به گزارش دیوان اقتصاد، ای.ام.بست، شرکت رتبه‌بندی اعتباری و ارائه‌دهنده اطلاعات بازار بیمه، گزارش می‌دهد که بیمه‌گران اتکایی فعال در خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA)[1] با فضایی پیچیده و دشوار روبرو هستند.

طبق بررسی ای.ام.بست، فعالان بازار این منطقه باید با افزایش بلایای طبیعی، نوسان قیمت نفت، تنش‌های ژئوپلیتیک، افزایش بدهی دولتی و تورم مستمر، دست و پنجه نرم کنند.

علیرغم این فشارها، گزارش ای.ام.بست تأکید می‌کند که منطقه منا همچنان سرمایه عمده‌ای را در بخش اتکایی جذب می‌کند و ظرفیت‌های جدید نیز به صورت مستمر، در حال ورود به بازار هستند و فرصت‌های فراوانی را برای بیمه‌گران فراهم می‌کنند که بتوانند ریسک‌ها را مدیریت نمایند.

این گزارش خاطرنشان می‌کند که قیمت‌ها در سراسر منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، همچنان ثابت مانده است که نشان‌دهنده واکنش بازار جهانی به افزایش تورم در ادعاهای خسارت و افزایش فراوانی زیان‌های عمده‌ی ناشی از عوامل انسانی و آب و هوایی است.

همچنین، این شرکت رتبه‌بندی اشاره می‌کند که شرایط اقتصادی محلی و تنش‌های ژئوپلیتیک، نقش برجسته‌ای در شکل‌دهی به راهبرد‌های تجاری و تاب‌آوری عملیاتی ایفا می‌کنند.

طبق این گزارش، ریسک‌های ژئوپلیتیکی طی اوایل سال ۲۰۲۵، تشدید شد و باعث گردید تا شرکت‌های بیمه و بیمه اتکایی، میزان ریسک‌پذیری کشورها را دوباره ارزیابی کنند.

در حالی که انتظار می‌رود فضای حاکم بر منطقه، به دلیل استثنائات جنگ و عوامل بیمه‌ای[۲] تعریف‌شده در بیمه‌نامه، اثر مستقیم محدودی بر صنعت بیمه داشته باشد، گزارش ای.ام.بست خاطرنشان می‌کند که بیمه‌گران اتکایی به طور فعال، نوسانات احتمالی را از طریق تنوع‌بخشی به دارایی‌ها و پرتفوی‌های بیمه‌گری[۳]، حفظ نقدینگی کافی و بررسی مستمر تحمل خود دربرابر ریسک‌های بالا، مدیریت می‌کنند.

ای.ام.بست تأکید می‌کند که خسارات ناشی از بلایای طبیعی، تأثیر عمیقی بر رویه‌های معمول بازار داشته است. رویدادهایی همچون زلزله فوریه ۲۰۲۳ در ترکیه و سوریه و نیز سیل باران‌زای[۴] آوریل ۲۰۲۴ در امارات متحده عربی، باعث شده است تا ریسک فجایع در منطقه، به ویژه در نواحی که پیش‌تر میزان مواجهه با آنها دست کم گرفته می‌شد، مجدداً ارزیابی شود. گزارش مذکور نشان می‌دهد، این رویدادها، قیمت‌ بیمه اتکایی را افزایش داده است، به ویژه در بخش بیمه‌های اموال، مهندسی و انرژی که به شدت به بازار بیمه اتکایی وابسته هستند.

در واکنش به این وضعیت، بیمه‌گران اتکایی منطقه‌، شرایط قراردادها را سخت‌‌تر کرده‌اند، نقاط شروع پوشش[۵] را افزایش داده‌اند، کارمزد‌های مشارکت در سود[۶] و پوشش رویدادها را محدود نموده‌اند و ظرفیت نگهداری‌[۷] را برای دوره‌های بازگشت[۸] طولانی‌تر، بالا برده‌اند. ای.ام.بست تشریح می‌کند که این اقدامات، اگرچه در سال ۲۰۲۵ کمی تعدیل شد، اما نشان‌دهنده تلاشی آگاهانه برای محافظت از حاشیه سود بیمه‌گری[۹] در بحبوحه افزایش ریسک فجایع و فشارهای تورمی است.

همچنین، این شرکت رتبه‌بندی اشاره می‌کند که بیمه‌گران اتکایی منطقه‌ در حال سرمایه‌گذاری در مدل‌سازی داخلی بلایای طبیعی[۱۰] و استفاده از ابزارهای شرکت‌های ثالث با هدف تقویت انتخاب ریسک و کفایت قیمت‌گذاری[۱۱] هستند.

با این وجود، ای.ام.بست هشدار می‌دهد که توانایی شرکت‌های بیمه اتکایی مستقر در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا برای رقابت با شرکت‌های مشابه جهانی، همچنان به دلیل مقیاس کوچک‌تر، دسترسی محدود به قابلیت‌های مدل‌سازی اختصاصی و تنوع جغرافیایی محدودتر، ناچیز است. طرح‌های بلایای فاجعه‌بار تحت حمایت دولت در منطقه نیز فرصت‌هایی را برای بیمه‌گران اتکایی محلی فراهم می‌سازند.

این شرکت رتبه‌بندی، خاطرنشان می‌سازد، الجزایر، مراکش و ترکیه طرح‌های بیمه اجباری در دست اجرا دارند که مستلزم واگذاری[۱۲]‌ محلی است. این امر، حجم حق بیمه را افزایش می‌دهد و نتایج بیمه‌گری را تثبیت می‌نماید.

در پیِ اجرای موفقیت‌آمیز این طرح‌ها در ترکیه و مراکش پس از وقایع شدید، ای.ام.بست گزارش می‌دهد که بحث‌ها در مورد توسعه چارچوب‌های مشابه در سایر کشورها، در حال افزایش است.

گزارش این شرکت رتبه‌بندی تأکید می‌کند که شرایط اقتصادی در سراسر منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا به طور گسترده‌ای متفاوت است و بر عملکرد بیمه‌گران اتکایی و قدرت مالی آنان تأثیر می‌گذارد. کشورهایی همچون لبنان، تونس و مصر با بدهی دولتی بالا، فشارهای تورمی و تنزل رتبه اعتباری[۱۳] مواجه هستند و ثبات اقتصاد کلان ترکیه، نیز شکننده است.

بنابراین، بیمه‌گران اتکایی با عملیات متمرکز یا دارایی‌هایِ در معرض ریسک در این بازارها، بیشتر در معرض فشار مالی و عملیاتی قرار دارند.

علارغم این چالش‌ها، گزارش ای.ام.بست نتیجه می‌گیرد که ظرفیت بیمه اتکایی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا همچنان پویا و معتنابه است. علاقه بین‌المللی ممکن است در پاسخ به عملکرد منطقه‌ای و روندهای جهانی گسترده‌تر، نوسان داشته باشد، اما این شرکت خاطرنشان می‌کند که محیط آزاد نظارتی منطقه همچنان حامی رقابت قوی است.

در نهایت، این گزارش نشان می‌دهد، جریان مستمر سرمایه، بیمه‌گران اتکایی را قادر می‌سازد تا انعطاف‌پذیری خود را حفظ کنند، از فرصت‌ها بهره‌برداری نمایند و ریسک‌های متغیر ناشی از فجایع طبیعی، تورم و نوسانات اقتصادی منطقه‌ای را مدیریت کنند.

[۱] Middle East and North Africa

[۲] Policy trigger

[۳] Underwriting portfolio

[۴] Pluvial flood

[۵] Attachment points

[۶] Profit commission

[۷] Retention

[۸] Return period

[۹] Underwriting margin

[۱۰] Internal catastrophe modelling

[۱۱] Pricing adequacy

[۱۲] Cession

[۱۳] Sovereign downgrade

منبع: تازه ها