به گزارش دیوان اقتصاد، در برخی مناطق استان کرمان، بیش از ۷۰ درصد منابع آب زیرزمینی تخلیه شده و دشت‌ها به گودال‌های بی‌پایان تبدیل شده‌اند. در تهران نیز جنوب و جنوب‌غرب شهر با نرخ فرونشست بیش از ۲۰ سانتی‌متر در سال، در معرض تهدید شدید قرار دارند و ترک‌های عمیق خیابان‌ها و آسیب به ساختمان‌ها، امنیت شهری و زندگی میلیون‌ها نفر را تهدید می‌کند.

دشت‌های اطراف مشهد در خراسان رضوی هم نرخ فرونشست ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر در سال را تجربه می‌کنند و کشاورزی و منابع آب منطقه را با بحران مواجه کرده است.

خشکسالی و تغییرات اقلیمی اوضاع را وخیم‌تر کرده‌اند؛ کاهش بارش‌ها و افزایش دما، منابع آب سطحی و زیرزمینی را خشک کرده و مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران، به ویژه کرمان و خراسان رضوی، بیش از همه در معرض فروپاشی قرار دارند.

فعالیت‌های صنعتی و شهری، از ساخت‌وسازهای بی‌رویه تا استخراج معادن و تونل‌سازی، ساختار خاک را تضعیف کرده و سرعت فرونشست را افزایش می‌دهند. تراکم جمعیت و توسعه زیرساخت‌ها در شهرهای بزرگ مانند تهران بحران را پیچیده‌تر کرده و هشدار می‌دهد که هر لحظه ممکن است زمین زیر پای ما خالی شود. تخریب پوشش گیاهی با قطع درختان و تغییر کاربری زمین، خاک را از توانایی جذب آب محروم کرده و فرو نشست را اجتناب‌ناپذیر می‌کند.

پیامدهای فرونشست گسترده و چندوجهی است: زیست‌محیطی با ایجاد گودال‌ها، ترک‌های عمیق، خشک شدن چشمه‌ها و از بین رفتن خاک حاصلخیز؛ اقتصادی با تخریب ساختمان‌ها، جاده‌ها، پل‌ها و کاهش بازده کشاورزی؛ و اجتماعی و انسانی با مهاجرت اجباری روستاییان، بحران آب، مشکلات بهداشتی و کاهش کیفیت زندگی شهری.

اگر روند فعلی ادامه یابد، بسیاری از دشت‌ها و مناطق مرکزی و جنوبی ایران، به همراه مناطق پرجمعیت تهران، دشت‌های اطراف مشهد و کرمان، دیگر قابل سکونت و کشاورزی نخواهند بود.

فرونشست، تهدیدی خاموش و غیرقابل بازگشت است؛ تا وقتی دست روی دست بگذاریم، زمین زیر پای ما فرو می‌رود و آینده‌ای که به آن عادت کرده‌ایم، دیگر وجود نخواهد داشت.