به گزارش دیوان اقتصاد، نمونه شاخص این رویکرد، انتشار نخستین اوراق مرابحه در صنعت پالایش کشور با ضمانت بانک ملت برای پروژه مهم پالایش نفت اصفهان است. این اوراق به ارزش ۵۰ هزار میلیارد ریال، با نرخ سود ۲۳ درصد و پرداخت‌های فصلی، برای تأمین مالی پروژه‌ای منتشر شده که هدف آن کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی و ارتقای کیفیت فرآورده‌های نفتی تا سطح استانداردهای جهانی است. این پروژه که تاکنون به پیشرفت فیزیکی قابل توجهی رسیده، نقشی تعیین‌کننده در افزایش بهره‌وری صنعت پالایش و ارتقای جایگاه ایران در بازار فرآورده‌های با ارزش افزوده بالاتر ایفا می‌کند.

ورود بانک ملت به چنین پروژه‌هایی، صرفا یک تصمیم مقطعی تلقی نمی‌شود، بلکه بخشی از یک استراتژی بلندمدت برای تنوع‌بخشی به سبد درآمدی و کاهش وابستگی به درآمدهای صرفا مبتنی بر تسهیلات سنتی است. ابزارهایی مانند اوراق مرابحه، امکان مشارکت بانک در پروژه‌های زیرساختی را بدون فشار مستقیم بر منابع نقدی فراهم می‌کند و به بهبود مدیریت نقدینگی و ترازنامه بانک منجر می‌شود. 

این تحول، در سطح حرفه‌ای بانکی به عنوان گذار تدریجی از بانکداری مبتنی بر اعطای وام به بانکداری مبتنی بر بازار سرمایه ارزیابی می‌شود.

برای بانک ملت، همکاری با پالایشگاه‌ها و شرکت‌های پتروشیمی چند منفعت کلیدی ایجاد می‌کند. نخست آنکه این صنایع از ثبات نسبی درآمدی برخوردارند و ریسک نکول در آن‌ها پایین‌تر از بسیاری از بخش‌های اقتصادی است. دوم آنکه بانک از طریق ضمانت، تعهد پذیره‌نویسی و بازارگردانی اوراق، جریان درآمد کارمزدی مستمر و قابل پیش‌بینی به دست می‌آورد. سوم آنکه حضور فعال در پروژه‌های انرژی، برند بانک را در میان نهادهای سیاست‌گذار و سرمایه‌گذاران تقویت می‌کند و موقعیت راهبردی آن را در پروژه‌های کلان آینده تثبیت می‌سازد.

از منظر کلان اقتصادی، این نقش‌آفرینی بانک ملت به تعمیق بازار بدهی و توسعه ابزارهای مالی اسلامی کمک می‌کند. تامین مالی از طریق اوراق مرابحه، به جای خلق پول بی‌ضابطه، منابع را از مسیر بازار سرمایه به سمت پروژه‌های واقعی هدایت می‌کند و از فشار تورمی می‌کاهد. به همین دلیل، این مدل تأمین مالی در فضای سیاست‌گذاری اقتصادی به عنوان یکی از مسیرهای سالم رشد صنعتی شناخته می‌شود و می‌تواند الگویی برای سایر بانک‌ها باشد.

نکته قابل توجه آن است که تمرکز بانک ملت بر صنعت پتروشیمی، فراتر از تأمین مالی صرف است. این بانک به تدریج در حال تبدیل شدن به یک شریک مالی راهبردی برای پروژه‌های بزرگ انرژی است؛ شریکی که علاوه بر تأمین منابع، در طراحی ساختارهای مالی، زمان‌بندی انتشار اوراق و مدیریت ریسک نیز نقش فعالی ایفا می‌کند. چنین جایگاهی باعث می‌شود بانک در زنجیره تصمیم‌سازی پروژه‌های کلان حضور مؤثر داشته باشد و از مزایای اطلاعاتی و مدیریتی این موقعیت بهره‌مند شود.

در افق میان‌مدت و بلندمدت، سود اصلی این استراتژی برای بانک ملت در پایداری درآمدها نهفته است. برخلاف برخی تسهیلات سنتی که به شدت در معرض ریسک‌های نکول و تأخیر بازپرداخت قرار دارند، ابزارهای مبتنی بر اوراق و بازار سرمایه، ساختاری شفاف‌تر و قابل نظارت‌تر دارند. این موضوع به بانک امکان می‌دهد جریان نقدی پایدارتر و قابل پیش‌بینی‌تری در صورت‌های مالی خود ثبت کند و کیفیت سودآوری خود را ارتقا دهد.

در نهایت می‌توان گفت استراتژی جدید بانک ملت در صنعت پتروشیمی، حرکتی هماهنگ با روندهای جهانی بانکداری توسعه‌گرا است. این رویکرد، هم منافع مستقیم مالی برای بانک ایجاد می‌کند و هم نقش آن را در توسعه زیرساخت‌های حیاتی کشور پررنگ‌تر می‌سازد. اگر این مسیر با همین رویکرد هوشمندانه ادامه یابد، بانک ملت می‌تواند در سال‌های آینده به مرجع اصلی تأمین مالی پروژه‌های انرژی و پتروشیمی کشور تبدیل شود و از جایگاهی فراتر از یک بانک تجاری معمولی برخوردار شود.