به گزارش دیوان اقتصاد ، محمد رضا نعمت زاده که از چند ماه قبل از انتخابات در چند نشست خبری از بازنشستگی اش سخن گفته بود این روزها به یکی از گزینه هایی تبدیل شده که تغییرش به عنوان متولی قدیمی صنعت،معدن و تجارت ایران حتمی است.او که لقب پدر صنعت را بارها از زبان متولیان صنعت کشور شنیده و البته خودش درباره پذیرش این لقب مقاومت نشان می دهد در شرایطی قرار است پست یکی از مهمترین ،بزرگترین و پر مخاطب ترین وزارتخانه های دولت را به وزیر بعدی واگذار کند که از همان ابتدای فعالیتش در دولت با مخالفان و موافقان زیادی مواجه بوده است.گروهی او را برای اداره امور صنعت،معدن و تجارت کشور بسیار کهنسال دانستند و عده ای هم از نشاط همیشگی و توانایی ها و تجربه هایش به عنوان سرمایه ای برای رشد و توسعه اقتصاد کشور یاد کردند.
نگاهی منصفانه به عملکرد نعمت زاده نشان می دهد وی در 4 سال گذشته منشا اتفاقات بسیار خوبی در عرصه صنعت و معدن کشور بوده اما در حوزه تجارت موفقیت های چندانی کسب نکرده است.هرچند مثبت شدن تراز تجاری کشور بعد از سال ها به عنوان یکی از دستاوردهای وزیر صنعت،معدن و تجارت قلمداد می شود اما بسیاری نیز معتقدند شرایط پسابرجام به گونه ای بوده که هر وزیر دیگری هم غیر از نعمت زاده متولی حوزه صنعت،معدن و تجارت بود این تراز به سطح مطلوب خود می رسید.
از میان ده ها نامی که برای پست سخت و دشوار وزارت صنعت،معدن و تجارت گمانه زنی می شوند نام رضا ویسه پر رنگ تر است.
خداحافظی محمد رضا نعمت زاده از وزارت صنعت،معدن و تجارت و جایگزینی احتمالی ویسه بر کرسی او از یکی دو هفته پیش بسیار پر رنگ تر از روزهای قبل به چشم امد.آنجا که در سفر معاون اول رییس جمهور به گیلان این مقام عالی رتبه دولت رضا ویسه را تلویحا به عنوان وزیر بعدی صنعت،معدن و تجارت با خود همراه کرد و در شورای اداری استان نیز چند بار به اینکه ویسه قرار است مسائل این حوزه را پیگیری کند اشاره کرد.
ویسه در سال های گذشته به نوعی دست راست جهانگیری در دفتر وی بوده و همان ابتدای دولت دوازدهم هم معاون اول تلاش بسیاری کرد تا او وزیر صنعت،معدن و تجارت شود اما به قول معروف زورش به روحانی نرسید و سرانجام نعمت زاده سکان دار صنایع و معادن و نیز تجارت ایران شد.
خبرها و شنیده ها از این روزهای وزارت صنعت،معدن و تجارت حاکی است که رفتن وزیر کهنسال از این مجموعه پر مخاطب چندان هم در امور جاری این حوزه بی تاثیر نبوده و برخی از کارها به پس از معرفی وزیر جدید موکول شده است.
ویسه که القاب مختلفی در صنعت کشور از جمله " پدر خوانده " و " مرد در سایه صنعت " را یدک می کشد در هشت سال حضور دولت های نهم و دهم با اعلام بازنشستگی اجباری در صنعت کشور حضور نداشت اما گفته می شود همچنان نفوذ خود را در این بخش مهم اقتصاد کشور حفظ کرده بود و این روزها هم نامش بیش از پیش بر سر زبان هاست.
تلاش خبرنگار دیوان اقتصاد برای گفتگو با فعالان صنعتی درباره رضا ویسه و نظرشان در ارتباط با وزیر شدنش نتیجه ای نداشت.
مصلحت اندیشی که یکی از ویژگی های بارز صنعتگران ایرانی است سبب شده است اکثریت قریب به اتفاق آنان از اظهار نظر درباره وزیر جدید سرباز زنند.
یکی از اعضای اتاق بازرگانی ایران که خواست نامش منتشر نشود در این زمینه به خبرنگار دیوان اقتصاد گفت:رضا ویسه مرد فعال و خوبی در حوزه صنعت است اما گمان نمی کنم بتواند در حوزه معدن و تجارت کار چندان با اهمیتی برای کشور انجام دهد.
وی افزود:اطلاعات ویسه از حوزه معدن مناسب جایگاه وزارتی نیست و در حوزه تجارت نیز با وجود سابقه بالای وی در داد و ستدهای جهانی چشم انداز خوبی وجود ندارد اما به حق باید اعتراف کرد که ویسه در حوزه صنعت مرد توانمندی است و می تواند تحول آفرین باشد.
رئیس خانه معدن ایران نیز معتقد است فرقی ندارد چه کسی وزیر می شود.وزیر یک مدیر سیاسی است و این زیر مجموعه های وی هستند که باید از دانش لازم برای انجام امور برخوردارد باشند.
محمدرضا بهرامن در گفتگو با خبرنگار دیوان اقتصاد افزود: برخی معتقدند کسی که متولی این بخش است باید تجربه کار صنعتی و سیاسی را با هم داشته باشد در حالی که اصلا چنین چیزی نیست .مسوولیت وزارتخانه ها عمدتا مسوولیت مدیریتی و سیاسی است .مدیران پایین دستی هستند که این مجموعه ها را با هم همسو می کنند و مدیر ارشد فقط نقش مدیریت انجام می دهد.مدیریت یک وزارتخانه پروژه نیست بلکه یک مدیریت سیاسی است که باید دارای پتانسیلی باشد و مدیران کارآمد را در بخش های مختلف به کار بگیرد. براین اساس نیازهای واقعی جامعه پاسخ داده می‌شود.
به هر حال گویا قرار است ویسه که برخی رسانه ها او را پدر خوانده و مرد پشت پرده صنعت می نامند سرانجام از پشت پرده صنعت خارج شده ودر متن صنعت،معدن و تجارت قرار گیرد.با این وجود هنوز هم هیچ چیز قطعی نیست و قرار است تکلیف صنعت،معدن و تجارت کشور به دقیقه 90 موکول شود.
باید تاکید کرد که وزارت صنعت،معدن و تجارت سهم عظیمی در بهبود اوضاع اقتصادی و حمایت از تولید ملی دارد و برای تصدی گری ان باید حساسیت های زیادی به خرج داد تا بتوان راه اقتصاد ایران را در مسیر تولید و اشتغال همراه کرد.
سعید باستانی سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفتگو با دیوان اقتصاد با اشاره به گزینه های احتمالی وزارت صنعت،معدن و تجارت در دولت دوازدهم گفت:طبیعتا من هم برخی اسامی را می شنوم اما به نظرم هنوز این اسامی و گزینه های پیشنهادی کامل نشده است. به نظرم اسامی کامل نیستند و هنوز مشخص نیست.
وی درباره احتمال وزیر شدن رضا ویسه و عملکرد محمد رضا نعمت زاده در 4 سال اخیر اظهار کرد: شناخت کافی از آقای ویسه ندارم اما از جمله افرادی هستند که معرفی شده اند.درباره وزیر فعلی هم باید گفت آقای نعمت زاده از بزرگان صنعت هستند و یکی از کسانی است که با وجود سن بالا هنوز هم از استراتژی و توانایی تحرک و شادابی مورد نیاز حوزه صنعت،معدن و تجارت برخوردار است.ایشان حضور موثری در مجامع بین المللی دارد اما طبیعتا چرخه مدیریت کشور را باید به نسل جوان واگذار کنند و بر همین اساس بعید می دانم که مجددا از او برای وزارت صنعت دعوت شود.
باستانی در تشریح ویژگی های لازم برای تصدی گری وزارت صنعت،معدن و تجارت تصریح کرد:برای حوزه وزارت صنعت ، معدن و تجارت مهمترین ویژگی‌ علاوه بر علم و تخصص و تجربه، باید نگاه آن فرد به این حوزه باشد. وزیر این حوزه باید از همه جوانب صنعت، معدن ، تجارت،منابع طبیعی، صنایع معدنی و .... مطلع باشد.باید با ایجاد زنجیزه ارزش در صنایع و معادن کارها را پیش برد، برای حوزه صنعت مزیتهای نسبی کشور باید درنظر گرفته شود، در حوزه تجارت تنظیم تجارت باید صورت گیرد. باید در هر سه این حوزه‌ها فرد منتخب برای وزارت صنعت و معدن و تجارت دارای نگاه ویژه بر اساس منابع موجود کشور باشد و در کنار این، توانایی و تسلط بر تکنولوژی نوین را داشته باشد چرا که این چرخه برای پیشبرد اهداف وزارت خانه موثر خواهد بود. قطعا هر کشوری برای موفقیت در این حوزه ها از این ویژگی ها استفاده می کند.
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس تاکید کرد: وزیر صنعت ، معدن و تجارت برای موفقیت در حوزه کاری خود باید دانش ساختاری و علمی داشته و در کنار آن از دانش اجرایی و مدیریتی هم برخوردار باشد. یعنی هر سه ویژگی را دارا باشد، هم علم و هم ساختار را بچیند، گرچه ساختار وزارت خانه آنچنان که باید درست نیست اما وزیر باید توانایی اجرایی در ساختار موجود را داشته باشد. در عین حال طبیعتا باید هدف اصلی صنعت و معدن و تجارت را تبیین کرده و بر اساس ساختمان و سازمان، نیرو جذب کند.
وی در پاسخ به سوالی درباره جداسازی وزارت صنعت،معدن و تجارت یادآور شد:این سوال مانند همان سوالات چالش برانگیز مرغ و تخم مرغ است. طبق قوانین بعد از ادغام وزارت صنعت و معدن و تجارت در دولت احمدی نژاد باید شرح وظایف وزارت خانه به هیات وزیران و مجلس تسلیم می شد اما نه احمدی نژاد و نه روحانی هیچ کدام شرح وظایف برای وزارت خانه را مشخص نکردند و وقتی شرح وظایف وزارت خانه تشکیل شده ،به هیات وزیران و مجلس ارسال نشده، طبیعی است که هنوز نمی توان اعلام کرد که ادغام درست بوده یا غلط؛ یا اینکه آیا باید باز مجددا دو وزارت خانه جداسازی شود یا به همین منوال گذران کند، هنوز نواقص را مشخص نکردیم و هنوز نمی دانیم همینطوری خوب است یا خیر، فکر می کنم برای تصمیم در اینباره هنوز زود است.
در نهایت این حقیقت غیر قابل انکار است که دولت روحانی در راستای تحقق وعده هایش به فعالان اقتصادی قصد دارد مدیریت وزارت صنعت،معدن و تجارت را جوان کند و برای این جوان سازی و پوست اندازی برنامه هایی دارد که هنوز هم معلوم نیست.
معلوم نیست چه اتفاقی برای وزارتخانه بزرگ و پر مخاطب دولت در ماه آینده خواهد افتاد اما هر اتفاقی بیفتد باید به نفع فعالیت های صنعتی ،معدنی و تجاری کشور باشد تا گره رکود از اقتصاد این سرزمین باز شود.

علي امينيان