به گزارش دیوان اقتصاد، عبدالناصر همتی در آیین رونمایی از «سامانه سمات» با بیان اینکه این سامانه ماحصل سالها تلاش همکاران بخش های فناوری های نوین، اعتبارات و اداره اطلاعات بانکی بانک مرکزی است، تصریح کرد: این سامانه نقش حیاتی در فعالیت های اصلی نظام بانکی و به صورت ویژه اعطای تسهیلات، دارد.
رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: یکی از مشکلات اصلی شبکه بانکی که منشأ بسیاری از فسادها و تخطی ها در گذشته نیز بوده است، نحوه تسهیلات‌دهی بانکهاست؛ اما خوشبختانه با پیاده‌سازی این سامانه می توان به افزایش نظارت بر تسهیلات‌دهی بانکها امید داشت.
وی با بیان اینکه شبکه بانکی بنا به مسئولیت خود تسهیلات بسیاری را روزانه به بخش های مختلف اقتصاد اعطا می کند، گفت: در این زمینه ضرورت داشت کنترل، نظارت و اعتبارسنجی لازم نیز بر نحوه تسهیلات دهی بانکها مدنظر قرار گیرد که «سامانه سمات» این امر را محقق می کند و به همین دلیل اهمیت بسزایی دارد، چراکه اطلاعات موثری را درخصوص نحوه تسهیلات‌دهی بانک‌ها فراهم می‌کند و در همان حال قدرت سیاست گذاری بانک مرکزی را افزایش می دهد.
همتی با بیان اینکه در حال حاضر امکان اعطای تسهیلات بدون صدور کد رهگیری در سامانه سمات وجود ندارد، یادآور شد: بنابراین این سامانه به افزایش قدرت نظارتی بانک مرکزی نیز کمک می‌کند و بانکها می توانند بر تضامین، وثایق، ضمانت کنندگان نظارت لازم را به عمل آورند و سابقه مشتریان را نیز کنترل کنند.
همتی یکی دیگر از مزایای سامانه سمات را جلوگیری از انباشت معوقات بانکی خواند و گفت: طی چند سال اخیر تسهیلات زیان‌باری که موجب انباشت معوقات شود، وجود نداشته است و آنچه به عنوان معوقات کلان مطرح می‌شود مربوط به سالیان گذشته است؛ اما اکنون و با وجود «سامانه سمات» با ضریب اطمینان بالایی، شاهد کنترل‌ و نظارت بر تسهیلات‌دهی بانکها و نیز افزایش قدرت سیاست گذاری بانک مرکزی خواهیم بود.
همتی خواستار بهره گیری هرچه بیشتر و دقیق بانک مرکزی و شبکه بانکی از «سامانه سمات» شد و گفت: ضروری است حوزه نظارت بانک مرکزی و همکاران شبکه بانکی با بهره‌گیری از این سامانه، به برقراری نظام تسهیلات‌دهی شفاف و براساس اعتبارسنجی صحیح کمک کنند و در این مسیر تلاش شود تسهیلات به طور دقیق به بخش‌های مختلف اقتصادی مانند تولید، خدمات و غیره اعطا شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ضروی است به طور منظم، نظارت لازم به واسطه «سامانه سماتي بر نحوه تسهیلات‌دهی شبکه بانکی به عمل آید تا از انحراف های احتمالی در تسهیلات نظام بانکی جلوگیری شود و در صورت وقوع انحراف در تسهیلات می توان این نکات را به شبکه بانکی متذکر شد.
گفتنی است سامانه سمات به عنوان بانک جامع اطلاعات تسهیلات و تعهدات بانکی در سراسر کشور، مرجع اصلی اطلاعات تسهیلات و همچنین تعهدات بانکی شامل ضمانت‌نامه‌ها و اعتبارات اسنادی تلقی می شود.
مزيت سامانه جدید سمات پردازش سريع و تکميل نواقص سامانه قبلي، ارسال و بروزرسانی برخط اطلاعات مشتریان در راستای تجميع و يکپارچگي اطلاعات تسهيلات گيرندگان شبکه بانکي و همچنین بهبود روش تسهيلات دهي، اعتبارسنجي صحيح مشتريان بانک‌ها و بهبود و پيشگيري از مطالبات غيرجاري بانکي است.
سامانه سمات به عنوان بانک اطلاعات جامع تسهیلات و تعهدات، اطلاعات مربوطه را جمع آوری و بین شبکه بانکی به اشتراک می‌گذارد، بر این اساس استعلام از سامانه مذکور برای تمامی شعب سراسر کشور برقرار شده است. از این رو بانک‌ها موظفند قبل ارائه تسهیلات و تعهدات، وضعیت اعتباری مشتریان را در سامانه سمات استعلام کنند و در صورتی که مشتری بر اساس مقررات مربوطه بدحساب شناخته شود، مجاز به ارائه تسهیلات و تعهدات به ایشان نیستند.
یادآور می شود، بررسی اعطای تسهیلات و دسته چک در شعب بانکها، اعتبار سنجی، بررسی اقتصادی و اعتباری و نظارتی از جمله کارکردهای این سامانه است.