به گزارش دیوان اقتصاد، بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس از مهم‌ترین شاخص‌های آب و هواشناسی در سه ماهه اول سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد میانگین بارش در این مدت نسبت به مدت مشابه سال گذشته و میانگین بلندمدت افزایش یافته است.

بر این اساس، متوسط دمای فصل بهار، برخلاف دو فصل زمستان و پاییز سال گذشته که با افزایش شــدید و بی‌سابقه دما همراه بود، افزایش چشمگیری نداشته و عمدتا نیمه شمالی کشــور افزایش دمای بیشتری را نسبت به نیمه جنوبی تجربه کرده است.

همچنین، متأثر از بارش‌های مناسب بهاری و عدم افزایش شدید دما طی فصل بهار۱۴۰۳، کشور در شرایط ترسالی قرار گرفته و بعد از سه سال متوالی، از شرایط خشکسالی خارج شده است.

افزایش ۹ درصدی ذخایر سدهای مهم

دربخش دیگری از گزارش این مرکز به وضعیت سدهای کشور پرداخته شده است.

بر این اساس، طی ۹ ماهه منتهی به خردادماه سال ۱۴۰۳، حجم آب موجود در مخازن حدود ۳۴ میلیارد مترمکعب (۶۵ درصد پرشدگی) بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۹ درصد افزایش داشته است. بیشترین درصد اختلاف ذخیره (مثبت) نسبت به مدت مشابه سال گذشته مربوط به سدهای استان گلستان بوده به نحوی که این سدها از شرایط تقریبا خشک خارج شده و پرشدگی آنها به بیش از ۶۰ درصد رسیده است. مجموعه سدهای واقع در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، سدهای تهران و سدهای زنجیره کارون نیز با افزایش درصد پرشدگی نسبت به سال قبل مواجه شده یا در شرایط مطلوبی قرار دارند.

رشد ۱۰۰ درصدی میانگین بارش‌ها

بررسی شاخص‌های مهم آب و هواشناسی کشور نشان می‌دهد میانگین بارش کل کشور در سه ماهه بهار سال ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه سال گذشته با افزایش بیش از ۱۰۰ درصدی مواجه شده و نه تنها کم بارشی زمستان سال قبل را جبران کرده، بلکه کشور را در شرایط ترسالی قرار داده است.

شرایط ترسالی در استان‌ها

دربخش دیگری از گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است؛ بارش‌های مناسب بهاری شرایط ترسالی را در اکثر استان‌های کشور به دنبال داشته و توزیع رخدادهای بارش در کل فصل بهار نیز سبب بهبود شرایط برای کشت دیم شده است.

همچنین پوشش گیاهی، متأثر از بارش‌های مناسب بهاری در سال ۱۴۰۳ نسبت به سه سال گذشته با افزایش همراه بوده که همین امر در کنار مزایای آن، ازجمله کاهش گردوخاک‌های با منشأ داخلی، ریسک وقوع آتش‌سوزی‌ها در فصل خشک را بیشتر خواهد کرد.

در عین حال، میزان کل بارندگی کشور در ۹ ماهه اول سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ (تا ۳۱ خردادماه سال) ۱۴۰۳ معادل ۲۴۲ میلیمتر بوده که نسبت به میانگین بلندمدت ۲ درصد افزایش داشته و میزان بارش‌ها در ۲۷ استان کشور بیشتر از میانگین بلندمدت بوده است. با توجه به آمار بارش بلندمدت، به‌طور متوسط حدود یک‌چهارم از حجم بارش ســال آبی نرمال در فصل بهار تأمین می‌شود، اما در سال آبی جاری، حدود ۴۲ درصد از کل حجم بارش سال آبی در فصل بهار تأمین شده است.

تولید برقابی

افزون براین، بررسی‌ها حاکی از آن است که در فصل بهار، مجموع تولید برقابی کشور معادل ۷۰۶۸ هزار مگاوات- ساعت و سهم تولید برقابی از کل تولید برق کشور به‌طور متوسط ۷.۱ درصد بوده اســت. در ماه‌های فصل بهار میزان تولید برقابی روندی رو به رشد داشــته، به‌طوریکه از ۱۵۱۱ هزار مگاوات- ساعت در فروردین‌ماه به ۳۲۹۳ هزار مگاوات- ساعت در خردادماه افزایش یافته است.

همچنین، روند افزایشی میزان تولید و سهم برقابی از کل تولید برق کشور، متأثر از روند افزایشی دما در ماه‌های بهار و رشد تقاضا از یکسو، شرایط به نسبت مطلوب حجم مخازن سدهای کشور(نسبت به مشابه سال گذشته) ازسوی دیگر است. با وجود این، با توجه به روند افزایشی مصرف برق شبکه سراسری، تداوم روند افزایشی سهم برقابی از کل تولید برق کشور در ماه‌های فصل تابستان مورد انتظار نخواهد بود.

وضعیت اعتبارات بخش آب

بررسی اعتبارات بخش آب نشان می‌دهد؛ از مجموع تملک دارایی‌های سرمایه‌ای که براساس قانون بودجه سالجاری بالغ بر ۴۸۰ هزار میلیارد ریال بوده، طی فصل بهار تخصیص صورت نگرفته است.

برای مشاهده کامل گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس کلیک کنید.