به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از ایبنا، حسین کاخکی با تاکید بر ضرورت پیوستن ایران به «کنوانسیون کیوتو» به تحول گمرکی در نظام سنتی تجارت ایران اشاره کرد و گفت: کنوانسیون تجدیدنظر شده کیوتو مفاهیم جدید و مهمی را در زمینه امور گمرکی مطرح می کند. این مفاهیم شامل استفاده از شیوه های جدید کنترلی، بهره گیری از فناوری های نوین و همکاری و مشارکت گمرک با بخش خصوصی (جامعه بازرگانی) در راستای منافع متقابل است.
مدیرکل دفتر همکاری‌های بین الملل گمرک درباره استانداردهایی که باید متعهدین به کنوانسیون رعایت کنند، بیان داشت: براساس استاندارد یک بنا شده که گمرک با رده های کنترلی منسجم که در جزوه راهنمای سازمان جهانی گمرک در خصوص مدیریت منسجم زنجیره ارزی آمده را بپذیرد. بر اساس دومین استاندارد، اداره گمرک باید اختیار بازرسی تمام محمولات هنگام ورود و خروج، حتی بر روی وسایل نقلیه را با فرانشیز صفر داشته باشد. سومین استاندارد این است که تجهیزات بازرسی نامحسوس و دستگاه های کشاف پرتونگاری جهت انجام بازرسی های گمرکی باید مورد استفاده قرار گیرد.
وی ادامه داد:‌ این تجهیزات برای بازرسی محمولات دارای خطر بالا مورد استفاده قرار می گیرد، بدون اینکه وقفه ای در ترخیص سریع کالا انجام شود. بر اساس استاندارد چهارم، گمرک باید مدیریت خطر را برای مشخص کردن محمولاتی که بالقوه دارای خطر بالا هستند و نیز خودکار کردن سیستم مورد استفاده قرار بدهند.
کاخکی ادامه داد: همچنین بر مبنای استاندارد پنجم محمولات دارای خطر بالا عبارتند از محمولاتی که اطلاعات کافی برای حصول اطمینان از کم خطر بودن آنها را از لحاظ تشخیص ریسک وجود دارد. بر مبنای استاندارد هفتم، گمرک باید ارائه اطلاعات الکترونیکی از طریق ثبت به موقع تمام محصولات ترانزیتی را ارائه کند. استاندارد هشتم، اطلاعات گمرک باید تمهیداتی را فراهم کند تا کنترل نتایج حاصل از دستگاه های کشاف استفاده شود مکانیزمی برای تبادل اطلاعات فراهم شود. مورد دیگر که در این زمینه باید رعایت شود و نهمین استاندارد را در شامل می شود این است که گمرک باید گزارشات آماری را از تعداد محمولات مورد بازرسی محمولات خطرناک، تعداد ارزیابی ها از طریق دستگاه های کشاف، از طریق بازرسی های فیزیکی و زبانه های مورد نیاز برای تخفیف و نتایج مثبت، ارائه دهد. از سوی دیگر، بر اساس دهمین استاندارد تعریف شده، گمرک و سایر مقامات مسئول در امر تردد و جا به جایی کالا در زنجیره ارزی تجارت بین المللی ارتباط داشته باشد. استاندارد یازدهم نیز به ما می گوید که گمرک و سایر مقامات مسئول باید مراقب سلامت کاری کارمندان خود باشند و از نقض مقررات جلوگیری کنند.
وی افزود: در نهایت آخرین استاندارد از مجموعه استانداردهایی که مربوط به ارتباط گمرک با گمرک است و اینکه گمرک باید در محمولات ورودی در صورت تقاضای گمرک کشور بازرسی لازم را انجام دهد. بخش دوم استانداردهای گمرک به بخش تجارت مربوط می شود که ۶ استاندارد را در بر می گیرد. بر اساس اولین استاندارد تعریف شده، فعالان اقتصادی مجاز در زمینه تجارت بین الملل در فرآیند خود ارزیابی قرار می گیرند. دومین استاندارد به ما می گوید که عاملان اقتصادی مجاز اقدامات لازم برای پیشگیری از دسترسی غیرمجاز به محیط، ساختمان و سایر امکانات و محمولات خود را به عمل آورند. همچنین بر مبنای سومین استاندارد، گمرک با همکاری نمایندگان بخش تجارت فرآیندهای تایید اعتبار یا تایید کیفیت لازم را برای آماده سازی اقتصادی به منظور صحت عمل خود را فراهم کند. استاندارد چهارم اینگونه تعریف شده که تمام اقدامات حمل و نقل و کانتینر جدید فراهم کند. همچنین بر اساس استاندارد پنجم، تنظیم ضوابط و برنامه فعالیت های همکاری با بخش تجارت را تقویت و به روز آوری کند. در نهایت بر مبنای استاندارد ششم، گمرک برای زنجیره ارزی تجارت از عاملان اقتصادی مجاز و رضایت آنها را جویا شود.
این مقام مسئول در گمرک ایران اظهارداشت: مهمترین مزیت استانداردها تسهیل تجارت است. در دهه های اخیر گمرک از نقش سازمان جمع‌آوری کننده درآمد (حقوق گمرکی، عوارض، مالیات) به تدریج به نقش سازمان تسهیل گر در تجارت تغییر کرده؛ یعنی مثلا در دهه های گذشته گمرک را فقط یک سازمان وصول کننده درآمد می دانستیم. الان نقش گمرک به این جهت سوق پیدا کرد که تسهیل گر تجارت، حمایت گر از تولید و صیانت از سلامت جامعه شده است.
کاخکی تصریح کرد: در فرآیند اظهار، توزیع و موارد دیگر کارشناسان گمرک در سراسر کشور ایران با مجموعه‌ای که ۱۲۰ کارشناس مجازی دارد به گونه‌ کار می‌کند که گمرک می‌تواند اظهارنامه را از گمرکی به گمرک دیگر انتقال دهد و از طریق سیستم پنجره واحد توانسته زمان ترخیص کالا را از ۲۱۶ ساعت به ۴۵ ساعت از طریق ساده‌سازی رویه‌های گمرکی کاهش بدهد.