به گزارش دیوان اقتصاد، صبح امروز (۲۲ آذری ۱۴۰۴) نشست «واکاوی ساختارهای حکمرانی و سنجش تاب‌آوری در سطح شبکه پرداخت و بانک‌ها» به میزبانی پژوهشکده پولی و بانکی برگزار شد که در جریان این نشست، علیرضا ماهیار، مدیرعامل شرکت انفورماتیک با اشاره به اهمیت موضوع تاب‌آوری در نظام بانکی، تأکید کرد: تاب‌آوری دارای لایه‌های مختلفی است که باید به‌درستی شناسایی و تعریف شوند. در نخستین سطح که به زیرساخت‌ها مربوط می‌شود، مدیریت تاب‌آوری نیازمند روش‌های مشخص و نظام‌مند است.

مدیرعامل شرکت ملی انفورماتیک با بیان اینکه در بسیاری از موارد برای افزایش تاب‌آوری از راهکارهای سخت‌افزاری و فناوری استفاده می‌شود، گفت: هرچند این اقدامات ضروری است، اما نباید تاب‌آوری را صرفاً به این لایه محدود کرد و لازم است در لایه‌های شبکه و نرم‌افزار نیز الزامات و چالش‌های موجود مورد توجه قرار گیرد.

وی با اشاره به لایه سکوها و ارائه خدمات افزود: در این بخش نیز دغدغه‌های جدی وجود دارد و در صورت بی‌توجهی به آن‌ها، حاکمیت داده با ریسک‌ها و تهدیدهای جدی مواجه می‌شود. بر همین اساس، شناسایی دقیق این لایه‌ها و پایش مستمر آن‌ها یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.

ماهیار یکی از چالش‌های موجود را جزیره‌ای عمل کردن نهادها دانست و گفت: در حال حاضر بانک‌ها، بانک مرکزی، مرکز فتا و سایر دستگاه‌های مرتبط هر کدام به‌صورت مستقل فعالیت می‌کنند که اگرچه این اقدامات در جای خود درست است، اما نبود هماهنگی می‌تواند منجر به بروز چالش‌های جدی شود که باید برای آن راهکار اندیشید.

وی در ادامه با اشاره به مدیریت ریسک‌های سایبری اظهار کرد: در مواجهه با تهدیدهای سایبری باید سه محور اصلی شامل تشخیص و واکنش به حمله، پیشگیری و محافظت برای آینده و تحلیل و پیش‌بینی تهدیدهای آتی مدنظر قرار گیرد. این موضوع نشان می‌دهد که لازم است از رویکردهای سنتی فاصله گرفته و به سمت استفاده از ابزارهای هوشمند حرکت کنیم.

مدیرعامل شرکت ملی انفورماتیک با بیان اینکه بسیاری از بانک‌های مرکزی دنیا به سمت بهره‌گیری از فناوری‌های هوشمند حرکت کرده‌اند، تصریح کرد: هوش مصنوعی امروز نقش مهمی در امنیت شبکه‌های بانکی ایفا می‌کند و هدف از این رویکرد، کاهش وابستگی به نیروی انسانی گسترده و افزایش دقت و سرعت در تأمین امنیت است.

وی با اشاره به تجربه رمز دوم پویا در شبکه بانکی کشور گفت: اجرای این طرح موجب کاهش قابل توجه جرائم سایبری شد، اما در دوره‌های بعدی شاهد ظهور شیوه‌های جدید کلاهبرداری و افزایش مجدد جرائم بودیم که نشان می‌دهد مقابله با تهدیدها باید به‌صورت مستمر و هوشمند انجام شود.

ماهیار تأکید کرد: با رصد هوشمند تهدیدها و بهره‌گیری از هوش مصنوعی، هم می‌توان از روش‌های دستی و سنتی فاصله گرفت و هم با نیروی انسانی کمتر، سطح امنیت شبکه بانکی را ارتقا داد.

مدیرعامل شرکت ملی انفورماتیک با اشاره به اجرای چند مگاپروژه در بانک مرکزی گفت: برخی از این پروژه‌ها وارد مرحله آزمایش و بهره‌برداری اولیه شده‌اند که «کیف پول ملی» یا «ایران‌ولت» یکی از آن‌هاست. هدف از اجرای این طرح، کاهش هزینه‌های مربوط به تراکنش‌های خرد و انتقال این نوع تراکنش‌ها به بستر کیف پول است.

وی همچنین به موضوع تراکنش‌های آفلاین اشاره کرد و افزود: زیرساخت‌های فنی، پایانه‌های فروش و سامانه‌های اتوماسیون بانکی امکان ارائه این خدمات را دارند و امیدواریم تا پایان سال جاری بخش‌هایی از این پروژه عملیاتی شود.

ماهیار آموزش و فرهنگ‌سازی را از دیگر محورهای مهم دانست و گفت: این موضوع در قالب برنامه «آکادینو» در حال اجراست و علاوه بر آن، آموزش عمومی در حوزه امنیت سایبری نیز از طریق همکاری با مؤسسه ایبنا دنبال می‌شود.

وی در پایان با تأکید بر اهمیت نوآوری و هوشمندسازی خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی شده است با همکاری بخش‌های مختلف، فراخوان‌هایی در حوزه نوآوری منتشر و سندباکس‌های تخصصی فعال‌تر شوند. بدون تردید، استفاده از روش‌های مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند نقش مؤثری در ارتقای امنیت سایبری کشور ایفا کند.