به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از ایرنا، در دوره ای که فناوری لحظه ای متوقف نمی ماند، هر روز شاهد خلق امکانی هستیم که به افزایش رفاه و سهولت زندگی در عصر ماشینی و مجازی ختم می شود. هر چند کشورمان در آفرینش این امکانات نتوانسته پا به پای کشورهای صاحب نام در فناوری های نوین دیجیتالی حرکت کند اما با فاصله ای نه چندان زیاد این فناوری ها پا به زندگی ایرانی ها می گذارد.
یکی از این تکنولوژی ها، تجمیع کاربری های کارت های مختلف از جمله انواع کارت های پرداختی و بانکی، کارت های احراز هویت، کارت های شهروندی و ... در یک کارت است. شاید در نگاه اول اجرای این طرح و انجام تمام اقدامات مالی و امورات شهروندی تنها از طریق یک کارت در راستای سهل تر شدن انجام بخشی از اقدامات به نظر آید اما مزیت های بزرگتر آن شفافیت و نیز امنیت در نقل و انتقالات مالی است. به این معنا که تنها از طریق کانالی شیشه ای اما مقاوم تمام فعالیت های مالی افراد صورت می پذیرد.
همین موضوعِ تعدد کانال های مالی برای افراد مانع از بررسی دقیق فعالیت های بانکی می شود. از این رو اجرای طرح یکی شدن کارت ملی هوشمند و کارت بانکی هم در ایران مطرح شده است و گویا به زودی بانک ملی اجرای این طرح را آغاز می کند. طبق گفته «محمد حسین زاده» رییس شورای هماهنگی بانک های دولتی در آینده نزدیک با همکاری سازمان ثبت احوال کشور کارت ملی هوشمند به کارت بانک‌ها تبدیل خواهند شد.
برخی از کارشناسان می گویند که با اجرای این طرح می توان از وقوع بسیاری از تخلفات مالی در کشور و پولشویی ها پیشگیری کرد.

** موانع فنی و اجتماعی برای تجمیع کارت های هوشمند
«محمد مراد بیات» مدیرعامل مرکز فرهنگسازی و آموزش بانکداری الکترونیک شبکه بانکی کشور (فابا) با بیان اینکه متخصصان کشورمان دانش فنی اجرای این طرح را در اختیار دارند، اظهار داشت: علی رغم اینکه دانش فنی برای تبدیل کارت ملی به کارت بانکی و یکی شدن آنها وجود دارد اما هنوز کارشناسان به این اجماع نرسیده‌اند که اجرای این طرح ضرورت کشور است و لازم است در این خصوص بیشتر گفت‌‍وگو کنیم و دلایل آن را بررسی کنیم.
به گفته وی، فرایند اجرای این طرح زمانبر است و در اجرای آن به مدیریت بهینه نیاز داریم زیرا آن چیزی که پروژه‌ها را به بن‌بست می‌رساند عمدتا مشکلات فناورانه نیست بلکه این شیوه نادرست مدیریت اجرایی است که باعث متوقف ماندن پروژه‌ها می‌شود.
مدیرعامل مرکز فابا با اشاره به مشکلات تامین کارت‌های هوشمند و محدودیت در واردات و تامین برخی از اقلام برای صدور این کارت‌ها، گفت: کارشناسان در این حوزه باید نحوه اجرای طرح را امکان سنجی کنند، بدیهی است تحریم اثرگذار است اما لزوما متوقف کننده نیست.
بیات درباره مزیت‌های تبدیل کارت ملی هوشمند به کارت بانکی اظهار داشت: مهم‌ترین مساله در اجرای این طرح موضوع افزایش شفافیت‌های مالی، اقتصادی و اجتماعی آحاد جامعه است و با عملیاتی شدن این طرح تمام نقل و انتقالات مالی و روابط بانکی در بستری شفاف و شیشه‌ای قرار می‌گیرد.
مدیرعامل مرکز فابا تاکید کرد: به طور قطع اضافه شدن این کاربرد به کارت‌های ملی هوشمند زمینه افزایش شفاف‌سازی در روابط بانکی را ایجاد می‌کند و جلوگیری از تخلفات پولی و پولشویی در این بستر را فراهم می‌کند.
بیات با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین مزیت‌های یکی شدن کارت ملی هوشمند و کارت بانکی تسهیل امور شهروندان است، ادامه داد: با اجرای این طرح، انجام امورات اداری بانکی و مالی برای مردم بیشتر تسهیل می‌شود و تمام این اقدامات نیز با هدف افزایش آسایش در جامعه است.
وی همچنین درباره موانع اجرایی شدن این پروژه و تبدیل کارت ملی هوشمند به کارت‌های بانکی اظهار داشت: اجرای هر طرح و پروژه‌ای جنبه‌های مثبت و منفی به همراه دارد. حال اینکه اجرای این طرح می‌تواند در دو بخش اجتماعی و فنی چالش هایی را به همراه داشته باشد.
مدیر عامل فابا افزود: منظور از احتمال وجود تهدیدات اجتماعی در پسِ اجرای این طرح، تخلفات در سواستفاده از این کارت است. از این رو باید همراه با پیشرفت فناوری در کشور فرهنگ استفاده از آن را بین مردم افزایش دهیم. تا زمانی که افراد حفظ اطلاعات را در استفاده از انواع کارت ها جدی نگیرند همواره احتمال سو استفاده برای متخلفان و سودجویان وجود دارد.
به گفته وی اگر قوی‌ترین و غنی‌ترین فناوری‌ها را هم به کار بگیریم اما فرهنگ‌سازی در استفاده از این فناوری‌ها انجام نشده باشد، قطعا با تهدیداتی در حوزه امنیت کارت‌های هوشمند مواجه می‌شویم بنابراین بخش قابل توجهی از این تهدیدات به رفتار و فرهنگ اجتماعی خودمان برمی‌گردد. متاسفانه هنوز فرهنگ صحیح استفاده از کارت و محرمانه نگه داشتن پسورد در جامعه ساری و جاری نشده است.
بیات ادامه داد: بخش دیگر تهدیدات احتمالی در اتصال کارت‌های بانکی به کارت های ملی هوشمند به بخش فنی برمی‌گردد. بدیهی است کارت‌های هوشمند به مراتب امن‌تر از کارت‌های مغناطیسی (مگنت) است و طبیعتا امنیت فنی آن بالاتر و قابل قبول‌تر است.

** تحریم و ناهماهنگی ها مانع از ورود فناوری های نو می شود؟
هر چند گفته می شود با توان داخلی می توان طرح ها و پروژه های فناورانه را به انجام رساند اما واقعیت این است که در بخش تولیدات سخت افزاری نیازمند به محصولات خارجی هستیم کما اینکه اخیرا به دلیل نبود تراشه های مخصوص مورد استفاده در کارت های ملی شاهد تاخیر در صدور این کارت ها بودیم.
حال باید دید اجرای این طرح با چنین فراگیری و وسعتی چه هزینه ای را روی دوش دولت می گذارد. هر چند که آثار مثبت اتصال کارت ملی هوشمند به کارت بانکی زمینه جلوگیری از شیوع پول های کثیف در اقتصاد و کاهش پولشویی را فراهم می سازد باید دید آیا سایر نهادها که تعداد آنها کم هم نیست در پروسه اجرای این طرح همکاری خواهند داشت یا اینکه این پروژه هم مشمول ناهماهنگی های بین دستگاهی می شود و پس از مدتی از یاد می رود.