به گزارش دیوان اقتصاد، یکی از مهم‌ترین موضوعات اقتصادی مورد توجه مردم، حوزه مسکن است. با توجه به نیاز سالیانه کشور به یک میلیون واحد مسکونی، دولت سیزدهم طرح ساخت چهار میلیون مسکن طی چهار سال را در دستور کار قرار داد که طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی تا کنون ۲.۶ میلیون واحد به مرحله‌ی ساخت رسیده است.

با نزدیک شدن به چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که قرار است هشتم تیرماه برگزار شود برنامه‌های کاندیداها را در بخش مسکن بررسی می‌کنیم. حوزه مسکن به عنوان حوزه پیشران که سهم شش درصدی در تولید ناخالص داخلی دارد و ۱۲ درصد اشتغال مستقیم را به خود اختصاص می‌دهد با معیشت و اقتصاد خانوارها ارتباط مستقیم دارد.

بنابراین معمولا در همه دوره‌ها مورد توجه دولت‌ها و به تبع آن کاندیداهای ریاست جمهوری بوده و در این دوره نیز یکی از موضوعات محوری در شعارها و  وعده‌های کاندیداها خواهد بود.

برخی گزارش‌ها که سال گذشته انجام شده حکایت از آن دارد که میانگین مدت زمان خانه‌دار شدن در تهران به ۵۴ سال رسیده است. این عدد برای شهر دوحه ۴۸ سال، بغداد ۴۰ سال، استانبول ۱۸ سال، ابوظبی ۱۲ سال، کابل ۳۶ سال و مسقط ۲۰ سال است.

تنها دو روز از مشخص شدن وضعیت تایید صلاحیت‌های کاندیداهای ریاست جمهوری دوره چهاردهم می‌گذرد. اما احتمالا در روزهای آینده سیاست‌ها و راهکارهای شش نامزد شامل پزشکیان، قاضی‌زاده، زاکانی، پورمحمدی، قالیباف و جلیلی درخصوص بخش مسکن ارایه خواهد شد. البته با توجه به سوابق اجرایی و تجارب کاندیداها در مسئولیت‌های مختلف عمده این افراد قبل از این برنامه‌های خود را برای بخش مسکن ارایه کرده و برخی نیز کارنامه‌هایی ارائه داده‌اند.

هدف زاکانی برای ساخت ۳۰۰ هزار مسکن در تهران

علیرضا زاکانی ـ زاده اسفند ۱۳۴۴ از سال ۱۴۰۰ به عنوان شهردار تهران برگزیده شد. با توجه به نزدیکی مسئولیت‌های شهرداری با ماموریت‌های وزارت راه و شهرسازی، زاکانی طی دو سال و ۹ ماه گذشته برنامه‌هایی را برای این حوزه ارایه کرد که به نوعی مهم‌ترین آن تشکیل قرارگاه مسکن بوده است.

او در ابتدای مسئولیت خود اعلام کرد شهرداری نمی‌تواند نسبت به مسکن مردم بی تفاوت باشد. تلاش برای تامین مسکن افراد بی بضاعت و کم استطاعت و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد از جمله اهداف وی در دوران تصدی شهرداری تهران بوده است.

زاکانی بر ساخت ۳۰۰ هزار واحد مسکن حمایتی غیر از ایجاد یک میلیون مسکن تاکید کرد. برنامه ساخت مسکن با همکاری شرکت‌های چینی از مهم‌ترین تلاش‌های او بوده است. سال ۱۴۰۲ سازمان نوسازی شهر تهران اعلام کرد که برنامه ساخت ۲۰۰ هزار خانه از طریق یوزانس با کشور چین در دستور کار قرار دارد و تفاهماتی انجام شده است. حتی عنوان شد که یک شرکت چینی سازنده مسکن در ایران مستقر شده اما ظاهرا این برنامه آن‌طور که انتظار می‌رفت پیش نرفت.

اواسط اردیبهشت امسال مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران درباره ورود چینی‌ها به بازار مسکن و بافت فرسوده اعلام کرد: اولین شرط انتقال تکنولوژی ساخت و دومین شرط تامین ۸۰ درصد منابع مالی است. اگر این دو شرط مورد پذیرش قرار بگیرد می‌توانیم به مرحله تفاهم و قرارداد برسیم. آنچه مشخص است این‌که فعلا از آمدن آنها خبری نیست؛ چرا که هنوز به مرحله قرارداد نرسیده‌ایم.

زاکانی بعد از تایید صلاحیت در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری هنوز برنامه‌ی خود را در بخش مسکن ارایه نکرده است.

قالیباف قرار است به احتکار زمین پایان دهد

محمدباقر قالیباف ۶۳ ساله نیز که ریاست مجلس در دوره گذشته و دوره اخیر را بر عهده داشته، با موضوع معیشت مردم در حوزه مسکن و وعده‌ «پایان احتکار زمین»، ورود به صحنه رقابت را آغاز و روز گذشته نیز اولین بیانیه خود را منتشر کرد. او در زمان ریاست مجلس و کاندیداتوری دوره‌های قبل ریاست جمهوری نیز راه حل‌های خود را برای ساماندهی بازار مسکن ارایه کرد. مرداد ۱۴۰۰ در زمان ریاست قالیباف بر مجلس، قانون جهش تولید و تامین مسکن با هدف ساخت سالیانه یک میلیون واحد مسکونی به تصویب نمایندگان مجلس رسید.

قالیباف دیروز در صفحه‌ مجازی خود در توییتر، ضمن تاکید بر اینکه ''هزینه بالای مسکن زندگی مردم را سخت کرده است،  ریشه این موضوع را در قیمت بالای زمین دانسته و این اطمینان را به مردم داد که در صورتی که به ریاست جمهوری دولت چهاردهم برسد، با برنامه‌ریزی دقیق و سرعت بالا  به این موضوع خواهد پرداخت و ٣٣٠ هزار هکتار زمینی که در قانون برنامه‌ی هفتم به ظرفیت سکونتگاهی اضافه شده است را اجرا خواهد کرد. او هشتک #پایان_احتکار_زمین را برای این پست خود برگزید.

انتقاد پزشکیان به برنامه‌های مسکن دولت‌های گذشته

مسعود پزشکیان ـ متولد ۱۳۳۷ نماینده مجلس دوازدهم است. او در مجلس دهم نایب رئیس اول بود. همچنین در سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دولت خاتمی بود.

او از نحوه ساخت مسکن انتقاد کرده و گفته است: مشکل اساسی ما با ساخت این تعداد مسکن حل نمی‌شود. آن همه پول و امکانات به دست احمدی‌نژاد آمد اما نتوانست دو میلیون مسکن را تا آخر بسازد، بقیه‌اش را دولت روحانی انجام داد و هنوز هم تتمه‌اش مانده است. چطور می‌خواهند در هر سال یک میلیون مسکن بسازند؟ اصلا مصالحش را دارند و جایگاهش را مشخص کرده‌اند؟

به گفته پزشکیان ما قانون گذاران، سیاستمداران و حاکمان باید سیاستی را برای حل این مشکل در نظر داشته باشیم. رئیس جمهور محترم قول ساخت سالانه یک میلیون مسکن را داده بود که عملا غیرممکن است اما می‌شود حداقل تلاش کرد به آن سمت برویم اما متاسفانه این تلاش را نمی‌بینیم. 

پزشکیان هم‌چنین در مقطعی از قانون مالیات بر عایدی سرمایه دفاع کرد. هدف این قانون جلوگیری از فعالیت‌های سوداگرانه مخرب در بخش‌های غیرمولد از جمله بازار مسکن است. حالا باید ببینیم پزشکیان که از طرح مسکن مهر و نهضت ملی مسکن انتقاد کرده چه راهکارهای برای خانه‌دار کردن مردم دارد.

جلیلی: مردم را خانه‌دار می‌کنیم

سعید جلیلی ـ زاده ۱۳۴۴ در مشهد نیز به عنوان یکی از شش کاندیدای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در حالی پا به عرصه گذاشته که در برنامه‌های پیشین او شعارهای اقتصادی زیادی از جمله حل مشکل تورم، روشن کردن موتور تولید و اشتغال، جلوگیری از نوسانات در بازار ارز و رفع مشکل مسکن به چشم می‌خورد. جلیلی در سال ۱۴۰۰ نیز یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری بود.

«مردم را خانه دار می‌کنیم» و «حداقل یک میلیون مسکن در سال می‌سازیم» از وعده‌های سال ۱۴۰۰ جلیلی محسوب می‌شود. اعطای تسهیلات و اختصاص زمین برای توسعه ساخت‌وساز مسکن،  برطرف کردن نقایص طرح مسکن مهر و اجرای آن، تهیه برنامه جامع برای تولید مسکن، خانه‌دار کردن مردم با واگذاری زمین‌های دولتی به تعاونی‌های مسکن و ساخت حداقل یک میلیون مسکن در سال از برنامه‌های جلیلی بود.

پورمحمدی برای مردم عدالت و ‌ثروت می‌خواهد

مصطفی پورمحمدی ـ متولد ۱۳۸۸ در قم اما با توجه به سوابق کاری خود از جمله وزیر دادگستری دولت روحانی، رییس سازمان بازرسی و البته وزیر کشور در دولت احمدی‌نژاد، طبیعتا قرابت چندانی با حوزه مسکن نداشته و بر این اساس در این‌باره کمتر اظهارنظر کرده است.

او پس از ثبت‌نام در ماراتن انتخابات چهاردهم ریاست جمهوری در جمع خبرنگاران گفت: نام دولت چهاردهم دولت قرار و اولویت‌های آن عدالت، ثروت و قدرت خواهد بود. قرار من با شما تحقق این سه اولویت کلیدی است.

وعده قاضی‌زاده برای پرداخت وام مسکن با اقساط ۳۰ ساله

امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی ۵۳ ساله که جوان‌ترین کاندیدای این دوره محسوب می‌شود نیز در زمان حضور برای ثبت نام در انتخابات سال ۱۴۰۰ حدود ۴۰ وعده اقتصادی داد که از جمله آن‌ها  پرداخت ۵۰۰ میلیون تومان برای اشتغال، ازدواج و مسکن به هر زوج، حل مشکل بورس در سه روز، رقابت و عدم انحصار و رانت، ایجاد ۴۸۵ پایتخت در کشور، حل مشکل مسکن، تهیه یک بسته غذایی ماهانه به میزان ۳۰۰ هزار تومان، عرضه محصولات کشاورزی در بورس و کاهش نرخ تورم به کمتر از ۵ درصد است.

وی همچنین به برنامه ریزی برای تأمین ۴.۵ میلیون واحد مسکونی در کشور، تأمین مسکن سه دهک پایین جامعه، برقراری اقساط ۳۰ ساله مسکن برای فقرا، مبارزه با قاچاق و بازار سیاه، اصلاح اقتصاد رسانه، ایجاد ثبات شغلی برای خبرنگاران،  پرداخت یارانه به فعالان حوزه فرهنگ در ازای مابه‌التفاوت عدم حقوقشان،  حفاظت از مصرف کننده نهایی، برگرداندن رانت ایجاد شده از سوی دولت به جیب مردم، ایجاد شفافیت اقتصادی تام و عام و توسعه فرهنگ استفاده از کالای داخلی نیز تاکید داشت.