به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از اخبار پولی مالی, سیزدهمین همایش از سلسله همایش های علمی کاربردی اقتصاد مقاومتی با حضور مجید قاسمی، مدیرعامل بانک پاسارگاد، کامران بارژان، مدیر گروه بین المللی مهندسی و مدیریت بارژان و همکاران و هادی محمدی، رئیس کارگروه مالی انجمن مدیریت ایران، عصر یکشنبه 28 آذرماه 95 در محل دانشگاه خاتم برگزار شد.
**-ضرورت اتخاذ نگاهی فعال و جسورانه نسبت به آینده
کامران بارژان سخنرانی خود را با محوریت "نگاهی اجمالی به شاخص های اقتصاد مقاومتی" ایراد کرد و گفت: شاخص اقتصاد مقاومتی در پی توصیف وضعیت ساختار کشور و زیر سیستم های آن و شناسایی عواملی است که می تواند باعث افزایش ظرفیت کشور برای مقابله با ضربه های مختلف باشد.
وی در رابطه با آثار شاخص های اقتصاد مقاومتی گفت: ملموس کردن وضعیت، فراهم کردن مقایسه بین وضعیت پدیده ها در شرایط مختلف، کمک به کشف نقاط و دلایل ضعف، قوت، تهدید و به خصوص فرصت ها و همچنین کمک به پیش بینی آینده از جمله آثار شاخص های اقتصاد مقاومتی است.
بارژان خاطرنشان کرد: آنچه که یک سیستم اقتصادی را مقاوم می سازد، متفاوت تر از آن چیزی است که یک سیستم زیست محیطی را مقاوم می سازد، چه از نظر تهدیدات، مخاطرات و ضربه ها و چه از لحاظ ارتباط درونی با دیگر سیستم ها.
وی در معرفی برخی از شناخته شده ترین روش های ارزیابی و مورد استفاده در ایجاد شاخص های اقتصاد مقاومتی اظهار داشت: بریگو گلیو و همکاران، بورمن و همکاران، موسسه WIDER وابسته به دانشگاه سازمان ملل، شاخص آژانس توسعه بین المللی آمریکا، ارزیابی مقاومت ملی توسط مجمع جهانی اقتصاد و شاخص جهانی FM Oxford Metrica از جمله شناخته شده ترین روش های ارزیابی هستند.
بارژان با بیان اینکه گزارش مجمع جهانی اقتصاد در 2013 چارچوبی است که شبیه یک M.R.I برای تصمیم گیران عمل می کند؛ توضیح داد: زیرا ضعف های بنیادین در مواجهه با مخاطرات داخلی و جهانی دیگر با روش ها و ساختارهای قدیمی ارزیابی مخاطرات قابل شناسایی نیست.
وی افزود: طبق گزارش مجمع جهانی اقتصاد، یک کشور مقاوم دارایی قابلیت هایی چون سازگاری با تغییر موقعیت ها، مقاوم در مقابل شوک های ناگهانی و خودبازیابی تا حد یک تعادل مطلوب و در همان حال حفظ تداوم عملیات است. این سه مولفه هم متضمن بازیابی پذیری سریع پس از یک بحران و هم سازگاری پدیری در پاسخ به محیط متغیر هستند.
مدیر گروه بین المللی مهندسی و مدیریت بارژان و همکاران گفت: طبق محاسبات انجام شده شاخص مقاومت پذیری ایران در سال 2013 برابر با 0.385 بوده و شاخص آسیب پذیری 0.262 بوده است. ایران در این سال از گروه بدترین وضعیت به گروه دارای وضعیت ولخرج نقل مکان داشته است. درواقع طی دوره 2006 تا 2013 گرچه از معرض آسیب بودن و ریسک بیرونی ایران کاسته شده است؛ اما همزمان توان داخلی برای مقابله با شوک های خارجی نیز کاهش یافته است.
وی با بیان اینکه طبق یافته های انجمن اقتصاد شهری تنها طی 14 سال از سال 79 تا 93 مقاومت اقتصاد ایران به کمتر از نصف کاهش پیدا کرده است؛ اذعان داشت: براساس این گزارش، طی این بازه زمانی، مقاومت اقتصاد کلان از 0.82 به 0.41 ، کاریابی بازارها در اقتصاد خرد از 0.56 به 0.14 و شاخص مقاومت اقتصادی از 0.68 به 0.30 رسیده است.
بارژان همچنین به گزارش سالیانه FM Resilience Index در سال 2016 هم اشاره ای داشت و گفت: براساس این گزارش شاخص های مقاومت پذیری ایران در بین 130 کشور در شاخص کلان اقتصادی، شاخص اقتصادی، کیفیت ریسک و زنجیره تامین به ترتیب 120، 129، 24 و 97 می باشد.
وی به ضرورت اتخاذ نگاهی فعال و جسورانه نسبت به ایند، کشف شرایط پیچیده محیطی، فهم و پیش بینی متغیرهای موثر بر آینده و برنامه ریزی و سناریو پردازی از تصویر آینده برای پیشرفت پویا و نوآوری تاکید کرد.
**دیر عمل کردیم
در ادامه نشست، هادی محمدی با موضوع" ارایه راهکارهای عمومی اقتصاد مقاومتی" به سخنرانی پرداخت و گفت: هدف اقتصاد مقاومتی این است که در مقابل هر بحرانی دچار مشکل نشویم.
محمدی با بیان اینکه تنها راه نجات اقتصاد کشور، اقتصاد مقاومتی نیست؛ اذعان داشت: اقتصاد مقاومتی یکی از کارهایی است که باید در کشور اسلامی خود انجام دهیم. اقتصاد مقاومتی باید ها و نبایدهایی است که باید در طول چند سال به آن برسیم.
وی افزود: در زمانی که وضع اقتصاد کشور بد است؛ به دنبال اقتصاد مقاومتی رفتیم که باید گفت دیر عمل کردیم و باید زودتر از این ها سیاست های آن را اجرایی می کردیم.
محمدی با تاکید بر اینکه به دلیل نداشتن برنامه جامع ، در اجرای اقتصاد مقاومتی دچار مشکلاتی می شویم؛ گفت: برخی سیاه نمایی می کنند؛ در همه جای دنیا محدودیت منابع وجود دارد و برخی کشورها به دلیل اینکه ایران دارای منابع وسیعی است به آن با حسرت می نگرند.
وی به برخی ویژگی های اقتصاد مقاومتی هم اشاره کرد و توضیح داد: اقتصاد مقاومتی یک الگو، دارای جامعیت و تمامیت مشارکت مردم است و به دنبال افزایش بهره وری، رفاه و آسایش مردم می باشد.
محمدی در رابطه با نقاط ضعف اقتصاد کشور در مسیر تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی گفت: اقتصاد دولتی، اقتصاد تک محصولی بر پایه نفت، عدم وجود نقشه راه جامع و کامل در اقتصاد، عدم استفاده بودجه عملیاتی توسط دولت، وجود نرخ تورم بالا، رتبه پایین در ایجاد فضای کسب و کار و ... از جمله این نقاط ضعف به شمار می روند.
**اقتصاد مقاومتی یک الگوی اقتصادی و یا نظریه نیست
سخنران دیگر همایش مجید قاسمی بود. وی خطاب به محمدی، رئیس کارگروه مالی انجمن مدیریت ایران گفت: در زمان تدوین اقتصاد مقاومتی، تاکید کردیم که اقتصاد مقاومتی الگو اقتصادی نیست. حال ما از بیرون چه انتظاری داشته باشیم.
قاسمی ادامه داد: اقتصادهای مختلف، الگوی خودشان را دارند، اقتصاد مقاومتی نگاهی است در اقتصاد هر کشور، برای اینکه بتوانند اقتصاد خود را مقاوم کنند.
وی با بیان اینکه باید ببنیم برای هر بند اقتصاد مقاومتی چه باید بکنیم؛ اظهار داشت: خود اقتصاد مقاومتی نتیجه یک پژوهش علمی است. اقتصاد مقاومتی شعور ملی است. زمانی که اقتصاد مقاومتی نوشته می شد ما به همه مسئولان و دستگاه ها فراخوان دادیم؛ اما برخی اصلا این موضوع را جدی نگرفتند و برخی هم که الان خط مشی اقتصادی دولت را تعیین می کنند اصلا اهمیتی به این قضیه ندادند.
مدیرعامل بانک پاسارگارد با اشاره به بحث صادرات در اقتصاد مقاومتی گفت: در آن زمان گفته شد که صادرات ارزش افزوده اقتصادی و ارز آوری خالص داشته باشد. سوال اینجاست آیا با تضعیف ارزش پول ملی این مهم حاصل می شود؟ با تضعیف پی در پی پول ملی این موضوع به محاق می رود.
قاسمی گفت: 2 سال و نیم است که از ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی می گذرد؛ هیچ آماری اعلام نشده که میزان ارزآوری و یا ارزش افزوده صادرات را نشان دهد.
وی با تاکید بر اینکه بحث تشویق صادرات از طریق تضعیف ارزش پول ملی خلاف سیاست های اقتصاد مقاومتی است؛ اظهار داشت: این سیاست ها سال ها قبل شکست خورده است، حال نباید پند بگیریم؟
قاسمی گفت: باید ابتدا بفهمیم که اقتصاد مقاومتی چیست؟ اقتصاد مقاومتی یک الگوی اقتصادی و یا نظریه نیست. اقتصاد مقاومتی یک شعور ملی است.