به گزارش دیوان اقتصاد، کمیته کارشناسی شورای گفت وگوی دولت و بخش‌خصوصی استان تهران در جلسه اخیر خود، رسیدگی به یکی از چالش‌های اساسی کارفرمایان یعنی ارسال لیست بیمه و پرداخت حق بیمه کارگران در قالب سامانه لیست هوشمند سازمان تامین اجتماعی را در دستور کار خود قرار داد. در این جلسه که با حضور مدیرکل وصول حق بیمه سازمان تامین اجتماعی، معاون بازرسی استان تهران و معاون صنایع کوچک شرکت شهرک های صنعتی استان تهران برگزار شد، مسایل و مشکلات فعالان اقتصادی در حوزه بیمه و تامین اجتماعی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

هومن حاجی‌پور، قائم مقام دبیر شورای گفت‌و گوی دولت و بخش خصوصی استان تهران در ابتدای این جلسه با اشاره به اینکه مسایل قابل طرح در شورای گفت وگو، قبل از بررسی در صحن شورا در جلسات کارشناسی به بحث و گفت وگو گذاشته می‌شود، از مشکلاتی که بارگذاری لیست بیمه در سامانه هوشمند و کوتاه بودن مهلت پرداخت حق بیمه کارگران برای شرکت ها و کارفرمایان ایجاد کرده است، سخن گفت.

او با بیان اینکه کارفرمایان شرکای اجتماعی سازمان تامین اجتماعی به شمار می‌‌آیند و عمده درآمد سازمان از ناحیه کارفرمایان و شرکای فعال آن حاصل می‌شود، گفت: شایسته است که سازمان تامین اجتماعی پیش از اعمال هر تغییری در مقررات خود، این تغییرات را با شرکای خود به مشورت بگذارد. در واقع هر چه نظر سازمان و بخش خصوصی به یکدیگر نزدیک باشد، درآمد وصولی سازمان تامین اجتماعی نیز افزایش می‌یابد.

 مهلت پرداخت حق بیمه، حداکثر تا آخرین روز ماه بعد است

در ادامه این جلسه، صغری علی‌آبادی، مدیر خدمات تامین اجتماعی اتاق تهران توضیح داد که چالش اصلی فعالان اقتصادی با سامانه لیست هوشمند این است که پس از بارگذاری لیست بیمه تا ساعت 24 همان روز، نسبت به پرداخت حق بیمه کارگران خود مهلت دارند. در حالی که طبق ماده 39 قانون تامین اجتماعی کارفرما مهلت دارد که حق بیمه مربوط به هر ماه را حداکثر تا آخرین روز ماه بعد به سازمان بپردازد. او افزود: به موجب ماده 36 قانون تامین اجتماعی نیز تأخیر کارفرما در پرداخت حق بیمه یا عدم ‌پرداخت آن رافع مسئولیت و تعهدات سازمان در مقابل بیمه شده نخواهد بود. درحالی که شنیده می‌شود چنانچه تاخیری در پرداخت حق بیمه صورت بگیرد، کارگران از دریافت خدمات سازمان تامین اجتماعی محروم می‌شوند.

او با بیان اینکه «سازمان تامین اجتماعی بدون اطلاع‌رسانی قبلی نسبت به اعمال این تغییرات اقدام کرده است»گفت: در اسفند سال 1402 آیین نامه اجرایی ماده 24 قانون بهبود مستمر فضای کسب وکار به تصویب رسید و در این آیین نامه، دستگاه های اجرایی مکلف شده اند که هر تغییری در قوانین و مقررات را از چند ماه قبل اطلاع رسانی کنند.

علی آبادی در ادامه گفت: سازمان تامین اجتماعی باید به دنبال اصلاح مقررات هزینه زا و مواردی که منجر به نارضایتی می‌شود باشد. در حالی که تصمیماتی که در حوزه بارگذاری لیست بیمه و پرداخت حق بیمه کارگران اتخاذ شده، با روح مواد 36 و 39 قانون تامین اجتماعی و قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار نیز مغایر است.

سپس محمد ایری، معاون شرکت شهرک های صنعتی استان تهران نیز به این نکته اشاره کرد که در سنوات گذشته ليست بيمه به صورت دستي ارسال می‌شد و كارفرمايان تا 30 روز مهلت داشتند نسبت به پرداخت حق بيمه اقدام کنند و از طرف ديگر ارائه خدمات بيمه تامين اجتماعي به كارگران صورت مي پذيرفت. اما به دنبال برخط شدن ارسال ليست بيمه و به تبع آن پرداخت حق بيمه كارگران توسط كارفرمايان ، بستر اينترنتي مربوطه فرصت كافي براي پرداخت حق بيمه را نداده و كارفرما باید ظرف مدت 24 ساعت حق بيمه را پرداخت کند.

او افزود: مساله این است که چنانچه كارفرما نتواند در زمان مقرر پرداخت را انجام دهد، به صورت اتوماتيك دسترسی کارگران به خدمات سازمان قطع می‌شود و اين امر تا زمان پرداخت حق بيمه توسط كارفرمايان ادامه داشته كه موجبات فشار اقتصادي به قشر كارگر و نارضايتي آنان را فراهم آورده است .

در ادامه این جلسه، تعدادی از کارفرمایان حاضر در جلسه نیز به مشکلات خود در ارتباط با سامانه لیست هوشمند پرداختند و اعلام کردند که با وجود مشکلات زیرساختی در کشوراز جمله سرعت ضعیف و قطعی اینترنت، برای کارفرما بهتر است که لیست را بارگذاری کرده و بعدا نسبت به پرداخت حق بیمه اقدام کند.

احمد رضاپور، معاون بازرسی استان تهران هم با اشاره به اینکه تبعات این نوع تصمیمات متوجه کارفرمایان خواهد بود، گفت که اتاق تهران می‌تواند این موارد را به سازمان بازرسی منعکس کند تا اصلاح آن از سوی این نهاد نیز مورد پیگیری قرار گیرد.

سایر روش‌های ارسال لیست بیمه برقرار است

در همین حال، مجید شیخی، مدیرکل وصول حق بیمه سازمان تامین اجتماعی در توضیحاتی اعلام کرد که سازمان تامین اجتماعی به موجب مصوبه هیات وزیران برای هوشمندسازی امورات خود تکالیفی بر عهده داشت.

او با تاکید بر اینکه «هیچ بخشنامه ای در سازمان تامین اجتماعی خارج از چارچوب قانون نیست» افزود: سامانه لیست هوشمند از خرداد سال گذشته راه اندازی شد و در چند شعبه به صورت پایلوت به اجرا درآمد و در خرداد سال جاری در کل کشور اجرایی شد. بنابراین این موضوعی نیست کسی از اجرای آن مطلع نبوده باشد. اما از آنجا که 33 درصد درآمد سازمان تامین اجتماعی از استان تهران وصول می‌شود، زمانی که سامانه هوشمند در تهران اجرایی شد، چنین به نظر رسید که چالش‌های آن گسترده است.

شیخی با بیان اینکه ارسال هوشمند لیست بیمه، یکی از روش های ارسال لیست است، ادامه داد: در شهریور ماه طی نامه ای به شعب اعلام شده است که سایر روش‌های ارائه لیست بیمه همچنان به قوت خود باقی است و کارفرمایان می‌توانند از سایر روش ها کماکان استفاده کنند . همچنین این اجازه به شعب داده شده است که اگر کارفرما امکان پرداخت حق بیمه در موعد مقرر را نداشت، از دریافت لیست او امتناع نکرده و لیست بیمه را دریافت کنند. البته ممکن است برخی شعب همچنان در این زمینه سلیقه ای عمل کنند.

در ادامه این جلسه معاون شرکت شهرک‌های صنعتی استان تهران، خواستار حذف قید مهلت زمانی 24 ساعته برای پرداخت حق بیمه، تداوم ارائه خدمات سازمان تامین اجتماعی به کارگران در صورت تاخیر در پرداخت حق بیمه و همچنین به روزرسانی بخشنامه ها در سایت سازمان تامین اجتماعی شد.

قائم مقام دبیرشورای گفت‌و گوی دولت و بخش خصوصی هم با تاکید بر اینکه بخش خصوصی از هوشمند شدن ارسال لیست بیمه استقبال می‌کند، درخواست کرد که در گام نخست، طی نامه ای به شعب تامین اجتماعی، امکان استفاده کارفرمایان از سایر روش‌های ارسال حق بیمه مورد تاکید قرار گیرد و در ادامه قید زمانی پرداخت حق بیمه اصلاح شود.

حاجی‌پور سپس با اشاره به ضرورت تقویت تعاملات و برقراری ارتباطات مستمر میان اتاق تهران و سازمان تامین اجتماعی، خواستار اتخاذ تدابیری برای حضور نمایندگان اتاق تهران در جلسات شورای مقررات زدایی سازمان تامین اجتماعی شد.

این درخواست ها در کنار درخواست حذف قید مهلت 24 ساعته برای پرداخت حق بیمه کارگران در سامانه لیست هوشمند مورد موافقت مدیرکل وصول حق بیمه سازمان تامین اجتماعی قرار گرفت و وعده داد که حل مسایل مطرح شده در این جلسه را مورد پیگیری قرار دهد.