به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از اخبار پولي مالي،وام و تسهيلات دو واژه‌اي هستند كه به كرات بين كارمندان بانك، دست‌اندكاران امور مالي و همچنين عموم مردم بسيار مورد استفاده قرار مي‌گيرند و گاهي نيز به جاي يكديگر استفاده مي‌شوند در حالي كه اين دو واژه‌ معاني متفاوتي داشته و واژه‌ تسهيلات مفهومي گسترده‌تر از واژه‌ وام دارد. به عبارتي مي‌توان گفت هر نوع وامي، نوعي تسهيلات است اما هر تسهيلاتي وام نيست.
وام‌ يا همان تسهيلات قرض‌الحسنه نوعي قرارداد است كه به منظور تامين وسايل و ملزومات زندگي براي افرادي كه پول كافي براي تهيه‌ اين ملزومات ندارند، بر اساس شرايط مشخص شده به عنوان قرض واگذار مي شود. اين نوع وام بدون بهره است كه تنها مقداري جزيي – حداكثر 4 درصد- كارمزد از وام‌گيرنده دريافت مي شود و مدت زمان باز پرداخت آن بر اساس شرايط بانكها متفاوت خواهد بود.
اما  در اعطاي تسهيلات، بانك با تجهيز منابع (شامل سرمايه و حقوق صاحبان سهام و انواع سپرده ها و يا ساير بدهي ها) آنها را در راستاي اهداف از قبل تعيين شده به مصرف مي رساند. به عنوان مثال در قرارداد مضاربه، بانك سرمايه‌ مورد نياز يك فعاليت تجاري را تامين نموده و در مقابل در سود آن فعاليت سهيم مي‌شود. اين در حالي است كه در وام‌هاي قرض‌الحسنه به هيچ وجه خبري از مشاركت در سود نيست و همين تفاوت وام و تسهيلات را مشخص مي كند.

انواع وامهاي قرض الحسنه
وام‌ها يا تسهيلات قرض‌الحسنه كه انواع مختلفي دارند به منظور تامين هزينه هاي ازدواج، تهيه جهيزيه، درمان بيماري، تعمير مسكن، كمك هزينه تحصيلي و ساخت مسكن به اشخاص حقيقي نيازمند پرداخت مي شود.
سقف مبلغ اعطايي به متقاضيان و كارمزد آن سالانه توسط بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران مشخص مي گردد. حداكثر مجموع كل قرض الحسنه هاي اعطايي هر بانك معادل كل سپرده هاي پس انداز است.
در همين راستا بانك ملي ايران نيز به منظور برطرف نمودن مشكلات مالي آحاد افراد نيازمند جامعه به عنوان يكي از بانكهاي پيشرو در اعطاي وام‌هاي قرض الحسنه تسهيلاتي به شرح ذيل به اشخاص و سازمانها اعطا مي نمايد:
•    تسهيلات قرض الحسنه ازدواج و تهيه جهيزيه
•    تسهيلات قرض الحسنه تامين مسكن
•    تسهيلات قرض الحسنه تعمير مسكن
•    تسهيلات قرض الحسنه تامين هزينه درمان بيماري
•    تسهيلات قرض الحسنه رفع احتياجات ضروري
•    تسهيلات جعاله تعميرات مسكن
•    تسهيلات خريد كالا
•    تسهيلات خريد خودرو

جايگاه بانك ملي در اعطاي تسهيلات قرض الحسنه در كشور
تسهيلات قرض‌الحسنه راهي است تا بانكها در مواقع ضروري مانند هزينه درماني، كمك هزينه تحصيلي، تعمير و تامين مسكن و... در كنار مشتريان خود باشند. بانك ملي ايران نيز يكي از بانكهايي است كه طي ساليان گذشته تاكنون، توانسته با اعطاي تسهيلات قرض الحسنه و شرايط آسان پرداخت، گره گشايي براي تامين بخشي از هزينه هاي ضروري خانوارها باشد تا جايي كه بالاترين رتبه اعطاي تسهيلات در سيستم بانكي كشور را به خود اختصاص داده است.
بانك ملي ايران همچنين علاوه بر حمايت از رونق بخش‌هاي توليد و اشتغال كشور، سهم چشمگيري در پرداخت وامهاي ازدواج در نظام بانكي را داراست. در همين حال بر اساس آمارهاي منتشر شده توسط بانك مركزي، بانك ملي در سال گذشته رتبه نخست پرداخت تسهيلات ازدواج در ميان بانك ها را به خود اختصاص داد. اين بانك تا پايان تيرماه امسال نيز بيش از 59 هزار فقره تسهيلات نقدي ازدواج به ارزش 31 هزار و 10 ميليارد و 840 ميليون ريال به متقاضيان و زوج هاي جوان تخصيص داده است.

شرايط آسان اعطاي تسهيلات قرض الحسنه بانك ملي
از آنجا كه تسهيل ازدواج جوانان با تخصيص تسهيلات قرض الحسنه ازدواج، يكي از مهم ترين سياست هاي اعتباري بانك ملي ايران است از اين رو اين بانك، وام ازدواج را مطابق دستورالعمل ابلاغي بانك مركزي و مصوبات داخلي خود تنها با اخذ يك ضامن معتبر و سفته در تمامي شعب پرداخت مي كند و زوجهاي جوان مي توانند بدون داشتن هرگونه نگراني از جهت تامين ضامن بانكي، از اين تسهيلات بهره مند شوند.

"سپرده قرض الحسنه ويژه" پل ارتباطي خيرين و نيازمندان
"سپرده قرض الحسنه ويژه" يكي ديگر از خدمات بانك ملي ايران است كه امكان اعطاي وام از طريق صاحب سپرده به افراد معرفي شده از جانب وي را امكان پذير مي كند در واقع اين سپرده  مخصوص نيكوكاران و خيرين (اشخاص حقيقي و حقوقي) بوده كه طبق نظر آنان (نيكوكاران و خيرين) به صورت وام قرض الحسنه از طريق بانك ملي ايران به افراد معرفي شده از سوي خيرين اعطا مي گردد.
آثار مثبت و فراگير "حساب قرض‌الحسنه ويژه" و نقش سازنده آن، اين است كه در شكوفايي اقتصاد جامعه، اين فرصت را در اختيار خيرين، نيكوكاران، موسسات خيريه، صندوق هاي قرض الحسنه خانوادگي، محلي، اداري، صنعتي و سايرين قرار مي دهد تا با افتتاح قرض الحسنه ويژه نزد شعب بانك ملي ايران، نيت خيرخواهانه خود را جهت رفع احتياجات ضروري نيازمندان و افراد مورد نظر خود تحقق بخشند.

سهم بانك ملي در پرداخت تسهيلات قرض الحسنه در دوران كرونا
در شرايط كنوني كه كرونا بر همه امور مردم و كشور سايه انداخته است، بانك ملي حداكثر حمايت قانوني از كسب و كارها و عموم متقاضيان تسهيلات را داشته است به گونه اي كه در سه ماه ابتداي امسال بالغ بر 750 هزار ميليارد ريال تسهيلات به كسب و كارهاي آسيب ديده از كرونا اختصاص داده و در حال پرداخت است.
تسهيلات يك ميليون توماني خانوارهاي يارانه بگير يكي ديگر از اقدامات بانك ملي در دوران شيوع كرونا بوده است كه تعداد 5 ميليون و 300 هزار فقره تسهيلات بدون مراجعه حضوري و حتي بدون دريافت وثايق معمول به متقاضيان مشمول پرداخت شد.

گفتني است: بانك ملي با بيش از هشت دهه سابقه، نخستين بانك ملي برگرفته از سرمايه‌هاي مردمي و غيرت ملت ايران است كه با حضور هميشگي خود در كليه ايام جنگ، تحريم و بحران‌هاي اقتصادي سعي در اداي دين خود به ملت شريف ايران داشته و همراه هميشگي دولت و مردم بوده است .
فعاليت هاي مولد بانك ملي ايران در قالب معاملات بانكي كه نشأت گرفته از قوانين بانكداري اسلامي است سبب توسعه چشمگيري در جهت راه اندازي كارخانجات صنعتي، كشاورزي و توليدي متعلق به بخش‌هاي خصوصي، تعاوني و دولتي در سال هاي پس از انقلاب شكوهمند اسلامي بوده است كه به عنوان نمونه مي توان به رشته هاي مختلف زيربنايي از جمله پتروشيمي ، صنايع ساختمان ، سيمان، لاستيك سازي ، كشت و صنعت ، صنايع چوب و كاغذ ، احداث سد و آزادراه اشاره كرد.