به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از ایبِنا، اکوسیستم مالی و بانکی در حال تغییر است. فین‌تک‌ها سهم بسیار زیادی از تجربه مثبت مشتری را از آن خود کرده‌اند و این روند همچنان رو به افزایش است. اگر چه بسیاری از افراد همزمان از بانک‌ها و فین‌تک‌ها برای فعالیت‌های مالی خود استفاده می‌کنند، اما اکثر کاربران فین‌تک‌ها را افراد جوان، تحصیلکرده و آشنا به فناوری، تشکیل می‌دهند. 

بانک‌ها در مقایسه با فین‌تک‌ها از نقاط قوتی مانند تعداد مشتریان بالا، اعتماد بالا در جامعه و تجربه بیشتر در صنعت مالی برخوردار هستند. از طرفی فین‌تک‌ها چابکی بیشتری نسبت به بانک‌ها دارند. بنابراین یک تعامل موثر با رویکرد افزایش نوآوری، می‌تواند منجر به ارائه خدمات جدید و متنوع به مشتریان و در نهایت بهبود تجربه مشتری شود. بنابراین، بانک‌ها باید با کنار گذاشتن دغدغه واسطه‌گری، بر رهبری بر این اکوسیستم متمرکز شده و با رویکرد تعاملی، مدل‌های کسب و کار خود را بازنگری و بازسازی کرده و مطابق با تحول دیجیتالی گام بردارند.

فناوری‌هایی مانند «رابط‌های توسعه نرم‌افزار (API ها) » در این اکوسیستم، نقش توانمندساز داشته و تسهیل‌گر جریان اطلاعات هستند. رابط‌های توسعه نرم‌افزار، ظرفیت ارائه خدمات جدید توسط بازیگران موجود و واسطه‌های جدید (مانند پلتفرم‌های مدیریت امور مالی شخصی) را افزایش می‌دهند. از مزایای دیگر رابط‌های توسعه نرم‌افزار می‌توان به ایجاد جریان‌های درآمدی جدید و عرضه سریع‌تر محصولات به بازار، اشاره کرد. بانکداری باز با کمک APIها، با رویکرد مشتری محوری بر نوآوری متمرکز است.

بطور کلی می‌توان گفت بانکداری باز، محرکی برای بازنگری در مدل‌های کسب و کار سنتی بانک‌ها و ایجاد ‌جریان‌های درآمدی جدید شده و فرصتی را برای مشتری محوری، توزیع بهبود یافته و تقویت زیرساخت‌های مرتبط (جهت ارائه محصولات و خدمات بهتر) فراهم آورده است.

بانکداری باز همچنین توانایی زیادی در بهبود مدیریت پول شخصی دارد و برای  SMEها، مدیریت جریان نقدی و دریافت و پرداخت را ارزان‌تر و ساده‌تر کرده و دسترسی به محصولاتی مانند مشاوره مالی را گسترش می‌دهد. به عبارت دیگر، بانکداری باز باعث می‌شود همه چیز ساده‌تر، سریع‌تر و راحت‌تر باشد.

اگر چه نوآوری‌هایی که توسط فناوری‌های جدید بوجود می‌آیند، بی‌پایان هستند و در طول زمان می‌توانند اَشکال جدیدی از ارزش را که غیر قابل پیش بینی است، ایجاد کنند، اما کارشناسان معتقدند موانع متعددی وجود دارد که می‌تواند قدرت بانکداری باز را کاهش دهد و این مسئله می‌تواند منازعاتی را به دنبال داشته باشد. به طور مثال در بانکداری باز، راحتی، سرعت و سادگی در کنار کاهش حریم خصوصی یا امنیت‌ ایجاد می‌شود.

در بانکداری باز اروپا با دو بخش مقرراتی (CMA) و (PSD2) روبرو هستیم. PSD2 تمام حساب‌های پرداخت شامل حساب‌های پس‌انداز با دسترسی آسان و کارت‌های اعتباری با دسترسی آنلاین و موبایل را پوشش می‌دهد. اما محدوده CMA کوچک‌تر است و تنها بر روی حساب‌های جاری شخصی و حقوقی تمرکز دارد.

با این حال، در بانکداری باز ممکن است این محدوده به دیگر محصولات مالی نیز گسترش یابد. در حال حاضر PSD2 به واسطه‌های پرداخت مشروعیت بخشیده و باعث بهبود حفاظت از داده‌های مصرف‌کنندگان و بهبود امنیت شده‌اند.

در پایان می‌توان گفت بانکداری باز راه‌های هیجان‌انگیز و قدرتمندی را برای بهبود تجربه مشتری و کسب و کار، در زمینه خدمات مالی ارائه می‌دهد و این تنها وجه آن نیست. بانکداری باز و به اشتراک‌گذاری داده‌های تراکنش‌ها، فرصتی برای ایجاد بازارهای دیگر مانند اینترنت اشیا و هوش مصنوعی به وجود می‌آورد.

زهرا لطیفی؛ کارشناس بانکداری اکترونیک