به گزارش دیوان اقتصاد، در این مقاله به‌طور کامل درباره اینکه CBM چیست، کاربرد آن در حمل‌ونقل، نحوه محاسبه آن و جزئیات مرتبط با هزینه‌ها و قوانین مربوطه صحبت خواهیم کرد.

CBM چیست؟

اولین پرسشی که هنگام شنیدن CBM ممکن است به ذهن شما خطور کند، این است که CBM مخفف چیست؟

CBM مخفف Cubic Meter و معنى CBM، متر مکعب است. CBM واحدی است که نشان می‌دهد چه میزان فضا توسط یک کالا اشغال می‌شود. اگر می‌خواهید بدانید هر CBM چقدر است، هر CBM معادل یک مکعب به ابعاد ۱ متر در ۱ متر در ۱ متر است

این واحد اندازه‌گیری برای محاسبه حجم کالاها در حمل‌ونقل به‌کار می‌رود. در واقع، CBM روشی استاندارد برای اندازه‌گیری حجم کالاهایی است که قرار است با وسایل نقلیه مختلفی مانند کشتی، هواپیما یا کامیون حمل شوند و به تعیین هزینه‌های حمل‌و‌نقل کمک می‌کند.

چرا CBM مهم است؟

در حمل‌ونقل بین‌المللی، فضا در وسایل نقلیه محدود است. چه کالای شما در یک کانتینر یا در بخش بار یک هواپیما قرار بگیرد، میزان فضایی که اشغال می‌کند، می‌تواند تأثیر زیادی بر هزینه‌های حمل داشته باشد. برای مثال، برخی کالاها ممکن است سبک باشند؛ اما حجم زیادی را اشغال کنند؛ در چنین مواردی، هزینه حمل بر اساس حجم محاسبه می‌شود نه وزن.

برای محافظت از کالاها در برابر خطرات احتمالی حین حمل‌ونقل، آشنایی با این موضوع که بیمه باربری چیست و چگونه می‌تواند از سرمایه شما محافظت کند، اهمیت بسیاری دارد. این بیمه خسارات و آسیب‌های احتمالی را که ممکن است در حین حمل‌ونقل به کالاها و محموله‌های شما وارد شود، جبران می‌کند.

کاربردهای CBM در حمل‌ونقل

حال که متوجه شدید CBM چیست و چه اهمیتی دارد، در ادامه به چگونگی کاربرد CBM در هر یک از روش‌های حمل‌ونقل می‌پردازیم:

حمل‌ونقل دریایی

در حمل‌ونقل دریایی، CBM یکی از اصلی‌ترین معیارهای تعیین هزینه است. کالاها معمولاً در کانتینرهایی با اندازه‌های استاندارد (مثل ۲۰ فوت و ۴۰ فوت) حمل می‌شوند. هر کانتینر ظرفیت مشخصی از نظر حجم و وزن دارد. اگر کالای شما سبک و حجیم باشد، هزینه حمل‌ونقل دریایی بر اساس CBM محاسبه می‌شود؛ اما اگر کالای شما سنگین و کم‌حجم باشد، ممکن است هزینه‌ها بر اساس وزن محاسبه شوند.

برای مثال، یک کانتینر ۲۰ فوتی (که معمولاً به‌عنوان TEU شناخته می‌شود) معمولاً ظرفیتی حدود ۳۳ CBM دارد، درحالی‌که یک کانتینر ۴۰ فوتی (FEU) ظرفیت حدود ۶۷ CBM دارد. اگر کالای شما بیش‌از این ظرفیت‌ها باشد، باید فضای بیشتری اجاره کنید یا از چند کانتینر استفاده کنید.

نکته مهم دیگری که علاوه‌بر هزینه‌های حمل‌ونقل باید توجه داشته باشید، امنیت بدنه کشتی‌ است. برای محافظت از کشتی‌های حامل این کانتینرها در برابر خطرات دریایی، بیمه کشتی نقش مهمی در کاهش ریسک‌های مالی شرکت‌های حمل‌ونقل دریایی ایفا می‌کند.

حمل‌ونقل هوایی

در این نوع حمل‌ونقل، معمولاً از ترکیبی از وزن و حجم کالا برای محاسبه هزینه‌ها استفاده می‌شود. وزن حجمی (Volumetric Weight) یا وزن قابل ‌قبول (Chargeable Weight) مفهومی است که در حمل‌ونقل هوایی به کار می‌رود و براساس حجم محاسبه می‌شود. اگر وزن حجمی از وزن واقعی کالا بیشتر باشد، هزینه حمل‌ونقل براساس وزن حجمی محاسبه خواهد شد.

کاربرد سی بی ام حمل‌ونقل جاده‌ای

در حمل‌ونقل جاده‌ای هم CBM به‌عنوان معیاری برای محاسبه هزینه‌ها به کار می‌رود. کامیون‌ها و وسایل نقلیه حمل بار هم ظرفیت مشخصی برای حمل کالا از نظر حجم و وزن دارند. بارهای حجیم‌تر معمولاً هزینه بیشتری دارند؛ به‌ویژه اگر فضای زیادی از کامیون را اشغال کنند. در این روش هم وزن و هم حجم کالا، هر دو در تعیین هزینه‌ها تأثیرگذار هستند.

آشنایی با اینکوترمز (قوانین بین‌المللی تجارت) برای تعیین مسئولیت‌ها و هزینه‌های حمل در معاملات بین‌المللی ضروری است؛ زیرا این قوانین مشخص می‌کنند که چه کسی مسئول پرداخت هزینه‌های مربوط به CBM در هر مرحله از حمل‌ونقل است.

نحوه محاسبه CBM در حمل‌ونقل

محاسبه CBM ساده است و با استفاده از فرمول زیر انجام می‌شود:

طول (متر) × عرض (متر) × ارتفاع (متر) × تعداد کارتن‌ها= حجم کالا به متر مکعب (CBM)

فرض کنید کالایی دارید که به‌صورت ۱۰ جعبه با ابعاد ۰٫۵ متر × ۰٫۴ متر × ۰٫۳ متر بسته‌بندی شده است. CBM هر جعبه به‌صورت زیر محاسبه می‌شود:

۰٫۵ × ۰٫۴ × ۰٫۳ = ۰٫۰۶ CBM

سپس برای محاسبه حجم کل کالا، باید CBM هر جعبه را در تعداد جعبه‌ها ضرب کنید:

۰٫۰۶ CBM × ۱۰ = ۰٫۶ CBM

بنابراین، حجم کل کالا ۰٫۶ متر مکعب است.

نکات مهم در محاسبه CBM

هنگام محاسبه CBM باید نکات مهم زیر را درنظر بگیرید:

• استفاده از ابعاد خارجی کالا: در هنگام محاسبه CBM، باید از ابعاد خارجی بسته‌بندی کالا استفاده کنید؛ زیرا این ابعاد نشان‌دهنده فضایی است که کالا در وسیله نقلیه اشغال می‌کند.
• توجه به شکل ظاهری کالا: اگر کالای شما به شکل غیرمکعبی است، مثلاً استوانه‌ای یا هر شکل دیگری، باید به‌دقت حجم آن را براساس شکل هندسی مناسب محاسبه کنید. برای اشکال پیچیده‌تر می‌توان از روش‌های خاص محاسبه حجم استفاده کرد.
• تعداد بسته‌ها: اگر کالای شما به‌صورت چند بسته است، باید CBM هر بسته را محاسبه کنید و سپس مجموع CBM تمام بسته‌ها را به دست آورید.

پس‌از محاسبه دقیق CBM، این اطلاعات باید در اسناد حمل‌ونقل ثبت شود. در این مرحله، دانستن اینکه بارنامه چیست و چگونه تکمیل می‌شود، اهمیت زیادی پیدا می‌کند؛ زیرا بارنامه سندی است که جزئیات محموله را ثبت می‌کند و برای محاسبه هزینه‌های حمل‌ونقل و ترخیص کالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تا اینجای مقاله به بررسی اینکه CBM چیست و یک cbm چقدر است، پاسخ دادیم؛ در ادامه به بررسی هزینه‌های مرتبط با CBM می‌پردازیم.

بررسی هزینه‌های مرتبط با CBM

هزینه‌های حمل‌ونقل به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

نوع وسیله حمل‌ونقل

هزینه‌های حمل‌ونقل براساس نوع وسیله‌ای که برای حمل کالا استفاده می‌شود، متفاوت است. حمل‌ونقل دریایی معمولاً از حمل‌ونقل هوایی ارزان‌تر است؛ اما زمان بیشتری برای تحویل کالا می‌برد. در مقابل، حمل‌ونقل هوایی سریع‌تر است؛ اما هزینه‌های بالاتری دارد. در هر کدام از این روش‌ها، CBM نقش اساسی در تعیین هزینه نهایی دارد.

در حمل‌ونقل دریایی، آشنایی با انواع کشتی های حمل‌ونقل می‌تواند به انتخاب بهترین گزینه برای حمل کالا با توجه به CBM و نوع محموله کمک کند؛ زیرا هر نوع کشتی ظرفیت و قابلیت‌های متفاوتی برای حمل انواع بارها دارد.

مقصد کالا؛ مهم‌ترین بخش محاسبه هزینه CBM

مسافت بین مبدأ و مقصد یکی دیگر از عواملی است که بر هزینه حمل تأثیر دارد. هرچه مسافت بیشتر باشد، هزینه حمل کالا بیشتر خواهد بود. همچنین برخی مناطق به دلایل مختلف شامل هزینه‌های اضافی مانند مالیات، بیمه یا عوارض می‌شوند.

شرایط ویژه کالا در تعیین هزینه دخالت دارد

کالاهایی که نیاز به شرایط خاصی دارند، مانند کالاهای حساس به دما، مواد غذایی یا مواد خطرناک، معمولاً هزینه‌های بیشتری برای حمل دارند. این کالاها به فضای بیشتری نیاز دارند یا باید در شرایط خاصی نگهداری شوند که می‌تواند بر هزینه نهایی تأثیر بگذارد. در این موارد، آشنایی با اصطلاحات تجاری بین‌المللی مانند CIF چیست می‌تواند به شما در درک بهتر هزینه‌های مرتبط با بیمه و حمل‌ونقل این نوع کالاها کمک کند.

بیمه حمل‌ونقل؛ اصلی‌ترین عامل هزینه‌های حمل‌ونقل کالا

بیمه باربری یکی دیگر از عوامل مؤثر بر هزینه‌های حمل‌ونقل است. در بسیاری از موارد، شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی بیمه بار را به‌عنوان بخشی از هزینه نهایی لحاظ می‌کنند. هزینه بیمه بار براساس ارزش کالای حمل‌شده و میزان ریسک موجود در مسیر حمل تعیین می‌شود.

CBM چیست؟ CBM یک معیار حیاتی در حمل‌ونقل و انبارداری است که به تعیین هزینه‌ها، برنامه‌ریزی فضا و مدیریت بهینه منابع کمک می‌کند. درک درست از نحوه محاسبه و کاربرد آن به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا عملیات خود را کارآمدتر انجام دهند و هزینه‌های اضافی را کاهش دهند.

بیمه آسماری، به‌عنوان یکی از معتبرترین شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات بیمه، طیف گسترده‌ای از خدمات بیمه‌ای را به مشتریان خود ارائه می‌دهد. تیم مشاوره بیمه آسماری با توجه به نیازهای خاص شما، بهترین گزینه‌ها را معرفی می‌کند و در تمام مراحل، در کنار شماست.