به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از مهر، جمعیت بالای ۱۰ سال کشور، از دو گروه جمعیتی «فعال اقتصادی» و «غیرفعال» تشکیل می‌شود که تحت عنوان «نرخ مشارکت اقتصادی» مورد سنجش قرار می گیرد.

جمعیت فعال اقتصادی، مجموع گروه بیکاران و شاغلان کشور شامل می شود؛ همچنین جمعیت غیرفعال، به گروهی از افراد گفته می شود که در هیچ کدام از گروه شاغلان و بیکاران قرار ندارند؛ به این معنا که جمعیت غیرفعال نه تنها شاغل نیستند بلکه در گروه متقاضیان ورود به بازار کار نیز قرار ندارند.

با این توضیح، «افراد محصل»، «خانه دار» و افراد «دارای درآمد از منابع غیر شغلی» جمعیت غیرفعال کشور هستند که البته گروهی از جمعیت غیرفعال نیز در گروهی غیر از جمعیت مذکور قرار دارند که تحت عنوان «سایرین» شناخته می‌شوند.

بر اساس این گزارش، هر چقدر نرخ مشارکت اقتصادی افزایش یابد، نشان‌دهنده افزایش جمعیت فعال کشور است که پویایی یک جامعه را نشان می دهد، هر چند گروهی از این افراد در گروه بیکاران قرار گیرند. در عین حال کاهش نرخ مشارکت به معنای افزایش جمعیت غیرفعال است.

طی چند سال‌ اخیر نرخ مشارکت اقتصادی روند صعودی داشته و جمعیت فعال به حدود ۴۰ درصد از کل جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر رسیده است.

به استناد جدیدترین آمار به دست آمده از مرکز آمار ایران، کل جمعیت بالای ۱۰ سال کشور به استناد آخرین سرشماری عمومی ۶۶ میلیون و ۴۲۱ هزار و ۹۸۹ نفر است که حدود ۲۵ میلیون و ۹۳۰ هزار نفر را «جمعیت فعال» و بیش از ۴۰ میلیون ۲۳۰ هزار نفر را نیز «جمعیت غیرفعال» تشکیل می دهد.

از مجموع جمعیت فعال کشور ( مجموع گروه بیکاران و شاغلان)، بالغ بر ۲۲ میلیون و ۶۷۰ هزار نفر در گروه شاغلان و بالغ بر ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر نیز در گروه بیکاران قرار دارند.

اما ۴۰ میلیون و ۲۳۱ هزار و ۷۲ نفر از جمعیت کشور «غیرفعال» هستند به این معنا که در هیچ یک از گروه شاغلان یا بیکاران قرار ندارند؛ به عبارتی در گروه محصلان، افراد خانه دار، افراد دارای درآمد از محل غیرکاری یا سایر اقشار جامعه قرار می‌گیرند.

بر اساس آمار به دست آمده از مرکز آمار ایران، از مجموع جمعیت ۴۰ میلیونی غیرفعالِ بالای ۱۰ سال، ۱۲ میلیون و ۲۶۱ هزار و ۶۹۱ صرفا محصل هستند که در مقاطع مختلف تحصیلی قرار دارند.

بیشترین گروه از جمعیت غیرفعال کشور، «خانه دار» هستند که نیمی از جمعیت غیرفعال کشور را در بر می گیرد به طوریکه بالغ بر ۲۰ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از جمعیت کشور در این گروه قرار می گیرند.

اما گروه دیگری از جمعیت غیرفعال، افرادی هستند که از منابع غیر شغلی درآمد دارند و تحت عنوان جمعیت «دارای درآمد بدون کار» شناخته می شوند. این گروه از افراد جامعه از «منابع غیر شغلی» کسب درآمد می کنند که دریافت اجاره بها از ملک یکی از روش های کسب درآمد این گروه از افراد است.

افراد دارای درآمد بدون کار بالغ بر ۳ میلیون و ۷۲۰ هزار نفر از کل جمعیت غیرفعالِ بالای ۱۰ سال کشور را به خود اختصاص می دهند.

علاوه بر افراد محصل، خانه دار و دارای درآمد بدون کار بخشی از جمعیت غیرفعال بالای ۱۰ سال کشور در گروهی غیر از گروه های مذکور تحت عنوان «سایرین» قرار می گیرند که تعداد آنها بالغ بر ۳ میلیون و ۶۷۰ هزار نفر برآورد شده است.

بر اساس این گزارش، درآمدهای خانوار به دو بخش درآمدهای کاری و غیرکاری تقسیم می شود که بر اساس اعلام مسئولان درآمدهای غیرکاری طی چند سال گذشته با افزایش مواجه بوده است، به طوری که این سهم از حدود ۴۰ درصد به ۵۳ درصد افزایش یافته و این به معنای افزایش آسیب‌پذیری جامعه است.