به گزارش دیوان اقتصاد، چشم‌انداز صنعت حمل‌ونقل در سال ۲۰۲۵ شاهد تحولات عمده‌ای در زمینه‌های فناوری، زیرساخت و سیاست‌های زیست‌محیطی خواهد بود. برخی از مهم‌ترین روندها و ویژگی‌های این تحول عبارتند از:

فناوری‌های خودران و هوش مصنوعی

با پیشرفت‌های سریع در زمینه هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، خودروها و وسایل نقلیه‌ای که به صورت خودکار و هوشمند عمل می‌کنند، وارد بازار می‌شوند. این فناوری‌ها می‌توانند منجر به کاهش تصادفات، بهبود کارایی ترافیک و ارتقای ایمنی شوند.

حمل‌ونقل پایدار و سبز

افزایش آگاهی‌های زیست‌محیطی و سیاست‌های حمایتی برای کاهش آلودگی هوا، استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی را افزایش می‌دهد. این تغییرات علاوه بر کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، می‌تواند کیفیت هوای شهری را بهبود بخشد.

سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند

ادغام اینترنت اشیا (IoT)، تحلیل داده‌های بزرگ و فناوری‌های ارتباطی پیشرفته در مدیریت ترافیک، امکان کنترل و نظارت دقیق‌تر بر جریان ترافیک، کاهش زمان‌های انتظار و بهبود تجربه کاربران را فراهم می‌آورد. این سیستم‌ها به بهینه‌سازی مسیرها و مدیریت بحران در مواقع اضطراری کمک می‌کنند.

خدمات اشتراکی و حمل‌ونقل چندرسانه‌ای

تغییر الگوهای مصرف و افزایش محبوبیت سامانه‌های اشتراک خودرو، دوچرخه و اسکوترهای برقی موجب کاهش تعداد خودروهای شخصی در جاده‌ها و کاهش ترافیک خواهد شد. این خدمات، با انعطاف‌پذیری بالا و هزینه‌های کمتر، گزینه جذابی برای شهروندان محسوب می‌شوند.

توسعه زیرساخت‌های دیجیتال و لجستیکی

سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های هوشمند، شامل شبکه‌های ارتباطی، پایگاه‌های داده و سیستم‌های مدیریت لجستیک، به شرکت‌ها و دولت‌ها امکان می‌دهد تا حمل‌ونقل کالاها و مسافران را به‌صورت بهینه‌تر مدیریت کنند. این امر به ویژه در زمینه زنجیره تأمین و لجستیک کالا، نقش مهمی ایفا خواهد کرد.

تأثیر سیاست‌ها و مقررات

سیاست‌های ملی و بین‌المللی در راستای کاهش آلاینده‌ها و افزایش استانداردهای ایمنی نقش مهمی در جهت‌دهی به صنعت حمل‌ونقل خواهند داشت. قوانین حمایتی از فناوری‌های نوین و زیرساخت‌های سبز می‌تواند شتاب بیشتری به نوآوری‌ها و تحولات در این حوزه بدهد.

به طور کلی، سال ۲۰۲۵ نقطه عطفی در تحولات صنعت حمل‌ونقل به‌شمار می‌آید؛ جایی که فناوری‌های نوین، تغییرات رفتاری مصرف‌کنندگان و سیاست‌های حمایتی، در کنار هم منجر به ایجاد یک سیستم حمل‌ونقل هوشمندتر، پایدارتر و کارآمدتر خواهند شد. این تغییرات نه تنها تجربه سفر را بهبود می‌بخشند، بلکه اثرات مثبتی بر محیط زیست، اقتصاد و کیفیت زندگی شهروندان به همراه خواهند داشت.

چشم‌انداز صنعت حمل‌ونقل در سال ۱۴۰۴ در ایران تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که هم فرصت‌های نوین و هم چالش‌های خاص خود را به همراه دارد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین روندها و نکات کلیدی پرداخته می‌شود:

۱. گسترش فناوری‌های نوین

دیجیتالی‌سازی و اینترنت اشیا: ادغام فناوری‌های اطلاعاتی در مدیریت ترافیک و ناوبری هوشمند، امکان بهبود نظارت بر جریانات ترافیکی و کاهش زمان‌های توقف را فراهم می‌کند.

توسعه پلتفرم‌های حمل‌ونقل اشتراکی: استفاده از اپلیکیشن‌های هوشمند برای تاکسی اینترنتی، سواری‌های اشتراکی و خدمات چندمنظوره در حال رشد است که تجربه حمل‌ونقل شهری را تغییر می‌دهد.

۲. حمل‌ونقل سبز و پایدار

گسترش خودروهای برقی و هیبریدی: با توجه به مسائل زیست‌محیطی و نیاز به کاهش آلودگی هوا، انتظار می‌رود استفاده از خودروهای برقی افزایش یابد. دولت و بخش خصوصی با حمایت‌های مختلف، در حال سرمایه‌گذاری بر روی زیرساخت‌های شارژ و تولید داخلی این وسایل نقلیه هستند.

ترویج حمل‌ونقل عمومی: افزایش سرمایه‌گذاری در متروها، خطوط اتوبوس سریع‌السیر و شبکه‌های حمل‌ونقل شهری می‌تواند به کاهش استفاده از خودروهای شخصی و بهبود کیفیت هوا منجر شود.

۳. توسعه زیرساخت‌های لجستیکی و حمل‌ونقل

مدرن‌سازی شبکه‌های حمل‌ونقل: توسعه و بهبود جاده‌ها، پل‌ها و راه‌آهن و همچنین به‌روزرسانی فرودگاه‌ها و بنادر، از جمله گام‌هایی است که می‌تواند کارایی حمل‌ونقل کالا و مسافر را افزایش دهد.

ارتباطات بین‌المللی: با وجود چالش‌های اقتصادی و تحریم‌ها، تلاش برای بهبود و تسهیل زنجیره تأمین کالاها و ایجاد همکاری‌های لجستیکی با کشورهای منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است.

۴. چالش‌های اقتصادی و مقرراتی

موانع اقتصادی: تحریم‌های بین‌المللی، نوسانات ارزی و چالش‌های اقتصادی می‌توانند بر واردات فناوری‌های نوین و توسعه زیرساخت‌ها تأثیرگذار باشند.

سیاست‌های حمایتی: تدوین و اجرای قوانین و مقررات جهت حمایت از فناوری‌های نوین، کاهش آلودگی و حمایت از تولیدات داخلی در حوزه حمل‌ونقل، از الزامات پیش رو است.

۵. افزایش نقش بخش خصوصی و نوآوری‌های استارت‌آپی

حمایت از نوآوری: با ظهور استارت‌آپ‌های فناور در حوزه حمل‌ونقل، انتظار می‌رود ایده‌های نوآورانه در زمینه مدیریت ترافیک، سامانه‌های هوشمند و خدمات اشتراکی توسعه یابد.

همکاری‌های عمومی-خصوصی: تشویق سرمایه‌گذاری‌های مشترک می‌تواند به انتقال فناوری و افزایش کیفیت خدمات حمل‌ونقل کمک کند.

در مجموع، سال ۱۴۰۴ می‌تواند سالی سرآغاز تحولاتی در صنعت حمل‌ونقل ایران باشد که با ادغام فناوری‌های نوین، حمایت‌های دولتی و فعالیت‌های بخش خصوصی، گامی مؤثر به سوی حمل‌ونقل هوشمندتر، پایدارتر و کارآمدتر برداشته شود. با وجود چالش‌های اقتصادی و محدودیت‌های موجود، استفاده از فرصت‌های بروز فناوری و تمرکز بر توسعه زیرساخت‌های حیاتی می‌تواند مسیر رشد این صنعت را هموارتر سازد.

منبع: آینده‌نگر