شاخص تند نباشد. اتفاقا منشا اولیه این پیشنهاد هم بنده بودم که در معاونت اقتصادی پیش‌نویس آن را تدوین و تهیه کردم اما از آنجایی که اجرای آن نیاز به قانون داشت باید در شورای عالی هماهنگی اقتصادی به تصویب می‌رسید اما در آن شورا، تصمیم به ارجاع به مجلس گرفته شد.
وی افزود: واقعیت این است که مجلس هم در کوتاه‌ترین زمان ممکن نسبت به تصویب آن اقدام کرد. به طور دقیق‌تر نسبت به پروسه‌ها و فرایندهای عادی مجلس، این مصوبه در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شد و اتفاقا با رای بالایی هم به تصویب رسید. اما این سرعت مجلس نسبت به سرعت بسیار بالای بازار سرمایه در آن مقطع، کافی نبود. وقتی این مصوبه در مجلس تصویب شد زمانی بود که شاخص شروع به ریزش کرد و عملا دیگر امکان استفاده از ین ابزار وجود نداشت. البته از ابزارهای زیادی برای بهبود فضای بازار سرمایه استفاده کردیم و کمک گرفتیم.
دهقان دهنوی در باره اینکه چرا با وجود استفاده از ابزارهای مختلف روند ریزشی بازار متوقف نشد، ادامه داد: سال گذشته در تاریخ اقتصادی کشور سال خاصی بود. اگر به گذشته بازار سرمایه نگاه کنیم و شاخص را مورد بررسی قرار دهیم، می‌بینیم که شاخص همواره افت و خیز داشته ‌است. پس از طی دوره‌های نزولی، شاخص احیا شده و به دوره‌های صعود رسیده‌ایم. این در حالی است که اساسا افت و خیز شاخص در طبیعت بازار سرمایه است اما سه موضوع، سال گذشته را از تاریخ بازار سرمایه متمایز می‌کند. شدت صعود و نزول شاخص، رشد جهشی کدهای جدید بورسی و انتظارات از رشد نرخ دلار موضوعاتی بودند که به شدت بازار را تحت تاثیر قرار دادند و بورس 99 را متمایز از سال‌های گذشته کردند. 
رییس سازمان بورس گفت: همان طور که گفته شد موضوع مهم رشد شاخص در سال گذشته است البته در سال 98 رشد شاخص بیشتر از سال 99 بوده اما از آنجایی که در آن سال ریزشی رخ نداد کسی درباره صعود جهشی شاخص در سال 98 صحبت نمی‌کند. 
وی با بیان اینکه موضوع دوم این است که در سال گذشته ورود مردم به بازار سرمایه نسبت به سنوات گذشته بسیار زیاد بود و شاهد ورود گسترده مردم به بازار سرمایه بودیم، اظهار داشت: کسانی که از قبل در بازار سرمایه حضور داشتند و از سهامداران قدیمی محسوب می‌شوند، وقتی از تجربه‌‌های خود در ریزش‌های دوره‌های گذشته می‌گویند جزو افتخارتشان است که سه الی 4 ریزش بازار را دیده‌اند. برخی از آنها پیشکسوتان بازار سرمایه هستند که به نظرات این افراد بسیار بها داده می‌شود. بعضا سرمایه این افراد در بورس چند بار به صفر رسیده‌‌است تا دریابند که چگونه ریسک در بازار سرمایه را مدیریت کنند. لذا این افراد همیشه مسئولیت سود و زیان خودشان را می‌پذیرند و واقعیت وجود ریسک در بازار را پذیرفته‌اند.
دهقان دهنوی افزود: جمعیت قابل توجهی در ابتدای سال 99 وارد بازار شدند و آنهایی که از ابتدای سال وارد شدند به دلیل اینکه چند ماه اول را در سود بودند،‌ هنوز در سود هستند یا اینکه ضرر قابل توجهی متوجه آنها نیست. اما اکثر افرادی که از اواخر خرداد ماه سال گذشته به بعد وارد بازار شدند،‌ در زیان هستند و برای افرادی که دو ماه پس از ورود به بازار با افت سنگین مواجه می‌شوند هضم این موضوع بسیارسخت است.
رییس سازمان بورس با اشاره به میزان کدهای جدید بورسی در سال گذشته گفت: در طول سال گذشته حدود 6 میلیون کد بورسی جدید صادر شد. یعنی 6 میلیون نفر جدید وارد بازار سرمایه شدند البته تعداد زیادی از کدهای غیرفعال هم در این مدت، فعال شدند و پول جدید وارد بازار کردند. در عین حال، میزان افزایش سهامداران بسیار بیشتر است چراکه بسیاری‌ها هم به واسطه مدیریت سهام عدالت خود کد بورسی گرفتند و وارد بازار سرمایه شدند اما آنها جزو آمار 6 میلیون کد بورسی جدید که پولی وارد بازار کردند و سهام خریدند، حساب نمی‌کنیم.
وی با تاکید بر اینکه حدود 55 تا 60 درصد از این 6 میلیون کد بورسی با وجود اینکه بخشی از سود خود را از دست داده‌اند، هنوز در سود هستند، گفت: باید توجه داشته باشیم که تا قبل از سال 99 حدود 11 میلیون کد بورسی در کشور وجود داشت. به عبارت دیگر فقط در یک سال بیشتر از نصف جمعیت تمام سال‌های فعالیت بورس، وارد بازار سرمایه شده و کد بورسی گرفتند.
دهقان دهنوی در پاسخ به این سوال که متوسط پولی که 6 میلیون کد بورسی جدید وارد بازار سرمایه کردند، چقدر است، اظهار داشت: طبق بررسی‌هایی برای اجرای یک طرح حمایتی از سهامداران خرد داشتیم؛ از 6 میلیون کد بورسی جدید، 4 تا 4.5 میلیون نفر زیر 10 میلیون تومان پول وارد بازار سرمایه کرده‌اند.
دهقان دهنوی با بیان اینکه افرادی که ضرر سنگینی داشتند حق دارند که صدای اعتراض خود رابه گوش همه برسانند و وظیفه ما هم این است که راهکارهای کمک به این افراد را مورد بررسی قرار دهیم تاکید کرد: اما باید توجه داشته باشیم که بخشی از سهامداران در همین مدت سود بسیار خوبی داشتند و به‌خصوص آن‌هایی که انگیزه‌های سرمایه‌گذاری بلند مدت در بازار دارند، توجهی به این فضا نمی‌کنند در واقع افرادی هستند که در همین روند نزولی شاخص با سرمایه گذاری هوشمند سود کرده‌اند و می‌کنند یا به فکر سرمایه‌گذاری بلند مدت هستند.   
وی ادامه دارد: در سال گذشته در کنار شدت صعود و نزول شاخص و افزایش کدهای بورسی،‌ نوسانات اقتصادی موضوع بسیار تاثیرگذار و مورد توجه برای بازارسرمایه بود. متاسفانه در ابتدای سال گذشته تا مدت زیادی انتظارات فعالان اقتصادی افزایش نرخ ارز بود و تصور می‌شد که فشارهای اقتصادی بیشتر می‌شود و براساس افزایش فشار، نرخ ارز بالاتر می‌رود.
دهقان دهنوی با اشاره به پیش‌بینی فعالان از رشد نرخ ارز گفت: فعالان مختلف، پیش‌بینی‌های مختلفی از نرخ ارز داشتند عده‌ای انتظار دلار 30 هزار تومانی را داشتند که در مقطعی، پیش بینی آنها محقق شد اما از گوشه و کنار حرف‌هایی که شنیده می‌شد این بود که قیمت دلار به 40 هزار تومان هم می‌رسد البته به طور انگشت شمار عده‌ای رقم فضایی دلار 60 هزار تومانی را هم پیش‌بینی کرده‌ بودند.
وی درباره چگونگی شکل‌گیری انتظارات اظهار داشت: یک عده از سهامداران برای مدیریت شرکت‌ها وارد بازار سرمایه می‌شوند که به عبارتی این افراد مشغول به شرکت‌داری هستند و کاری به خرید و فروش روزانه ندارند. اما عده‌ای دیگر سهامدارانی هستند که پس‌انداز اضافی دارند و برای این افراد قیمت تابلو بسیار اهمیت دارد و مدام در حال حساب سود و زیان خود هستند.
رییس سازمان بورس افزود: در کشورهای مختلف دنیا 4 بازار دارایی کلاسیک طلا، ارز، مسکن و سهام وجود دارد. وقتی مردم پس‌انداز اضافی دارند و کارآفرین نیستند که از این پس‌انداز در کسب و کار خود استفاده کنند، به سمت سرمایه‌گذاری در این بازارها می‌روند. حال در نظر بگیریم گفته شود که نرخ دلار به 40 هزار تومان می‌رسد و فرد سرمایه‌گذار هم به این احتمال افزایش نرخ ارز باور پیدا کند. به طور قطع در شرایطی که نرخ سود بانکی در حال کاهش است و فرد هم سرمایه خود را در مواجه با کاهش ارزش پول می‌بیند، سرمایه خود را از سپرده بانکی به سمت بازار دارایی هدایت می‌کند تا خود را در برابر تورم پوشش دهد.
دهقان دهنوی ادامه داد: در سال گذشته بازار ملک به حدی افزایش قیمت داشت که سرمایه‌گذار خرد نمی‌توانست برای حفظ ارزش پول خود وارد این بازار شود؛ بنابراین باید سایر بازارها را انتخاب می‌‌کرد. بدین ترتیب بسیاری‌ از سرمایه‌گذاران به سمت بازار سرمایه تمایل پیدا کردند. در این مقطع انتظارات افزایش نرخ ارز، اثر خود را بر بازار سرمایه ‌گذاشت و همچنین وقتی افراد زیادی با الگو برداری از یکدیگر وارد بازار شدند، این رفتار تشدید شد و افراد از همین رفتار سیگنال می‌گرفتند و تقاضا در این بازار افزایش پیدا می‌کرد.
وی در پاسخ به این سوال که چرا دولت در حمایت از بازار موفق نبود، تاکید کرد: وقتی به مرداد ماه 99 رسیدیم، یک سری اتفاقات به طور سریالی رخ داد. یکی از آنها تغییر انتظارات سهامداران بود. عده‌ای گفتند در آمریکا هم انتخاباتی پیش رو است و تحلیل‌هایی مطرح شد مبنی بر اینکه نتیجه این انتخابات چه تاثیری در روابط کشورها می‌تواند داشته باشد. عده‌ای هم که سودهای خوبی کرده بودند به این نتیجه رسیدند که بخشی از سهام خود را بفروشند تا سود بدست آمده را ذخیره کنند.
رییس سازمان بورس تاکید کرد: تعدادی از فعالان بازار سرمایه مطابق با پیش‌بینی‌های جمع قابل توجهی از کارشناسان سیاسی تصور می‌کردند دولت آمریکا در دست جمهوری‌خواهان باقی خواهد ماند و آنها نیز موضوعاتی نظیر بازگشت به برجام را در دستور کار ندارند. با تغییر دولت در آمریکا و شعارهایی که دموکرات‌ها در خصوص توافق برجام داده بودند، تحلیل فعالان اقتصادی تغییر کرد. کسانی که تصور می‌کردند دلار 60 هزار تومان خواهد شد، این بار پیش‌بینی کاهش قیمت زیادی را در نرخ دلار مطرح کردند. بنابراین یک فضای نااطمینانی شکل گرفته بود و این بار انتظارات رو پایین ایجاد شد و باعث شد که برآوردها درباره آینده قیمت سهام نمای مطلوبی نداشته باشد. عملا فشار عرضه برای فروش زیاد شد و ابزارهای حمایتی مانند بازار گردان‌ها نتوانستند آن طور که باید کمک کنند.
وی ادامه داد: البته نباید فراموش کنیم که در آن دوره بداخلاقی‌های سیاسی هم وجود داشت و اثرگذار بود. برخی از اظهار نظرات آگاهانه یا ناآگاهانه و بداخلاقانه به شرایط بازار و روندهای بازار ضربه می‌زد و متاسفانه شرایط را نامتعادل می‌کرد.
دهقان دهنوی در خصوص ارائه تحلیل از سوی سازمان بورس گفت: سازمان بورس در جایگاه ناظر بازار سرمایه حضور دارد. ناظر به مثابه داور مسابقه وظایفی از جمله نظارت بر روند بازی را بر عهده دارد اما اجازه ندارد که تحلیل خود را درباره کیفیت یا قیمت یک سهم یا آینده شاخص ارایه دهد.
وی افزود: سازمان بورس اجازه ندارد درباره تحلیل‌هایی که از بازار ارایه می‌شود، نظر دهد؛ چه این تحلیل‌ها درست باشند چه اشتباه. قیمت در بازار کشف می‌شود و سازمان بورس تعیین‌کننده قیمت سهام یا روند شاخص نیست.
وی تصریح کرد: اتفاقی اثرگذاری که اواخر اردیبهشت ماه و اوایل خردادماه رخ داد، انتشار گزارش شرکت‌ها بود. وقتی شرکت‌ها گزارش‌های خود را اعلام کردند، بازار متوجه شد که این شرکت‌ها سودآوری قابل توجهی داشته‌اند. الان فصل مجامع شرکت‌ها است و این روند آغاز شده است و تا پایان تیر ماه هم ادامه خواهد داشت. تحلیل‌گران و کارشناسان از اعداد و ارقام سوددهی که در گزارش‌های شرکت‌ها منتشر می‌شود، متعجب می‌شوند. آنها عنوان می‌دارند انتظار این میزان سوددهی را نداشته‌اند. این موضوع تا حدی به بازار اطمینان داده‌است.
وی با اشاره به نقش کارایی در بازار اظهار داشت: کارایی حالتی از بازار است و  زمانی محقق می‌شود که هیچ فرد حقیقی و حقوقی زودتر از سایرین دسترسی به اطلاعات نداشته باشد. البته کارایی در هیچ از یک از بازارهای دنیا به مفهوم کامل خود محقق نمی‌شود اما باید تلاش کنیم کارایی را ارتقا دهیم. کارایی وجوه مختلفی دارد و مقدمه آن، این است که کسی نتواند زودتر از افراد دیگر دسترسی به اطلاعات داشته باشد. وی افزود: وجه دیگر کارایی این است که در بازار موانعی وجود نداشته باشد تا اخبار خوب و بد بلافاصله آثار خود را در بازار سرمایه تخلیه کنند. برای مثال دامنه نوسان یک مشکل برای بازار محسوب می‌شود هر چند موضوعات دیگری را در بازار کنترل می‌کند اما معتقدم دامنه نوسان به کارایی بازار ضربه زده است و به همین دلیل است که معتقدم در بلند مدت باید به سمت دامنه بازتر حرکت کنیم.
دهقان دهنوی درباره عامل انصاف در بازار سرمایه گفت: تعبیر منصفانه بودن این است که ناشر با سهامدار عمده نتواند به سهامدار خرد زور بگوید و اجحافی در حق سهامدار داشته باشد یا یک فعال بازار نتواند منافع دیگران را تضییع کند. این موضوعات را سازمان بورس در قالب پیگیری‌‌های حقوقی و قضایی دنبال می‌کند تا وجه انصاف در بازار رعایت شود. در هیچ یک از سه مورد شفافیت، کارایی و انصاف نمی‌توانیم مدعی شویم که به نقطه مطلوبیت کامل رسیده‌ایم اما برنامه‌های سازمان باید نشانگر ارتقای این سه سیاست و ماموریت تعریف شده‌ باشد.
رییس سازمان بورس در پاسخ به این سوال که آیا خروج 150هزارمیلیارد تومان از بازار، ناقض کارایی نیست؟ اظهار داشت: اگر کسی براساس تحلیل و قضاوت خود دست به معامله بزند و فروشنده یا خریدار باشد، مرتکب تخلفی نشده و اقدام غیرقانونی انجام نداده‌است. ماهیت بازار همین است که سهامداران خرید و فروش انجام دهند و معامله سهام در جریان باشد اما درباره ورود و خروج پول به بازار این واقعیت را باید در نظر بگیریم که اساسا پول از سیستم بانکی خارج نمی‌شود. در بازار سهام در فرایند خرید و فروش، فردی سهام می‌فروشد و فرد دیگری سهام خریداری می‌کند. بنابراین نقدینگی از حساب خریدار به حساب فروشنده جابه جا می‌شود.
وی افزود: خرید همواره مساوی با فروش است و اصلا خروج پول از بازارسرمایه معنا ندارد. آن چیزی که عده‌ای درباره خروج پول از بازار سرمایه صحبت می‌کنند درباره روابط بین حقیقی و حقوقی است اینکه حقیقی‌ها چقدر خرید و فروش داشتند و حقوقی‌ها چه میزان خرید و فروش انجام دادند و پس از مقایسه آنها به اعدادی که در برخی از رسانه‌ها منتشر شده، می‌رسند.
دهقان دهنوی با بیان اینکه تحلیل خروج 150 هزار میلیارد تومان از بازار اشکالاتی دارد و به همین دلیل اعدادی که اعلام می‌کنند نمی‌تواند دقیق باشد، تاکید کرد: وقتی از حقوقی‌ها صحبت می‌شود جمعیت بالایی مشمول حقوقی‌ها می‌شوند. برای مثال برخی از حقوقی‌ها مربوط به شرکت‌های خانوادگی است ممکن است مجموع خرید و فروش این حقوقی از خیلی از حقیقی بزرگ بازار کمتر باشد.
وی گفت: البته حقوقی‌های بسیار بزرگی داریم که منابع قابل توجه و سهام زیادی در اختیار دارند و هدف آنها لزوما خرید و فروش سهام نیست. ‌در بین حقیقی‌ها هم افراد مختلف با رویکردهای متفاوت دیده می‌شود. بنابراین مقایسه این گروه و نتیجه‌گیری از آنها برای اعلام ارقام خروجی از بازار تحلیل درستی نیست. متاسفانه در این باره اشتباه رایجی شکل گرفته و آن قدر درباره آن صحبت شده که همه به آن اعتقاد پیدا کردند.
رییس سازمان بورس ادامه داد: در دوران 5 ماه اول سال گذشته که حقوقی‌ها برای عرضه بیشتر تشویق می‌شدند و ورود گسترده مردم را داشتیم، طبیعی بود که خالص خرید حقیقی‌ها افزایش پیدا کند اما  در 7 ماه بعدی که حقوقی‌ها تشویق به خرید یا ملزم به بازارگردانی شدند و صندوق توسعه و تثبیت بازار و بانک‌ها به کمک بازار آمدند، خالص خرید حقوقی‌ها و خالص فروش حقیقی‌ها بیشتر شد و این روند و سیکل طبیعی است. هیچ یک از این موضوعات به معنای خروج نقدینگی از بازار نیست.
دهقان دهنوی گفت: باید توجه داشت موضوع حجم خرید و فروش روزانه متفاوت است و حجم فعالیت بازار را نشان می دهد. به روزهایی رسیدیم که حجم معاملات 20 هزار میلیارد تومان بود اما به معنای آن نبود که هر روز 20 هزار میلیارد تومان پول جدید وارد بازار شده باشد بلکه در فرایند خرید و فروش به این رکوردها ‌رسیدیم.