به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از ایرنا، رونق وضعیت صادرات و بهبود مبادلات تجاری ایران و اروپا طی هفته گذشته در صدر خبرهای اقتصادی کشور قرار گرفت. بر این اساس روزنامه های اقتصادی هفته گذشته با توجه به اهمیت موضوع به تحلیل و ارزیابی وضعیت صادرات و افزایش تبادلات تجاری کشورمان پرداختند.

** مبادلات تجاری ایران و اروپا
در طول سال‌های گذشته روابط اقتصادی ایران با اتحادیه اروپا فراز و نشیب‌های فراوانی داشته، ولی آنچه در کل دوران به صورت ثابت عمل کرده، تراز تجاری منفی ایران با این منطقه از جهان بوده است که البته در سال 2017 نسبت به سال قبل از آن بهبود یافته است.
براساس گزارشی که پایگاه خبری «یورواستات» وابسته به کمیسیون اروپا منتشر کرده، رشد واردات اتحادیه اروپا از ایران در 2017 بیشتر از رشد صادرات اتحادیه اروپا به ایران بوده است. با این حال، تراز تجاری دو طرف به میزان 600 میلیون یورو به نفع اتحادیه اروپا است.
طبق این گزارش مبادلات تجاری ایران با 28 عضو اتحادیه اروپا در سال 2017 در مدار صعودی قرار گرفته است؛ به‌طوری‌ که کل مبادلات تجاری ایران با منطقه یورو در سال 2017 با رشد 53 درصدی نسبت به سال قبل از آن بالغ ‌بر 21 میلیارد یورو ثبت شده است.
مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپا در سال 2017 که دومین سال اجرایی شدن توافق جامع هسته‌ای است، با رشد 53 درصدی نسبت به سال پیش از آن مواجه شده است. در سال 2016 نیز تجارت دو طرف 78 درصد نسبت به سال قبل از آن افزایش یافته و به 13میلیارد و 744 میلیون یورو رسیده بود. واردات اتحادیه اروپا از ایران در سال 2017 با رشد 85 درصدی نسبت به سال قبل از آن به 10 میلیارد و 200میلیون یورو رسیده است. کشورهای اروپایی در سال پیش از آن 5 میلیارد و 500میلیون یورو کالا از ایران وارد کرده بودند. عامل مسلط در رشد تجارت کالایی ایران، به دلیل صادرات سوخت‌های معدنی است.
بررسی مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپا در دو سال گذشته نیز روند رو به رشد روابط اقتصادی را تایید می‌کند. مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپا که در سال 2015 بالغ بر 7 میلیارد و 689میلیون یورو بود، در سال 2016 به 13 میلیارد و 744میلیون یورو افزایش یافته است.
براساس این گزارش، واردات اتحادیه اروپا از ایران در سال 2016 با رشد 5.4 برابری نسبت به سال قبل از آن مواجه شد و به 4میلیارد و 496 میلیون یورو رسید. اتحادیه اروپا در سال قبل از آن یک میلیارد و 235میلیون یورو کالا از ایران وارد کرده بود. رفع تحریم نفتی ایران و ازسرگیری خرید نفت از ایران علت اصلی رشد واردات اتحادیه اروپا از ایران در سال 2016 بوده است.
بر اساس این گزارش فرانسه بزرگ‌ترین واردکننده کالا از ایران در سال 2016 بوده، به طوری‌که واردات این کشور از ایران در این سال با رشد 2 برابری نسبت به سال قبل از آن به یک میلیارد و 350میلیون یورو رسید. ایتالیا با واردات یک میلیارد و 49میلیون یورویی و اسپانیا با 870 میلیون یورو به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم از این نظر قرار داشته‌اند.

** رونق صادرات از مواد معدنی تا صنایع نساجی
روزنامه «دنیای اقتصاد» در گزارشی به بررسی آخرین آمار منتشر شده از سوی سازمان توسعه تجارت پرداخت و نوشت: در 10 ماه منتهی به دی سال‌جاری کالاهای صنعتی بیشترین صادرات را به خود اختصاص داده‌اند. با توجه به اینکه صادرات کشور در دی ماه نسبت به آذرماه رشد داشته، به نظر می‌رسد کالاهای صنعتی توانسته‌اند محرک این رشد باشند. چرا که هم به لحاظ وزنی رشد 18 درصدی را تجربه کرده‌اند و هم به لحاظ ارزشی توانسته‌اند رشد 17 درصدی را به نام خود ثبت کنند.
هرچند در گروه کالاهای صادراتی شاهد رشد ارزشی بیشتر از 17 درصد نیز هستیم اما کالاهای صنعتی تنها گروهی هستند که توانسته‌اند در کنار رشد ارزشی به رشد وزنی 18درصدی نیز دست یابند. همچنین بیشترین واردات مربوط به کالاهای واسطه‌ای است و پس از آن واردات کالاهای مصرفی و سرمایه‌ای قرار دارد و سایر کالاها کمترین واردات را به نام خود ثبت کرده‌اند.
«جعفر صادق اسکندری» رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان ‌غربی با بیان این که« طی سال جاری 17 هزار و 996 تن صادرات انجام شده که بیش از 6 میلیون و 502 هزار دلار ارزآوری داشته است»، یادآور شد: بیش از 7میلیون و 114 هزار تن انواع مواد معدنی طی 9 ماه نخست سال جاری از معادن استان استخراج شده که میزان استخراج واقعی در سال گذشته بیش از 7 میلیون و 232 تن بوده است.
اسکندری تصریح کرد: با توجه به اتمام فصل کاری و تعطیلی عمده معادن استان و شرایط آب و هوایی عملکرد کلی معادن در سه ماه چهارم محدود است. رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌غربی با بیان اینکه تعداد معادن سنگ‌های تزئینی فعال در استان 100 فقره است، اظهار کرد: استخراج واقعی 9 ماه نخست سال‌جاری معادن فعال سنگ‌های تزئینی استان 430 هزار و 683 تن است.
روزنامه «تجارت» در گزارشی به رونق وضعیت صادرات صنایع نساجی و پوشاک پرداخت و به نقل از «افسانه محرابی» مدیرکل دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت، نوشت: صادرات صنایع نساجی و پوشاک در 10 ماهه امسال 805 میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال 15درصد افزایش داشته است.
از ابتدای شروع به کار دولت دوازدهم افزایش صادرات شتاب بیشتری پیدا کرد به طوری که در دوره 5 ماهه دولت دوازدهم (تا اواخر دی ماه) شاهد افزایش 28 درصدی صادرات نسبت به مدت مشابه پارسال بوده‌ایم. تولید محصولات نیز روند رو به افزایشی داشته است و به طور متوسط در 5 ماهه دولت دوازدهم (منتهی به پایان دی ماه) تولید محصولات منتخب افزایش 10درصدی نسبت به مدت مشابه قبل از آن داشته است.

** مشوق های صادراتی سال 97
«مجتبی خسروتاج» رئیس سازمان توسعه تجارت ایران در همایش تامین مالی صادرات از اختصاص هزار و 300 میلیارد تومان به ‌عنوان مشوق صادراتی در بودجه سال 97 کل کشور خبر داد و گفت: بخشی از این رقم، کمک هزینه سود تسهیلات صادراتی خواهد بود، این درحالی است که اگر بخواهیم به هر صادرکننده 2 درصد جایزه صادراتی بدهیم، به 4 هزار میلیارد تومان منابع نیاز داریم، اما به هرحال کشور هم محدودیت‌هایی دارد.
خسروتاج با بیان اینکه در 10 ماه سال‌جاری، بالای 42 میلیارد دلار واردات صورت گرفته است که 50 درصد این واردات، در قالب مراودات بانکی بوده است، گفت: 50 درصد مابقی از ارز متقاضی و آزاد بوده است. این در حالی است که اگر برای واردات می‌توان از ال سی و تسهیلات بانکی استفاده کرد، باید برای صادرات نیز این شرایط را مشخص کرد.
همچنین معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: صادرکنندگان باید درمورد قدرت چانه‌زنی در فروش کالا با خریداران دقت لازم را انجام دهند، این درحالی است که بسیاری از صادرکنندگان بدون صرف هزینه، از هنر اعتبار خریدار استفاده می‌کنند و بنابراین می‌توانند بدون اینکه یک ریال پول بگذارند، صادرات را موردنظر قرار می‌دهند.