به گزارش دیوان اقتصاد، در فضای اقتصادی ایران، رشد سود بانکی گاهی به‌اشتباه معادل موفقیت پایدار تلقی می‌شود، در حالی که بخشی از این رشد می‌تواند ناشی از تورم باشد. تورم یعنی افزایش عمومی قیمت‌ها که باعث می‌شود اعداد در صورت‌های مالی بزرگ‌تر به نظر برسند، بدون آنکه الزاماً عملکرد واقعی بهبود یافته باشد. 
تفاوت بانک ملت در اینجاست که رشد سود خالص آن همزمان با افزایش سود عملیاتی رخ داده است که معنا پیدا می‌کند.
سود عملیاتی یعنی درآمدی که بانک از فعالیت اصلی خود مثل اعطای تسهیلات، دریافت کارمزد و مدیریت منابع به دست می‌آورد. این نوع سود برخلاف درآمدهای اتفاقی یا ناشی از تجدید ارزیابی دارایی‌ها، قابل تکرار و قابل اتکاست که اهمیت پیدا می‌کند. وقتی سود عملیاتی بانک ملت در کنار سود ناخالص و درآمدهای عملیاتی رشد می‌کند، پیام روشنی به بازار می‌دهد که موتور اصلی بانک درست کار می‌کند.

کیفیت سود چرا مهم‌تر از عدد سود است
در ادبیات مالی، کیفیت سود به این معناست که سود اعلام‌شده تا چه اندازه واقعی، شفاف و قابل استمرار است. سودی با کیفیت بالا معمولاً از عملیات اصلی بانک به دست می‌آید، نوسان شدید ندارد و وابسته به عوامل موقتی نیست که اهمیت پیدا می‌کند. در مقابل، سود کم‌کیفیت ممکن است در کوتاه‌مدت چشمگیر باشد اما در بلندمدت تکرار نشود که ریسک ایجاد می‌کند.

اظهارات اخیر معاون نظارت بانک مرکزی درباره بانک ملت دقیقاً روی همین نکته تمرکز دارد. وقتی مقام ناظر پولی کشور از شفاف‌ترین و باکیفیت‌ترین سود سخن می‌گوید، به این معناست که ساختار درآمدی بانک، مورد تأیید نهاد ناظر قرار گرفته است که اعتماد ایجاد می‌کند. این تأیید نشان می‌دهد که سود بانک ملت صرفاً یک عدد حسابداری نیست، بلکه حاصل فرآیندهای سالم بانکی است که شکل می‌گیرد.

مدیریت منسجم پشت اعداد بزرگ
هیچ عدد بزرگی در صورت‌های مالی بدون یک سیستم مدیریتی منظم شکل نمی‌گیرد. بانک ملت طی سال‌های اخیر مسیری را دنبال کرده که بر پایه برنامه‌ریزی میان‌مدت و بلندمدت بنا شده است. این مسیر شامل کنترل ریسک، توسعه ابزارهای نوین بانکی و تقویت سرمایه بوده است که اثر می‌گذارد.
یکی از نشانه‌های این رویکرد، افزایش سرمایه از محل سود انباشته است. سود انباشته یعنی بخشی از سود سال‌های قبل که بین سهامداران تقسیم نشده و در بانک باقی مانده است تا پایه مالی آن را قوی‌تر کند. این روش افزایش سرمایه، برخلاف تزریق منابع بیرونی، سرمایه‌ای باکیفیت ایجاد می‌کند که توان بانک برای وام‌دهی و توسعه خدمات را بالا می‌برد.

نسبت‌های سلامت و معنای ساده آن
در گزارش‌های رسمی، به شاخص‌هایی مثل نسبت کفایت سرمایه اشاره می‌شود که ممکن است برای عموم پیچیده به نظر برسد. نسبت کفایت سرمایه به زبان ساده نشان می‌دهد بانک تا چه حد توان مقابله با ریسک‌ها و زیان‌های احتمالی را دارد. هرچه این نسبت بالاتر باشد، بانک در برابر شوک‌های اقتصادی مقاوم‌تر است که اهمیت پیدا می‌کند.
قرار گرفتن بانک ملت در جمع بانک‌های برتر از نظر این نسبت، به این معناست که سودآوری آن به قیمت افزایش ریسک حاصل نشده است. این تعادل بین سود و سلامت مالی همان نقطه‌ای است که یک بانک را قابل اتکا می‌کند و اعتماد عمومی را تقویت می‌کند.

چرا بانک ملت الگو شد
الگو شدن یک بانک به این معنا نیست که فقط سود بیشتری ساخته است. الگو بودن یعنی ترکیب سودآوری، شفافیت، سلامت مالی و نگاه تحولی را همزمان داشته باشد. بانک ملت توانسته است این عناصر را در کنار هم حفظ کند و همین موضوع باعث شده در اغلب شاخص‌های بانکی رتبه نخست را کسب کند.
این جایگاه نتیجه کار جمعی در بدنه بانک است که از تصمیم‌های مدیریتی تا اجرای عملی در شعب را در بر می‌گیرد. انسجام سازمانی یعنی همه اجزای بانک در یک مسیر حرکت می‌کنند و اهداف کوتاه‌مدت، فدای پایداری بلندمدت نمی‌شود که دیده می‌شود.

پیام این عملکرد برای مردم
برای مردم عادی، شاید عدد ۷۹ همت مفهومی انتزاعی باشد، اما اثر آن در زندگی روزمره قابل لمس است. بانکی که سود باکیفیت و پایدار دارد، توان بیشتری برای پرداخت تسهیلات، توسعه خدمات دیجیتال و حفظ امنیت سپرده‌ها دارد که آرامش ایجاد می‌کند. این یعنی سپرده‌گذار با اطمینان بیشتری منابع خود را در بانک نگه می‌دارد و مشتری می‌داند با یک نهاد باثبات طرف است که اعتماد می‌سازد.

بانک ملت با عبور از نگاه صرفاً عدد محور به سودآوری، نشان داده است که حکمرانی بانکی سالم چگونه می‌تواند به نتایج ملموس برسد. تأیید بانک مرکزی، رشد همزمان سود عملیاتی و تقویت سرمایه، همه نشانه‌هایی از یک مسیر درست هستند که ادامه پیدا می‌کند.
در شرایطی که اقتصاد ایران با چالش‌های متعددی روبه‌روست، وجود بانک‌هایی که هم سودآور باشند و هم قابل اتکا، یک ضرورت محسوب می‌شود. تجربه بانک ملت نشان می‌دهد که سودآوری پایدار نه با اتفاق، بلکه با مدیریت آگاهانه و شفاف به دست می‌آید و این همان دلیلی است که آن را به الگوی بانک‌های بورسی تبدیل می‌کند.