به گزارش دیوان اقتصاد، ما مطالعات ریسک پایلوت بخش جمابرود را از لحاظ اجتماعی - اقتصادی با بررسی نقش صنعت توریسم داخلی در انواع شاخه ها و صنایع دستی ، سوغات و تنقلات و تاثیر آن در تولید ناخالص داخلی (GDP) را شروع کردیم . بر اساس واقعیات میدانیم که دیگر امکان بازسازی خوشه قیسی صادراتی در بخش جمابرود وجود ندارد و مالکان کنونی باغ های قیسی که از نسل X ها و Y ها هستند بصورت انفرادی و پراکنده در حال ادامه تولیدند و دیگر آن سیستم زنجیره تولید در منطقه وجود ندارد . زیرا وابستگی اجباری به زمین و آب و شغل انحصاری باغداری تولید قیسی صادراتی که نسل های خاموشان و بیبی بومرها را پایبند به مکان - زمان محدود می کرد ، امروزه به دهها دلیل از بین رفته و بسیاری از فرزندان نسل های پیشین دارای مشاغل دیگرند و مهاجرت کرده اند . بر اساس قانون ارث باغات به قطعات کوچک و غیر اقتصادی تقسیم شده اند . کمبود منابع آب و تنش آبی مانع از آبیاری [ غرق آبی ] است . نیروهای کار کمتری برای کمک به باغداران وجود دارد . معادله هزینه - فایده با یکدیگر همخوانی ندارد . مهمتر اینکه ، طرح موسوم به [ باغ شهر ] منجر به احداث ،خوابگاه ویلاها در مرغوبترین زمینهای باغات تولید قیسی صادراتی شد و نه تنها تولید صادراتی را متوقف کرد بلکه باعث تغییر بافت جمعیتی گردید .اصولا شهرهایی که طرحهای باغ شهر در آنها پیاده شدند از چرخه تولید و تحرک اقتصادهای خود کفا محلی اصیل خارج شده اند . این خسران در شهر کیلان و محله های آن از دهه ۸۰ شمسی به بعد رخداده است .

اما برای اینکه به نحوه شکل گیری خوشه قیسی صادراتی بخش جمابرود و منتور استارتاپ های خالق این محیط کسب و کار پی ببریم ،به تحقیقات کیلان پژوهی جناب آقای علیرضا کاظمیان در سایت ؛ فرهنگ و تاریخ کیلان در این خصوص مراجعه مینماییم :
[ از زمانی حاج علامرضا صادرات میشن را راه اندازی کرد و سالانه ده ها تن میشن (قیسی سیاه ) را که داخل پوست قرار داشت و بصورت فوتی صادر میکرد . با آمدن تومانیاس و پرنگ بطور کامل این صادرات از ریشه خشک گردید .تومانیاس و پرنگ نیز کالیفرنی(قیسی دودی و یا تیزابی ) که با وجود چند کارگاه و دهها نفر که در این کار مشغول بودند را راه اندازی کردند .از این صادرات نیز امروز هیچ اثری از آن نیست .
از وجود چندین کارونسرا و با کاروانهای که وارد کیلان می شدند که امروزه از کاروانسراها هم خبری نیست و بدون دلیل تخریب گردیدند .]

همین بخش کوتاه از تحقیقات استاد علیرضا کاظمیان حاوی آموزه های بازاریابی ارزشمند و منبع مطالعاتی معتبر برای شناخت نحوه شکل گیری ،خوشه قیسی صادراتی در قرون ۱۳ و ۱۴ شمسی در بخش جمابرود شهرستان دماوند و ریسک های مضمحل کننده آن می باشد . واقعیات روزگار و شرایط کنونی اقتصاد ملی به خردمندان می گوید : از این پس خوشه جدید تولید و تجارت نوینی که به زمین و باغداری و آب کشاورزی با حجم انبوه وابسته نباشد باید جایگزین خوشه قیسی صادراتی گردد .

لیکن پاشنه آشیلی که امروزه نه تنها اکوسیستم کارآفرینی بخش جمابرود به مرکزیت شهر کیلان را رنج میدهد بلکه به یک مسئله سراسر کشوری تبدیل شده که مانع همگرایی و هم افزایی نیروهای کار جوان و همکاری تعاون محور آنان در نهضت کارآفرینی نوین کشورمان می گردد . این مسئله به روش علمی و دانش محور باید حل شود . برای توسعه پایدار و متوازن اکوسیستم محیط کسب و کار جدید به افراد و روحیات و سبک زندگی خستگی ناپذیر پیشینیان احتیاج داریم .

البته هرگز فراموش نباید کرد که رویکرد مدیریت تیلوریسم امروزه منسوخ شده و رویکرد مکتب مدیریت استراتژیک جایگزین گردیده . به زبان ساده تر آن شرایطی که باعث ساختن زنان و مردان مصمم ، جدی و تلاشگر با دستان خالی در قرون ۱۳ و چهاردهم هجری خورشیدی در پایلوت جمابرود می شدند امروزه بطور کلی تغییر کرده و نیاز به بازنگری بنیادین در آموزش نیروهای کار و طراحی سیستم ها ، ساختارها ، تدوین چشم انداز ها ، ماموریت ها ، اهداف و فعالیت ها احتیاج مبرم وجود دارد ...