به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از ایبِنا، افزایش پیچیدگی فرآیندهای نظارتی و هزینه‌های بالای انطباق با مقررات، تبدیل به یک چالش بزرگ برای بانک‌ها شده است. طبق گزارش دیلویت، هزینه‌های عملیاتی انطباق پس از بحران مالی، بیش از ۶۰ درصد برای بانک‌های خُرد و بانک‌های شرکتی افزایش یافته است. به همین دلیل ارائه دهندگان خدمات مالی به طور فزاینده‌ای بر راه‌حل‌های هوشمندانه در این زمینه سرمایه‌گذاری می‌کنند.

همزمان با تغییرات مداوم و پیچیده‌تر شدن قوانین و مقررات در صنعت مالی و بانکی، زیرشاخه جدیدی از فین‌تک‌ها با نام رگ تک (Reg Tech) ایجاد شده که باعث تسهیل رعایت قوانین و مقررات گردیده است. رگ تک که فناوری نظارتی نامیده می‌شود، نقطه تلاقی تکنولوژی و مقررات است و بیشتر در حوزه تطبیق(compliance) کاربرد دارد.

تلاقی مقررات و تکنولوژی، به خودی خود مسئله جدیدی نیست؛ اما به دلیل افزایش پیچیدگی سطح تنظیمات، تمرکز بر روی داده‌ها و لزوم گزارشاتِ آنی و در لحظه، فناوری نظارتی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. فناوری نظارتی، از تکنولوژی‌های جدید برای حل الزامات قانونی و انطباق به طور موثر و کارآمد استفاده می‌کند. در واقع فناوری نظارتی شکاف بازار خدمات مالی با فین‌تک‌ها را هدف قرار داده است.

فعالان فناوری نظارتی و سیاست‌گذاران در سراسر جهان، در حال تلاش برای ایجاد تعادل بین تشویق نوآوری و استفاده مفید از تکنولوژی و در عین حال ثبات مالی و محافظت از داده‌های مشتریان هستند.

از اینرو کشورهای مختلف در حال توسعه سندباکس‌ها (sandbox) برای گسترش نوآوری در شرایط کنترل شده هستند. زیرا در یک محیط اقتصادیِ در حال تغییر، فناوری‌های نظارتی، با بهبود سازگاری مؤثر با مقررات مالی، می‌توانند سهم مهمی در افزایش سودآوری و کارآیی بانک‌ها و موسسات مالی داشته باشند.

مقررات بانکی و نظارتی در حالی که استانداردهای احتیاطی مناسب را نیز رعایت می‌کنند، باید با نوآوری‌های جدید سازگار باشند. در سطح بین المللی نیز بهترین نحوه همکاری در رویکردهای نظارت، مورد توجه قرار گرفته است.

کمیته نظارت بانکی بازل  (BCBS)، اوت ۲۰۱۷، یک سند مشورتی در مورد دلالت‌های فین‌تک‌ها برای بخش مالی منتشر کرد که تاثیر پیشرفت فنآوری بر بانک‌ها، تاثیر نوآوری مبتنی بر فناوری در خدمات مالی و چگونگی تاثیر فین‌تک بر فعالیت‌های ناظران را در کوتاه مدت و بلند مدت ارزیابی می‌کند.

فناوری‌های نظارتی ارائه دهنده راه حل‌ها در زمینه‌های گزارش‌گیری نظارتی، مدیریت ریسک، مدیریت و کنترل هویت، تطابق و نظارت بر معاملات می‌باشند. شرکت های فعال در این حوزه، با استفاده از فناوری‌های نوآورانه فرصتی برای حل چالش‌های نظارتی فراهم می‌کنند.

فناوری‌های نوظهور مانند: تجزیه و تحلیل پیشرفته، RPA  و محاسبات شناختی، می‌توانند راه حل‌های نظارتی متفاوتی را برای کمک به برخی از نیازهای مربوط به انطباق، نظارت و مدیریت ریسک ایجاد کنند. این راه‌حل‌های نظارتی که توسط فنآوری‌های نوظهور طراحی شده‌اند، به راندمان بالا در فرایندهای انطباق، کاهش هزینه‌ها و پیش‌بینی مسائل مربوط به ریسک، کمک می‌کنند.

فرصت‌های موسسات خدمات مالی جهت استفاده از فناوری‌های نظارتی برای انطباق عبارتند از:

استفاده از سیستم‌های RPA برای خودکارسازی فرآیندهای کسب و کار مبتنی بر منطق تکرارپذیر.

استفاده از فناوری‌های شناختی برای ایجاد سیستم‌های خودآموز، جهت خودکارسازی فعالیت‌های مبتنی بر درک مستقیم. مانند استخراج داده‌ها و کنترل کیفیت.

به اشتراک گذاری داده‌های نظارتی و اجازه دادن به سازمانها برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات اختصاصی با شرکای تجاری.

تجمیع داده‌های مقرراتی و دسترسی به مجموعه داده‌های متناوب.

 نظارت بلادرنگ بر داده‌های انطباقِ ساخت‌یافته وغیر ساخت‌یافته.

تجزیه و تحلیل داده‌های موجود جهت پیش‌بینی ریسک‌های نظارتی و انطباق.

در پایان ذکر این نکته ضروری است که نفوذ فناوری در جنبه‌های مختلف خدمات مالی، فرصت‌ها و چالش‌هایی را به همراه می‌آورد. بنابراین متخصصان ریسک و انطباق باید به نقش پویا و در حال تکامل خود واقف باشند و موسسات مالی باید علاوه بر سرمایه‌گذاری در مهارت‌ها و راه حل‌های مبتنی بر تکنولوژی، حفاظت از داده‌ها و افزایش ریسک سایبری را مدنظر داشته باشند.

زهرا لطیفی- کارشناس بانکداری الکترونیک