یک مقام مسئول در کانون کارگزاران با تاکید بر لزوم آموزش سهامداران از سوی متولیان بازار سرمایه و رصد شبکه‌های اجتماعی، نسبت به برخی فعالیت‌های مشکوک و اغوا گرایانه در شبکه های تلگرامی با سوء استفاده از ناآگاهی مردم هشدار داد.
به گزارش بانک و اقتصاد،قائم مقام دبیر کل کانون کارگزاران در گفت‌وگو با فارس؛ با اشاره به وضعیت بازار سهام در ماه های اخیر؛ گفت: بهمن ماه 94 به عنوان یکی از به یاد ماندنی‌ترین دوره های تاریخی بازار سرمایه در اذهان فعالان این بازار ثبت شده و سرمایه‌گذاران همواره از این برهه به نیکی یاد خواهند کرد.
علیرضا تاج بر افزود: روند نزولی و فرسایشی دوساله بورس که در دی ماه به نقطه عطف خود رسیده بود، در بهمن ماه سیر صعودی گرفت و ماه‌ها انتظار تحلیل‌گران برای تغییر جهت بازار پایان یافت. رشد 17 درصدی شاخص کل بورس در بهمن ماه و افزایش چشمگیر حجم معاملات، فضای عمومی بورس را به کلی دگرگون کرد و فراگیر شدن یاس و ناامیدی حاکم بر محیط این بازار به کلی محو شد. با این همه در کنار این تحول مثبت، متاسفانه نکات منفی نیز طی این مدت مشاهده شد که نگرانی کارشناسان و ارکان بازار را در پی داشت.
وی ادامه داد: از جمله این نکات منفی می‌توان به واکنش بیش از اندازه سرمایه‌گذاران در برخی از سهام و یا رفتار توده وار برخی دیگر که پدیده غالب روندهای مثبت و منفی بازار بورس در ایران است، اشاره کرد.
تاج بر با اشاره به سابقه رفتار هیجانی معامله گران بازار سهام در گذشته، عنوان کرد: در سال 94 پدیده جدیدی در بازار سرمایه ظهور کرد که در تشدید ناهنجاری‌های مذکور سهم به سزایی دارد و آن راه‌اندازی ده‌ها کانال تلگرامی با عناوین مربوط به بورس است.
قائم مقام دبیر کل کانون کارگزاران با بیان اینکه کانال‌ها و گروه های مختلف در شبکه های اجتماعی با مدیریت افراد مختلف، اغلب موارد با شعارهایی اغواکننده مبنی بر کسب بازدهی بسیار بالاتر از معمول و بعضاً با دریافت مبالغی از اعضاء، نگرانی بسیاری از کارشناسان بازار را در پی داشته، عنوان کرد: همچون گذشته همچنان چشم های نگران فعالان بازار به سازمان بورس معطوف شده و این نهاد نیز در این بحبوحه ظاهراً پیگیری حقوقی را به عنوان راحت‌ترین راه انتخاب کرده است.
تاج بر با اشاره به معایب کانال های شبکه های اجتماعی در بازار سرمایه گفت: در تهدیدی که به صورت بالقوه و بالفعل در این کانال‌ها نهفته هیچ شکی نیست. این کانال‌ها هیچ الزامی برای اثبات ادعاهای خود نداشته و از آنجا که مدیران بسیاری از این کانال‌ها ناشناخته و مجازی هستند، هیچ هزینه مادی و معنوی را برای اشتباهات خود پرداخت نمی‌نمایند.
وی افزود: خطر اصلی آنجاست که مخاطب اصلی این کانال‌ها افرادی تشکیل هستند که حرفه اصلی آنها در خارج از بازار سرمایه بوده و اغلب با کمترین سطح آشنایی با مبانی این بازار پا به عرصه خرید و فروش گذاشته‌اند .
وی افزود: متاسفانه مسیر این افراد در ورود ناآگاهانه به بازار با دسترسی آنها به معاملات برخط با کمترین ممیزی هموار شده است. البته نباید مدیران تمامی این کانال‌ها را با یک چشم نگاه کرد. چرا که در بین اسامی مدیران، افرادی با سابقه چندین ساله در بازار سرمایه به چشم می خورد که در تحلیل‌ها و مطالب منتشره به ارزشمندترین دارایی خود که همان حسن سابقه باشد، اهمیت می‌دهند و یا تعدادی از شرکت‌های کارگزاری و مشاور سرمایه‌گذاری که با راه‌اندازی این کانال‌ها به افزایش سطح آگاهی مشتریان خود می‌اندیشند و در این راه موفق هم بوده‌اند.
به باور تاج بر در این بین شاید افرادی هستند که با سوء استفاده از ناآگاهی افراد، از طریق این رسانه به تمرکز و تبلیغ سهام با شناوری پایین پرداخته و با ایجاد شایعه و تبلیغ بدون پشتوانه تحلیلی، موجی را در تقاضای برخی سهام ایجاد نمودند و منافعی را به دست آوردند.
این مقام مسئول عنوان کرد: همراه شدن با برخی سهام نامربوط در روند مثبت یا منفی بازار چیز تازه‌ای نیست و متاسفانه بسیاری از سهام پذیرفته شده در بورس در روندهای مختلف بدون دلیل بنیادی و شاید به دلیل شناوری پایین با روند بازار همبستگی دارند.
این مورد علاوه بر تشدید روند ایجاد شده، باعث می‌شود، در روزهای مثبت بازار بسیاری از پیش‌بینی‌ها در خصوص کسب بازدهی هر سهمی محقق شده و این موضوع ملعبه دست برخی افراد برای اثبات خود قرار می‌گیرد.
به گفته تاجر قدر مسلم ادامه شرایط کنونی، نتیجه‌ای جز کاهش کارآیی بازار و زیان سهامداران خرد را در بر نداشته و با گذشت زمان شاهد ایجاد لطمه جدی بر اعتماد سرمایه‌گذاران خواهیم بود.
وی در برابر این پرسش که راهکار مقابله با این پدیده نوظهور و یا موارد مشابه چیست؟ پاسخ داد:سازمان بورس طبق وظیفه قانونی حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران، در راس مقابله با این گونه ناهنجاری‌ها قرار می‌گیرد. اخیراً شایعاتی مبنی بر مقابله قهری و حقوقی سازمان با کانال‌های تلگرامی شنیده شده که صرف نظر از صحت این شایعه باید بررسی کرد که این اقدام احتمالی سازمان تا چه حد موثر واقع می‌شود.
تاج بر تصریح کرد: هیچ پدری از ترس بریدن دست کودک خود، درجهت تعطیلی چاقوفروشی‌های شهر تلاش نمی‌کند، بلکه به کودک خود طریقه صحیح استفاده از چاقو را یاد می‌دهد.
سازمان نیز به عنوان حامی اصلی سرمایه‌گذاران، باید به جای تلاش صرف در جهت فیلترینگ و تعطیلی سایت‌ها و شبکه‌های مجازی، استفاده صحیح از این حجم بالای داده‌ها را به افراد آموزش دهد.
قائم مقام دبیر کل کانون کارگزاران با بیان اینکه در شبکه‌های مجازی بطور عموم داده در اختیار مخاطب قرار می‌گیرد و راستی‌آزمایی این داده‌ها و تبدیل آن‌ها به اطلاعات باید بر عهده مخاطب باشد، عنوان کرد: در این راه نیاز به سطحی از آشنایی با دانش مالی و سرمایه‌گذاری وجود دارد. بنابراین سازمان بورس باید در کنار سامان‌دهی شبکه‌های مجازی، آموزش به سهامداران را در اولویت قرار دهد.
تاج بر با اشاره به اینکه بهترین راهکار حمایت از حقوق سرمایه‌گذار ارتقای دانش وی خواهد بود، گفت: البته هدف این نیست تا تمام سهامداران را به تحلیلگران بازار سرمایه تبدیل کنیم، ولی همین که سازمان با فرهنگ‌سازی مستمر نحوه استفاده از خدمات نهادهای مالی و ورود با واسطه به بازار سرمایه را به سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای آموزش دهد، گام رفیعی را در این جهت برداشته است و جهت نیل به این هدف، سازمان بورس اهرم‌ها و امکانات مناسبی هم در اختیار دارد.
به باور این مقام مسئول؛ در کنار کانون‌ها و سایر ارکان بازار سرمایه که به امر آموزش به عنوان یکی از وظایف اصلی خود می‌نگرند، درچند سال اخیر شرکت‌های کارگزاری به صورت خودجوش اقدام به تجهیز سالن‌های آموزشی و کلاس‌هایی در شرکت خود نموده‌اند. این صرف هزینه هیچ امتیازی در رتبه‌بندی کارگزاران نداشته و اکثر این شرکت‌ها به عنوان یک مسئولیت اجتماعی با کمترین کارمزد به آموزش مشتریان می‌پردازند.
تاج بر مهم ترین مانع توسعه کمی و کیفی آموزش سهامداران را عدم حمایت سازمان بورس و ایجاد بروکراسی در اعطای مجوز عنوان کرد و افزود: رفع این موانع می‌تواند ارتقای سطح آموزش در بازار سرمایه را به بار آورد.
این کارشناس گفت: هنگامی که آموزش در بازار سرمایه به حد مطلوب خود رسید، مزایای رسانه‌ها و فضای مجازی بهتر به چشم آمده و هرگونه آسیب سهامدار در این محیط، صرفاً در اثر کم‌کاری خود سهامدار خواهد بود. همچنین سازمان بورس در معرفی نهادهای مالی نوینی مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سبدگردان و شرکت‌های مشاورسرمایه‌گذاری می‌تواند بهتر عمل کرده و آحاد جامعه را با این مجاری ورودی به بازار سرمایه بهتر آشنا نماید.
وی در خاتمه گفت: ارتقای کارآیی بازار سرمایه بدون توجه بیشتر سازمان بورس و اوراق بهادار به آموزش و حمایت مستمر از مجریان این موضوع، مقدور نبوده و می‌باید ارکان نظام و رسانه‌ها از جمله رسانه ملی نیز به عنوان یک وظیفه ملی به یاری سازمان آمده تا ضمن شناساندن تمام ابعاد بازار سرمایه، فرصت‌ها و تهدیدهای این بازار را به عموم جامعه معرفی نمایند.