به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از  نسیم اقتصاد، در این نشست، بیژن زنگنه وزیر نفت ایران با تاکید بر اینکه افزایش تولید نفت ایران متوقف نخواهد شد، گفت بود که به زودی ظرفیت تولید روزانه نفت ایران به ۴ میلیون بشکه در روز افزایش می‌یابد.

نکته جالب توجه اینجاست که پس از گذشت تنها چند ساعت از این اظهارنظر وزیر نفت عربستان نیز مستثنی شدن ایران از اجرای طرح فریز نفتی را پذیرفت تا یک گام بلند برای اجرای این طرح برداشته شود.

«خالد الفالح» وزیر نفت عربستان سعودی در حاشیه برگزاری پانزدهمین نشست مجمع بین‌المللی انرژی در الجزایر از آمادگی عربستان برای پذیرش مستثنی شدن ایران از برنامه محدودیت عرضه نفت، خبر داده و بر خلاف نشست‌های پیشین اوپک، موضعی منعطف‌تر نسبت به صنعت نفت ایران اتخاذ کرده و گفته است که ایران، لیبی و نیجریه باید بتوانند با حداکثر ظرفیت معقول خود تولید کنند.

او در دیدار خود با بیژن زنگنه موضع جدید عربستان را با بیان اینکه «شکاف میان کشورهای عضو اوپک درباره سطح مطلوب برای تثبیت عرضه نفت، کمتر می‌شود؛ دیدگاه‌ها در حال نزدیک شدن به یکدیگر هستند» نشان داد.

این تغییر موضع تحلیلگران این عرصه را به تکاپو وادار کرده تا حدس بزنند که چرا عربستان تصمیم به تغییر موضع گرفته است؟ آنها معتقدند عربستان سعودی طرحی دو بخشی را برای بازار نفت دنیا دارد. بخش اول این است که قیمت نفت را در حدود ۵۰ دلار ثابت نگه دارد و از افزایش یافتن میزان کسری بودجه خود جلوگیری کند.

اما به نظر می‌رسد، طرح دوم بر پایه این موضوع است که با فشار واردکردن به قیمت نفت برای رسیدن به مرز ۱۰۰ دلار و کمک به شرکت آرامکو برای بیرون آمدن از بحران، بزرگ‌ترین برنامه‌های عربستان سعودی به ثمر بنشیند چراکه این کشور با برداشت از ذخایر استراتژیک نفتی هم نتوانست کسری بودجه خود را جبران کند.

تحلیلگران می‌گویند که بخش اول دیدگاه عربستان به وقوع پیوسته و برای اجرایی شدن بخش دوم نیازمند صلح با ایران و کمک به فعالان محیط‌زیست در آمریکا است.

از آنجا که بالا رفتن قیمت نفت از 50 دلار نیازمند اتحاد اعضای اوپک است از این رو صلح با ایران از اولویت‌های عربستان به شمار می‌رود اما احتمال چنین اتفاقی به نظر بسیار پایین است چراکه شکاف بین عربستان و ایران در طول چند سال گذشته به‌شدت افزایش‌یافته است.

ضمن اینکه دلیل برای ایران وجود ندارد که به رقیب خود در منطقه کمک کند که برنامه‌هایش برای شرکت آرامکو اجرایی شود.

عده‌ای دیگر معتقدند که تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا اثبات کردند که با تغییرات بهای نفت کنار می‌آیند و خود را با آن سازگار می‌کنند. همچنین فشارهای اقتصادی در عربستان، کسری بودجه، کاهش اعتماد به نفس سرمایه‌گذاران و بخش خصوصی، «خالد الفالح،» وزیر نفت عربستان، را تحریک کرد تا در دستیابی به توافق نفتی الجزیره همکاری کند.

یکی دیگر از مواردی که باعث شد عربستان دست از مبارزه بکشد، تغییر نقش این کشور به عنوان مهره اصلی سازمان کشورهای صادرکننده نفت بود. تحت فشار قرار گرفتن مردم عربستان در نتیجه کاهش دستمزدها و تغییر شرایط اقتصادی از کسی پوشیده نیست.

دولت عربستان میلیون‌ها دلار برای گزارش‌هایی که چگونگی ادامه حیات این کشور بدون وجود دلارهای نفتی را تحلیل می‌کنند، هزینه کرده است. یکی از این گزارش‌ها راه حل کنار آمدن با این شرایط را سرمایه‌گذاری 4 هزار میلیارد دلاری برای ایجاد تحول اقتصادی بیان کرده‌است.

از آنحاییکه عربستان میلیاردها دلار برای سلاح‌های غربی هزینه می‌کند و جنگی را در یمن به راه انداخته، نقشش در منطقه در حال تغییر است.

نامزدهای انتخابات آتی ریاست‌جمهوری آمریکا هفته پیش در مناظره خود چهار بار به عربستان اشاره کردند. البته اشاره به عربستان مثبت نبود. واضح است با کاهش وابستگی نفتی آمریکا به عربستان سعودی، روایت سیاسی واشینگتن تغییر خواهد کرد. تلاش کنگره برای تصویب لایحه‌ای که خانواده‌های قربانیان 11 سپتامبر را قادر به دادخواهی از عربستان می‌کند، نمونه‌ای از این تغییر است.

تلاش عربستان برای آوردن رقیب اصلی این کشور در خاورمیانه -ایران- به مذاکرات الجزیره نشان می‌دهد دستیابی به این توافق برای ریاض در اولویت قرار داشته است.

شرایط یاد شده باعث شده تا عربستان تغییر موضع داده و به جای مقابله با ایران طرح دوستی بریزد اما هدف اصلی این کشور که سال‌ها رقیب و یا دشمن ایران بوده است تنها رسیدن به اهداف شخصی و رسیدن به جایگاه گذشته خود در منطقه است.