بیمه حمل و نقل کالا یا بیمه های باربری بیمه ای است که بموجب آن بیمه گر در مقابل حق بیمه ای که از بیمه گذار دریافت می کند متعهد میشود چنانچه در جریان حمل کالا از نقطه ای به نقطه دیگر در نتیجه وقوع خطرهای موضوع بیمه ، کالا تلف شده و یا دچار خسارت شود و یا بیمه گذار هزینه هائی در رابطه با این خطرات متحمل شود زیان وارده را جبران نماید .
بیمه های باربری بیمه دانا
بیمه های باربری بیمه دانا
دیوان اقتصاد: بیمهنامههای حمل و نقل این شرکت سطح گسترده ای از کالاها شامل کالاهای پروژه ای، ماشین آلات و تجهیزات، نفت خام و فرآورده های نفتی، مواد پتروشیمی، مواد خام صنایع، گوشت و مواد غذایی، خودرو، محصولات، کشاورزی و غیره را تحت پوشش قرار می دهد.
مشتریان بیمه های باربری
با توجه به الزام قانونی بیمه نامه های باربری وارداتی بدیهی است که در درجه نخست عمده مشتریان این رشته بیمه ای را واردکنندگان کالا تشکیل می دهند در رتبه بعدی اشخاص حقوقی و حقیقی بوده که در امر صادرات فعالیت می نمایند . این در حالیست که کلیه صاحبان کالا خواه بصورت تک محموله ای و یا در قالب قرارداد سالانه می توانند محمولات خود را در قبال خطرات حمل بیمه نمایند .
انواع بیمه های باربری از حیث منطقه جغرافیایی
الف-بیمه های باربری وراداتی
ب-بیمه های باربری صادراتی
ج-بیمه های باربری ترانزیت
د-بیمه های باربری داخلی
الف) بيمه هاي باربری وارداتي :
كالاهايي كه توسط اشخاص حقيقي و حقوقي از كشورهاي خارجي خريداري مي گردند و به صورت خريدهاي براتي , بدون انتقال ارز و يا از طريق اعتبارات اسنادي انجام مي گيرد و با توجه به ماده 70 قانون تاسیس بیمه و بیمه گری ابتياع اين نوع بيمه نامه براي واردكنندگان اجباري مي باشد.
ب ) بيمه هاي باربری صادراتي
كالاهايي كه از ايران به مقصد كشورهاي خارجي حمل مي گردند نياز به بيمه نامه صادراتي دارند.
نکته: مشخص نمودن ذینفع یا بیمه گذار در این نوع بیمه نامه ها حائز اهمیت می باشد.
ج ) بیمه های باربری ترانزیت
مبداء ومقصد برخي از حمل ها در خارج از كشور ايران بوده و ممکن است كشور ايران نیز در مسير حمل قرار داشته باشد. بيمه نامه هاي مربوط به اين نوع حملها را بيمه نامه هاي ترانزيت مي گويند و نرخ و شرايط بيمه نامه هاي صادراتي عيناً براي آنها مورد استفاده قرار مي گيرد .
نکته: برای صدور این نوع بیمه نامه ها مجوز مدیریت بیمه های باربري الزامی است.
د ) بیمه های باربری داخلی
بیمه های باربری نه تنها در بر گیرنده حمل های است که یک سوی آنها خارج از کشور می باشد بلکه برای حمل های داخلی نیز صاحبان کالا می توانند نسبت به ابتیاع این نوع بیمه نامه ها اقدام کنند.
- انواع بیمه های باربری از حیث پوشش
الف- پوشش Total Loss
ب- مجموعه شرایط C
ج-مجموعه شرایط B
د- مجموعه شرایط A
هـ-پوشش داخلی
الف) پوششTotal Loss :
اين نوع بيمه نامه در قديم به عنوان بيمه نامه هاي تشريفاتي و گمركي نيز ناميده مي شد چرا كه معمولاً محمولاتي كه تا گمرك بدون بيمه نامه حمل شده است و يا از بيمه نامه اي كه توسط شرکت های بیمه خارجی صادر شده بود استفاده گردیده است ، با توجه به ماده 70 قانون تاسیس بیمه و بیمه گری و لزوم داشتن بیمه نامه ایرانی برای ترخیص کالا به همین جهت معمولاً صاحبان كالا از اين نوع بيمه نامه ابتياع مي نمایند تا به دليل پائين تر بودن نرخ حق بيمه و به علت دارا بودن حداقل پوشش بيمه اي ، هزينه كمتري را متحمل شوند. بايد توجه داشت بــراي محمولاتي كه به صورت پارت شيپمنت ( حمل به دفعات) حمل مي شوند شـــرايط اين نوع بيمه Total Loss of Part خواهد بود. که کالای مورد بیمه فقط در اثر از بین رفتن کل محموله دریک مرحله و در نتیجه آتش سوزی تحت پوشش میباشد . به منظور پوشش این خطر در متن شرایط خصوصی بیمه نامه شرط ذیل از نرم افزار صدور انتخاب گردد.
" كالاي مورد بيمه فقط در اثر از بين رفتن كل محموله در يك مرحله و در نتيجه آتش سوزي تحت پوشش می باشد . "
ب) مجموعه شرایط C:
خطرات تحت پوشش در مجموعه شرايط بيمه گران كالا با كلوز C عبارتست از :
آتش سوزي یا انفجار
به گل نشستن , زمين گيرشدن , برخورد با كف دريا , غرق شدن یا واژگون شدن كشتي يا شناور
واژگون شدن يا از راه يا از خط خارج شدن وسيله حمل زميني
تصادم يا برخورد كشتي , شناور يا هر وسيله حمل ديگر با هر جسم خارجي به غير از آب
تخليه كالا در بندر اضطراري
فدا کردن كالا در جريان زيان همگاني
به دريا انداختن كالا براي سبك سازي
خسارت همگانی
مسئولیت مشترک در تصادم
علاوه بر خطرات فوق الاشاره در كلوز C , می توان با دریافت حق بیمه اضافی خطر عدم تحويل يك بسته كامل كالا طبق كلوز عدم تحویل انستیتو بيمه گران لندن را تحت پوشش قرار گيرد، که در این صورت مي بايست ضمن قيد شرط ( عدم تحويل يك بسته كامل كالا طبق كلوز عدم تحويل انستيتو بيمه گران كالا كه پيوست بيمه نامه مي باشد , جزء شرايط اين بيمه نامه مي باشد .) در بخش شرايط خصوصي بيمه نامه , كلوز مورد اشاره نيز به بيمه نامه الصاق گردد.
اين بيمه نامه با توجه به خطرات محدود خود جزء بيمه نامه هاي ارزان قيمت محسوب مي گردد كه معمولا" فقط براي برخي كالاها كه احتمال خسارت هاي جزئي آنها كمتر است به كار مي رود مثلا" براي حمل تيرآهن , ورق فولاد و ....
یادآوری: برای مطالعه جزئیات مجموعه شرایط C و کلوز عدم تحویل به پیوست های شماره 1و2 مراجعه شود.
ج) مجموعه شرایط B:
خطرات تحت پوشش در مجموعه شرايط بيمه گران كالا با كلوز B عبارتست از :
تمامي خطرات ذكر شده در مجموعه شرايط C
زلزله , آتشفشان يا صاعقه
به دريا افتادن كالا از روي عرشه كشتي
ورود آب دريا , درياچه , رودخانه به كشتي , شناور , محفظه كالا, كانتينر يا محل انبار
تلف كلي هربسته دركشتي ياشناور وياتلف كلي هر بسته به علت افتادن در هنگام بارگيري و يا تخليه كشتي يا شناور
طبق آئین نامه شماره 8 شورایعالی بیمه , خطرات زير نيز در بيمه نامه هاي باربري با شرايط B به شرط درج عين خطرات زير در شرايط خصوصي بيمه نامه ها تحت پوشش مي باشند.
"علاوه بر خطرات مندرج در شرايط B خسارات ناشي از عدم تحويل يك بسته كامل كالا , دزدي و دله دزدي , قلاب زدگي , آبديدگي , روغن زدگي , شكست , ريزش و خسارت ناشي از كالاهاي دیگر نيز تحت پوشش بيمه مي باشد "
فرانشيز یا سهم بیمه گذار از خسارت :
در مجموعه شرايطB به علت پوشش خطرات اضافي در ايران 3% ارزش هر بسته خسارت ديده تحت عنوان فرانشيز به عهده بيمه گذار مي باشد كه البته در اين نوع بيمه نامه ها مي بايست متن زير عينا" در شرايط خصوصي بيمه نامه درج گردد.
“فرانشيز( سهم بیمه گذار از خسارت) : معادل 3% ارزش هر بسته خسارت ديده تحت عنوان فرانشيز به عهده بيمه گذار خواهد بود منظور از بسته کوچکترین واحد بسته بندی مندرج در بارنامه می باشد “
نکته: برای خطراتی که بین شرایط C و B مشترک می باشد فرانشیز اعمال نخواهد شد.
د) مجموعه شرایط A:
در مجموعه شرايطبيمه گران كالا با كلوزAتمامي خطرات به جز موارد بندهاي 4 , 5 , 6 و 7 (استثنا شده در مجموعه شرایط مذکور) تحت پوشش قرار ميگيرد.
یادآوری: برای مطالعه جزئیات مجموعه شرایط A به پیوست شماره 5 مراجعه شود.
استثنائات شرایط سه گانه A, B, C:
در هر سه كلوزA, B, Cاستثنائات مندرج در بندهاي 4, 5, 6 و7 يكسانمي باشند به جز " آسيبعمديياتخريبعمديكالاي مورد بيمهياقسمتي از آن توام با سوءنيت از طرف هر كس به غیر از بیمه گذار " كه در شرايطA پوشش دارد.
البته بعضي از استثنائات , از جمله خطر جنگ , شورش , بلوا و اعتصاب و ....با دريافت اضافه نرخهاي مربوطه كه هر چند وقت يكبار توسط بيمهمركزيايران اعلام مي گردد ، با الصاق كلوزهاي مربوطه به بيمه نامه ها قابل بيمه شدن مي باشند.
یادآوری: برای مطالعه جزئیات استثنائات شرایط سه گانه A, B, C به بندهاي 4 , 5 , 6 و 7 کلوز های پیوست مراجعه شود.
یادآوری: برای مطالعه کلوز جنگ و اعتصاب به پیوست های شماره 6 و 7 مراجعه شود.
ه) پوشش داخلی:
در بیمه نامه های باربری داخلی خطرات تحت پوشش به دو دسته خطرات اصلی و اضافی تقسیم می شود که به شرح ذیل می باشد:
خطرات اصلي :
این خطرات از آن جهت اصلی نامیده می شوند که ارتباطی به ماهیت مورد بیمه ندارد و تواتر آنها بیشتر از سایر خطرات مرتبط با کالاهای خاص می باشد این خطرات عبارتند از:
آتش سوزي و حادثه وسيله نقليه شامل تصادف , واژگون شدن و پرت شدن وسيله نقليه
خطرات اضافي :
این گروه از خطرات متنوع بوده و بیشتر مرتبط با نوع کالا می باشد که با درخواست بیمه گذار و پرداخت حق بیمه اضافی می توان آنها را پوشش داد. خطرات رایج اضافی عبارتند از:
برخورد جسم خارجي با مورد بيمه
پرت شدن محموله از روي وسيله نقليه ؛ مشروط بر اينكه كالاي خسارت ديده به رويت بيمه گر رسيده باشد.
بارگيري و تخليه مورد بيمه
سرقت كلی محموله همراه با وسیله نقلیه با فرانشيز 20 درصد ارزش محموله
نکته: خطرات اصلي بصورت پیش فرض درشرایط خصوصی بیمه نامه های باربری داخلی چاپ میشود و خطرات اضافي بايد پس از اخذ درخواست بیمه گذار با دریافت حق بیمه اضافی، در ذیل خطرات اصلی در شرایط خصوصی درج گردد.
نکته: ذكر شماره وسيله نقليه و بارنامه در متن بيمه نامه الزامي است . در غیر اینصورت متن ذیل در شرایط خصوصی بیمه نامه باید درج گردد.
" بيمه گذار موظف است پيش از شروع حمل شماره وسیله نقلیه و بارنامه را کتباً را به بيمه گر اعلام نمايد . در غیر اینصورت بیمه گر هیچگونه تعهدی در قبال خسارت وارده نخواهد داشت."
یادآوری: برای مطالعه جزئیات شرایط عمومی بیمه نامه های بابری داخلی به پیوست شماره 13 مراجعه شود.
شروع و خاتمه تعهدات بيمه گر:
بیمه نامه های باربری بین المللی:
مدت اعتبار بیمه نامه های A ، B و C یکسان بوده و به منظور مطالعه دقیق تر مدت اعتبار آنها به بند 8 هر یک از مجموعه شرایط های سه گانه و بند 5 ازماده 2 شرایط عمومی بیمه باربری ( پیوست شماره 8) رجوع شود .
نکته: مدت های یاد شده در کلوز و شرایط عمومی را می توان قبل از انقضای آن با پرداخت حق بیمه اضافی با صدور الحاقیه تمدید، افزایش داد. توجه شود که شرط (اعتبار این الحاقیه منوط به عدم اتمام مدت قانونی بیمه نامه تا تاریخ درخواست تمدید میباشد.) در الحاقیه تمدیدی درج گردد.
بیمه نامه های داخلی:
اينبيمه از زمانيكهوسيلهنقليه حامل كالا انبار يا محل نگهداريمذكور در اينبيمه نامه را به منظور شروع حمل تركمينمايد، آغاز و در طول جريان و مسيرعادي حمل ادامه مييابدو به محض رسيدنوسيله حمل به مقصد مندرج در اينبيمه نامه خاتمهمييابد.
مدت اعتبار بيمه نامه ها :
در صورتيكه تا قبل از انقضاي تاريخ مدت اعتبار بيمه نامه , طبق ماده 15 از شرایط عمومی بیمه باربری ( وارداتی و صادراتی ) تمام یا بخشی از محموله حمل نشده باشد بیمه گذار پیش از انقضای مدت بیمه نامه می بایستی درخواست تمدید بیمه نامه را به بیمه گر ارائه تا الحاقیه مربوطه صادر گردد.
شرط طبقه بندي كشتي ها :
هر نوع شناور دریاپیما یا اقیانوس پیما با بدنه فلزی ودارای نیروی محرکه که علاوه براینکه توسط یکی ازاعضاء یا اعضاء وابسته به انجمن بین المللی موسسات رده بندی (IACS ) ویا موسسات مجاز رده بندی ایرانی رده بندی شده باشد از نظر محدودیت سنی نیز منطبق با کلوز رده بندی باشد ، کشتی طبقه بندی شده تلقی می گردد .
براساس مندرجات کلوز طبقه بندی سن پیش فرض برای کشتی های فله بر ( این نوع کشتی می تواندکالای فله مایع یا جامد حمل کند ) و فله بر ترکیبی ( این نوع کشتی ها هم می توانند کالای فله مایع و هم کالای فله جامد حمل نماید ) 10 سال و برای سایر کشتی ها 15 سال میباشد . اما چنانچه این کشتی ها درخطوط منظم تردد نمایند آنگاه این محدوده سنی به 25 سال گسترش می یابد . اما در مورد کشتی های کانتینربر ، خودرو بر یا کشتی OHGC در صورت تردد در خطوط منظم این مدت به 30سال افزایش خواهد یافت.
نکته:در بيمه نامه هاي باربري كه وسيله نقليه آن كشتي است " قيد كشتي طبقه بندي شده طبق كلوز پيوست " در متن بيمه نامه الزامي می باشد.
یادآوری: برای مطالعه کلوز طبقه بندی کشتی به پیوست شماره 9 مراجعه شود.
بيمه ارزش اضافی:
باتوجه به ماده 5 شرایط عمومی از آئین نامه شماره 79 در صورت درخواست بیمه گذار، می توان بابت کرایه حمل، عدم النفع وسایر هزینه ها سرمایه بیمه شده را اضافه نمود. یکی از ابزارهای شناسائی مولفه های تشکیل دهنده ارزش کالای مندرج در فاکتورها برای محمولات بین المللی استفاده از شرایط اینکوترمز می باشد. به عنوان مثال در فاکتورهای صادرهتحت شرایط FOB هزینه حمل شامل نمی گردد.
اما درخصوص عدم النفع صرفنظر از شرایط اینکوترمز اگر بیمه گذار متقاضی ارزش اضافی بابت عدم النفع (حداکثر به میزان 10 درصد) می بایست 10 درصد به سرمایه بیمه شده اضافه نمود.
قراردادهاي متحدالشكل خريد و فروش كالا (اينكوترمز) :
اينكوترمزمجموعهايازمقرراتبينالملليبرايتفسيراصطلاحات رايجمورداستفادهدرتجارتبينالمللياستتاازچندگانگيتفسيرايناصطلاحاتدركشورهايمختلفجلوگيريشود. تمامی شرایط اینکوترمز 2010 در چهارگروهE ، F ، C و D طبقه بندی شده است که در مجموع مشتمل بر11 ترم است.
از سه کاربرد اصلی اینکوترمز که عبارتند از :
1- تعیین حدود مسئولیت ووظایف خریدار وفروشنده
2- نحوه تقسیم هزینه ها
3- تعیین نقطه انتقال مسئولیت ( ریسک )
سومین مورد در بیمه های باربری حائز اهمیت میباشد که به منظور آشنائی بیشتر با نقطه انتقال ریسک برای هر یک از شرایط به پیوست شماره 10 رجوع شود.
موارد مشمول اضافه نرخها :
1- حمل كالا با كشتي غير طبقه بندي
2- حمل كالا با موتور لنج ، دوبه ، بارج ، لندینگ کرافت
3- در صورتی که تمام یا بخشی از مورد بیمه بر روی عرشه کشتی حمل گردد و بر همین اساس بارنامهبصورت حمل روی عرشه صادر شده باشد، مسئولیت بیمه گر در قبال تلف یا آسیب وارده به آن قسمت از مورد بیمه مادامی که بر روی عرشه کشتی قرار گرفته است محدود به خطرات مندرج در کلوز C می باشد مگر اینکه بطور صریح در ازاء حقبيمهاضافي (درصورت درخواست بيمهگر) توافق دیگری شده باشد. در مورد کالاهایی که در کانتینر فلزی تمام بسته قرار گرفته باشند یا شرایط آنها به گونه ای بوده که درعرفکشتیرانی این گونه حمل را مجاز تلقی نماید از این شرط مستثنی می باشند.
4-در صورتیکه سن کشتی بالاتر از سن مقرر در کلوز باشد می بایست طبق جدول اضافه نرخ ، حق بیمه مربوطه اخذ گردد
موارد مشمول تخفیف :
1-در صورت حمل كالا با كانتينر از مبداء تا مقصد نهایی مندرج در بيمه نامه 20 درصد تخفيف در حق بيمه منظور خواهد شد. در اين شرايط درج متن زير در شرايط خصوصي بيمه نامه ضروري است .
"بنابر اظهار بيمه گذار مبني بر حمل كالا در كانتينر از مبداء تا مقصد نهایی مندرج در بيمه نامه معادل 20 درصد تخفيف در حق بيمه منظور شده است , در صورت بروز خسارت احتمالي و عدم حمل كالا در كانتينر خسارت به نسبت حق بيمه دريافتي با حق بيمه بدون تخفيف كانتينر محاسبه و پرداخت خواهد شد . "
2-در صورت حمل کالا با کانتینر از مبدأ تا بندرمقصد مندرج در بیمه نامه 10 درصد تخفیف در حق بیمه منظور خواهد شد .در این شرایط درج متن زیر درشرایط خصوصی بیمه نامه ضروری است .
"بنابر اظهار بيمه گذار مبني بر حمل كالا در كانتينر از مبداء تا بندر مقصد مندرج در بيمه نامه معادل 10 درصد تخفيف در حق بيمه منظور شده است , در صورت بروز خسارت احتمالي و عدم حمل كالا در كانتينر خسارت به نسبت حق بيمه دريافتي با حق بيمه بدون تخفيف كانتينر محاسبه و پرداخت خواهد شد . "
3- در صورت حمل كالا با هواپيما یا قطار از مبداء تا مقصد مندرج در بيمه نامه به ترتیب 25 درصد و 10درصد تخفيف در حق بيمه منظور مي شود .
4- در صورت حمل كالا از کشورهای همسایه حق بیمه شامل 20 درصد تخفيف مي گردد.
تبصره :به استثناء کشورهای همسایه که درآنها جنگ یا شرایط ناپایدار سیاسی می باشد .
5- درصورت پرداخت نقدی حق بیمه 10 درصد تخفیف محاسبه خواهد شد.
نکات مهم در صدور:
1- در صورتيكه حمل كالا با موتور لنج ، دوبه ، بارج ، لندینگ کرافت انجام شود , بيمه نامه فقط با شرايط C بدون خطر عدم تحويل صادر خواهد شد (براي صدور بيمه نامه اخذ مجوز از مدیریت بیمه های باربري الزامي است).
2-دربیمه نامه هایی که وسیله نقلیه آنها لنج و دوبه باشد ضمن اخذ شماره شناور و نام ناخدا الزاماً شرایط ذیل میبایست در شرایط خصوصی درج گردد:
- دارا بودن پروانه بهره برداری معتبر
- عضويت در تعاوني لنج دار ان
- مجهز بودن به سيستم هاي مخابراتي
- دارابودن بارنامه حمل مطابق فرم هاي استاندارد
- دارا بودن ظرفيت مجاز بارگيري 200تن و به بالا
- دارا بودن گواهینامه رده بندی
- ضمناً حداكثر تعهد بيمه گر در هر حمل بر روي هر لنج حداكثر -/000ر000ر500ر1 ريال مي باشد
- درصورت بروزخسارت 20 درصد ارزش محموله تحت عنوان اكسس یا سهم بیمه گذار از خسارت به عهده بیمه گذار می باشد.
3- در بیمه نامه هایی که وسیله نقلیه آنها بارج و لندینگ کرافت میباشد . ضمن اخذ شماره شناور و نام ناخدا درج شروط زیر در شرایط خصوصی بیمه نامه الزامی است:
- دارا بودن گواهينامه رده بندی .
- مجهز بودن به سيستم هاي مخابراتي و ايمني
- دارابودن بارنامه حمل مطابق فرم هاي استاندارد
- درصورت بروزخسارت 10 درصد ارزش محموله تحت عنوان اكسس یا سهم بیمه گذار از خسارت به عهده بیمه گذار می باشد.
4- براي بيمه نامه هايي كه كالا به يكي ازكشورهاي آسياي ميانه، افغانستان ، عراق ، سوریه حمل مي شود فقط بيمه نامه با شرايطC صادرشود.(جهت صدور بیمه نامه با سایر شرایط اخذ مجوز از مدیریت بیمه های باربري ضروری است)
5- براي مواد غذايي، بهداشتی، خشکبار و محصولات کشاورزی با شرايط B و يا A متن زير در شرايط خصوصي بيمه نامه درج شود " اخذ گواهي بهداشت یا سلامت توسط بيمه گذار در مبداء الزامي است"
6- برای محمولاتی همچون گوشت چه بصورت منجمد یا نیمه منجمد، داروها، فرآورده های خونی نوسانات حرارتی و یا فساد بدون حادثه تحت پوشش نمی باشد و بیمه نامه ها با شرایط C صادر می گردد در غیر اینصورت مجوز از مدیریت بیمه های باربری ضروری می باشد.
7- کلیه کلوزهایی که در بیمه نامه ذکر شده است باید در متن بیمه نامه قید گردد که کلوز ها پیوست بوده و به هنگام تحویل بیمه نامه از پیوست بودن کلوزها اطمینان حاصل نمایید.
8- در بيمه نامه هاي وارداتي ذكر شماره و تاريخ پروفرما ( پيش فاكتور ) وثبت سفارش الزامي است.
9- دربيمه نامه هاي صادراتي ذكرشماره بارنامه ( داخلی و بین المللی )، كوتاژ الزامي است. درصورتي كه هنگام صدور بيمه نامه امكان ارائه شماره بارنامه یا کوتاژ نباشد مي بايست متن زير در شرايط خصوصي اين نوع بيمه نامه ها قيد گردد.
"بيمه گذار موظف است در زمان بروز خسارت مستندات كافي به منظور تطابق كالاهاي خسارتي و كالاهاي مورد بيمه به بيمه گر ارائه نمايد."
10- در ابتدای کار ممکن است پيشنهاد بيمه باربري بعضـا" شفـاهي يا كتبي و يا با ارائـه مدارك ( پروفرما , برگ ثبت سفارش و ... ) انجام مي شود . لیکن در صورتیکه پیشنهاد تبدیل به بیمه نامه گردید اخذ فرم تکمیل شده بیمه نامه باربری با مهر وامضاء بیمه گذار طبق فرم پیشنهاد پیوست شماره 11 الزامی است. دقت شود که تمامی اطلاعات فرم پیشنهاد تکمیل گردد و در صورت عدم پاسخ به هر یک از سوالات توسط پیشنهاد دهنده چه سهوی و یا عمدی ، مسئولیت آن مستقیماً متوجه بیمه گذار خواهد بود.
11- كالاهاي همراه مسافر قابل بيمه شدن نمي باشد.
12- در بخش مبدأ و مقصد بیمه نامه ها علاوه بر کشور ، شهر و محل تخلیه نهایی ذکر گردد.
13- دربیمه نامه های باربری صادراتی تا حد امکان مقصد نهایی بیمه نامه بندر کشور مندرج در بیمه نامه قید شود.
14- مسئولیت شرکت حمل و نقل تحت هیچ شرایطی در بیمه نامه های باربری تحت پوشش نخواهد گرفت مگر با اخذ مجوز از مدیریت بیمه های باربری.
15-در بيمه نامه هاي حمل ونقل داخلي به سرمایه مندرج در زیر بازديد اوليه از مورد بيمه ، تهيه عكس و ارائه گزارش براساس فرم صورتمجلس و گزارش بازديد اوليه بيمه هاي باربري (پيوست شماره 12) توسط كارشناس شعبه الزامي است:
الف) در صورت صدور بيمه نامه براي پوشش خطرات اصلي با سرمايه بيش از مبلغ -/5.000.000.000 ريال
ب) در صورت صدور بيمه نامه براي پوشش خطرات اضافي با سرمايه بيش از مبلغ -/2.000.000.000 ريال
16-در بیمه های باربری همچون سایر رشته های بیمه های غیر زندگی ماهیت الحاقیه های صادره محدود به الحاقیه اصلاحی، اضافی، برگشتی، تمدیدی و ابطالی می گردد. طبیعی است که صدور برخی از الحاقیه ها همچون الحاقیه های اصلاحی از حیث تعهد، مسئولیت کمتری را در مقایسه با الحاقیه های اضافی دارد. اگرچه به دلیل تنوع موضوعات نمی توان در این دستورالعمل تمامی جوانب آن را تشریح نمود اما با توجه به اهمیت موضوع در زیر به برخی از موارد رایج پرداخته می شود. همچنین اکیداً توصیه می گردد در صورت وجود هر گونه شبهه در صدور هر نوع الحاقیه بدواً با مدیریت بیمه های باربری هماهنگی گردد :
در صدور الحاقیه سقف اختیارات تفویض شده به واحد های صدور همچون بیمه نامه در نظر گرفته شود.
در صورت تغییر در نوع شرایط بیمه نامه، کلوز جدید به الحاقیه الصاق گردد.
در تغییر یا حذف نام ذینفع تاییدیه ذینفع قبلی اخذ شود.
در بیمه نامه ایی که ذینفع دارد هر گونه تغییری در مفاد بیمه نامه که مرتبط با منافع ذینفع باشد نیاز به تاییدیه ذینفع دارد.
در بيمه نامه هايي كه بانك ذينفع دارند ابطال بيمه نامه ها منوط به دريافت اصل بيمه نامه، اصل قبض رسيد دريافت حق بيمه، اصل كليه الحاقيه هاي صادره قبلي، اصل تائيديه بانك ذينفع مبني بر ابطال اعتبار يا عدم گشايش اعتبار اصل نامه بيمه گذار مي باشد اما در بيمه نامه هايي كه بانك ذينفع ندارند بيمه گذار ضمن استرداد اصل بيمه نامه، اصل قبض رسيد دريافت حق بيمه، اصل كليه الحاقيه هاي صادره قبلي بايد مدارك مثبته دال بر عدم حمل كالا همچون اصل برگ ثبت سفارش نسخه گمرک یا تاییدیه فروشنده را ارائه نمايد.
در صورت غیر مجاز نمودن شرایط پارت شیپمنت (حمل به دفعات) به ظرفیت نگهداری و پوشش اتکایی در هر حمل توجه شود.
در صورت مجاز کردن شرایط ترانس شیپمنت (انتقال مورد بیمه از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر) ، ریسک بارگیری و تخلیه و ماهیت وسیله نقلیه تغییر می یابد که می باید در هنگام صدور به ماهیت مورد بیمه توجه نمود.
در الحاقیه های افزایشی یا تغییر کلوز به سمت پوشش کاملتر، از آنجا كه براي بيمه گر تاریخ شروع حمل و یا عدم وقوع حادثه در زمان صدور الحاقیه مشخص نمي باشد، درج متن زير در الحاقيه الزامي است :
" اعتبار اين الحاقيه منوط به عدم خسارت ديدن مورد بيمه تا تاريخ صدور الحاقیه مي باشد و اثبات تاريخ وقوع خسارت با ارائه مدارك مثبته به عهده بيمه گذار مي باشد ."
در الحاقیه كاهش سرمايه بیمه شده، اصل تائيديه ذينفع (درصورت داشتن ذینفع)، نامه بيمه گذار و مدارك و اسناد خريد كه بيانگر كاهش سرمايه باشد اخذ گردد.
در الحاقيه هاي ابطالي مبلغ -/000ر200 ريال بابت هزينه هاي اداري و ابطال تمبر از حق بيمه دريافتي كسر و مابقي قابل استرداد به بيمه گذار مي باشد. بديهي است در بيمه نامه هاييكه حق بيمه آنها دريافت نشده و ابطال مي گردد مبلغ فوق وهزینه ابطال تمبر دريافت نخواهد شد.
در الحاقیه های برگشتی ناشی از کاهش سرمایه یا تغییر کلوز به سمت پوشش کمتر، از آنجا كه براي بيمه گر تاریخ شروع حمل مشخص نمي باشد، درج شرط زير در الحاقيه الزامي است:
"اعتبار این الحاقیه منوط به عدم حمل مورد بیمه تا تاریخ صدور این الحاقیه می باشد."
قرارداد هاي بيمه حمل و نقل :
اين قراردادها به دو صورت قراردادهاي شناور و پوشش باز صادر مي گردد .
قرارداد هاي شناور :
در اين نوع قراردادها که بیشتر برای پروژه ها مورد استفاده قرار می گیرد بيمه گذار از ارزش تقريبي محمولات کل پروژه مطلع بوده و بیمه گر بر همین اساس می تواند حق بيمه كل قرارداد را مشخص نماید. به منظور اجراء این شیوه صدور، بدواً قرارداد یا توافق نامه ای بین بیمه گر و بیمه گذار تنظیم می شود که متعاقب صدور بیمه نامه کلی شناور، شماره این قرارداد یا توافق در بخش شرایط خصوصی بیمه نامه قید می گردد. در بیمه نامه شناور صادره تقریباً تمامی اطلاعات بصورت کلی آورده می شود و همزمان وفق توافق بعمل آمده با بيمه گذار نیز بخشی از حق بیمه را پرداخت می نماید. با شروع حمل کالاهای پروژه، بیمه گذار قبل از شروع هر حمل مشخصات محموله را به بیمه گر اعلام تا بیمه گر برای هر پارتی حمل یک فقره گواهی صادر نماید. این گواهی ها به تعدادی صادر خواهد شد تا سرمایه بیمه نامه اصلی (اولیه) مستهلک گردد. بنابراین انقضاء این نوع قرارداد ها تابعی از سرمایه بیمه نامه اولیه می باشد.
قراردادهاي باز:
در این نوع قراردادها که بیشتر برای شرکت های تولیدی مورد استفاده قرار می گیرد بيمه گذار اطلاعی دقیقی از ارزش محمولات ندارد بنابراین بصورت زمانی کلیه محمولاتی که از مرکز تولید یا توزیع خارج می شود نزد بیمه گر بیمه می نماید.
به منظور اجراء این شیوه صدور، بدواً قرارداد یا توافق نامه ای بین بیمه گر و بیمه گذار تنظیم می شود که متعاقب صدور بیمه نامه کلی باز، شماره این قرارداد یا توافق در بخش شرایط خصوصی بیمه نامه قید می گردد. در بیمه نامه با پوشش باز صادره تقریباً تمامی اطلاعات بصورت کلی آورده می شود و همزمان وفق توافق بعمل آمده مبلغی تحت عنوان سپرده حق بیمه از بيمه گذار اخذ می گردد. در ادامه فرآیند صدور، بیمه گذار در فواصل زمانی مشخص توافق شده فهرست حمل های خود و فیش واریز حق بیمه را به بیمه گر تحویل نموده و بیمه گر نیز متعاقباً اقدام به صدور الحاقیه می نماید.
تفاوت اصلی این نوع قرارداد ها با قرارداد های شناور آنست که انقضاء این بیمه نامه ها تابعی از زمان بوده و ارتباطی با سرمایه بیمه نامه اولیه نداشته زیرا که اصولاً در بیمه نامه اولیه سرمایه ای درج نمی گردد.
نکته: برای صدور این نوع قراردادها بیمه گذار در ابتدا می بایست فرم پیشنهاد مربوط به قرارداد را تکمیل و پس از ارزیابی ریسک و پوشش های مورد نیاز بیمه گذار اقدام به نگارش قرارداد یا توافق نامه نمود. با توجه به نکات زیاد و فنی که متون قراردادها دارد دقت شود که:
1- فرم پیشنهاد قرارداد به منظور ارزیابی ریسک اخذ گردد.
2- کلیه قرارداد ها / توافق نامه ها می بایست حداقل در دو نسخه تنظیم شود و یک نسخه آن نزد بیمه گر باشد.
3- کلیه صفحات قرارداد ها / توافق نامه ها باید ممهور به مهر و امضاء شعبه و بیمه گذار باشد.
4- در صورتی که انعقاد قرارداد ها / توافق نامه ها خارج از اختیار تفویض شده باشد در ابتدا پیش نویس قرارداد توسط واحد صدور تنظیم و سپس جهت تایید برای مدیریت ارسال گردد.
5-به طور مستمر ضریب خسارت قرارداد ها کنترل شود.
6- در صورت هر گونه تغییر در مفاد قرارداد ها / توافق نامه ها موارد جدید می باید بصورت متمم با مهر و امضاء طرفین به آن اضافه گردد.
7-سپرده قراردادها حتماً اخذ گردد.
8-جهت تحت کنترل بودن قرارداد ها / توافق نامه ها، بایگانی جداگانه ای برای آنها در نظر گرفته تا به سادگی در سال های بعد نیز در صورت ضرورت بتوان به آنها رجوع نمود.
حدود اختيارات :
کلیه واحدهای صدور اعم از شعب و نمایندگان (حقیقی و حقوقی) موظفند در حدود اختیارات تفویض شده اقدام به صدور بیمه نامه و پذیرش ریسک نمایند. مدیریت بیمه های باربری تلاش نموده تا با هماهنگی مدیریت فناوری اطلاعات این الگوها را در نرم افزار صدور تعریف نماید اما با توجه به اینکه سوابق گذشته مبین آن بوده که بطور صد در صد نمی توان اطمینان به نرم افزار داشت بنابراین دقت لازم بعمل آورده تا بیمه نامه ها در حیطه اختیارات تفویض شده صادر گردد درصورت عدم رعایت این موضوع تمامی مسئولیت به عهده واحد صادرکننده می باشد.
الگوی مالی:
با توجه به اینکه بیمه گذاران ممکن است با شرایط مختلف تمایل به پرداخت حق بیمه داشته باشند، به همین منظور علاوه بر امکان پرداخت نقدی بیمه نامه، برای شرایط اقساطی الگوهای مختلفی در نرم افزار صدور پیش بینی شده است که قبل از توافق با بیمه گذار می بایست بدواً الگوی مربوطه مطالعه تا توافقات نهایی انجام شده با بیمه گذار در چارچوب الگوهای تعریف شده انجام شود.
زمانهاي مورد نياز به منظور ارائه خدمات در واحد های صدور بيمه هاي باربري به شرح ذيل مي باشد:
صدور بيمه نامه هاي فارسي از زمان دريافت پيشنهاد تا صدور بيمه نامه بيست ساعت مي باشد.
صدور الحاقيه فارسي از زمان دريافت پيشنهاد تا صدور الحاقيه بيست ساعت مي باشد.
زمانهاي فوق الذكر بدون در نظر گرفتن زمانهاي در اختيار بيمه گذار و ساعات و ايام تعطيل مي باشد.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.
کانال تلگرام دیوان اقتصاد صفحه اینستاگرام دیوان اقتصاد