به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از ایسنا، حامد سلطانی نژاد، مدیر عامل بورس کالای ایران گفت: پیاده سازی تبصره ۲ آیین نامه اجرایی ماده ۳۷ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، تسهیل شرایط فروش عرضه مازاد تالار داخلی در رینگ صادراتی همراه با توسعه بازارهای صادراتی سنگ آهن و افزایش سهم بخش خصوصی از جمله برنامه های بورس کالا در این زمینه به شمار می رود.

وی ادامه داد: راه اندازی معاملات کلیه محصولات موجود در زنجیره ارزش صنعت فولاد کشور و امکان بکارگیری ابزارهای تأمین مالی برای معادن سنگ آهن به همراه راه اندازی معاملات ابزارهای پوشش ریسک از مهمترین برنامه های آینده شرکت بورس کالای ایران در این راستا است.

به گفته مدیرعامل بورس کالای ایران، تولیدکنندگان سنگ آهن می‌توانند با استفاده از ابزارهای بورس کالا از جمله معاملات سلف، محصولاتشان را قبل از تولید به فروش برسانند که این اتفاقی، رویدادی مهم و راهگشا برای این صنعت خواهد بود.

**مزایای اجرای ماده ۳۷ قانون رفع موانع تولید

سلطانی نژاد به اجرای ماده ۳۷ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور اشاره کرد و گفت: این ماده به دولت اجازه داده است تا برای فرآوری مواد خام و تبدیل کالاهای با ارزش افزوده پایین داخلی و وارداتی به کالاهای با ارزش افزوده بالا از انواع مشوق های لازم همچون ظرفیت های بورس کالای ایران استفاده کند.

وی ادامه داد: طبق تبصره ۲ آیین نامه اجرایی ماده ۳۷، تشخیص مازاد عرضه در بازار داخل جهت انتفاع از معافیت صادراتی برای کالاهای پذیرفته شده در بورس کالای ایران از جمله سنگ آهن منوط به سه نوبت عرضه متوالی به قیمت متناسب است.

وی با بیان اینکه تعیین فهرست مجاز خریداران، نحوه و زمان سه نوبت عرضه و تعیین قیمت های پایه عرضه ها، از محورهای کلیدی در اجرای این ماده است، خاطرنشان کرد: اجرای ماده ۳۷ قانون رفع موانع تولید در بازار سنگ آهن مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته و همچنین مذاکراتی با ذینفعان اصلی بازار سنگ آهن از جمله انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن برگزار شده است تا زمینه برای آغاز عرضه های سنگ آهن در بورس کالا فراهم شود.

به گفته وی، براساس توافقات انجام شده قرار است تا عرضه سنگ آهن داخلی در دهه فجر در بورس کالای ایران آغاز شود.

سلطانی نژاد در ادامه به سناریوهای مختلف تعیین قیمت پایه سنگ آهن در بورس کالا اشاره کرد و ادامه داد: در سناریوی اول که تعیین قیمت پایه از نگاه تولید کننده سنگ آهن بوده، نرخ تعادلی از نگاه تولید کننده برابر است با نرخ صادرات منهای هزینه های حمل و صدور؛ این در حالی است که در سناریوی دوم که تعیین قیمت پایه از نگاه متقاضی سنگ آهن است، نرخ تعادلی از نگاه متقاضی با نرخ واردات به اضافه هزینه‌های واردات و هزینه های حمل و سایر هزینه ها برابر است.

**سابقه معاملات سنگ آهن در بورس‌های کالایی

وی در ادامه به تشریح معاملات سنگ آهن در بورس‌های کالایی دنیا پرداخت و گفت: سنگ آهن در سه بورس  شیکاگو، دالیان و سنگاپور به صورت نقدی و مشتقه معامله می شود که حجم معاملات قراردادهای آتی و اختیار سنگ آهن سنگاپور در سال ۲۰۱۵، بالغ بر ۷.۳۳ میلیون قرارداد و حجم معاملات بورس دالیان در سال ۲۰۱۵ حدود ۲۶۰ هزارقرارداد و در سال ۲۰۱۶ بالغ بر ۳۴۲ میلیون قرارداد بوده است؛ همچنین حجم معاملات قراردادهای آتی سنگ آهن شیکاگو ۲۰۱۵ در سال ۲۰۱۶ میلادی به ۲۰۲ هزار قرارداد و حجم معاملات اختیار آن به ۷۲ هزار قرارداد رسیده است.

مدیرعامل بورس کالای ایران افزود: بررسی حجم قراردادهای سنگ آهن در بورس های مذکور به وضوح نشان می دهد که همزمان با تلاطمات قیمتی سنگ آهن در بازارهای جهانی، بازار قراردادهای مشتقه سنگ آهن در بورس های دنیا رونق می گیرد که براساس آمارها، سنگ آهن بعد از میلگرد در رتبه دوم معاملات بورس های کالایی در قراردادهای مشتقه قرار دارد.

سلطانی نژاد در ادامه به سابقه عرضه سنگ آهن در بورس کالای ایران اشاره کرد و گفت: اولین عرضه سنگ آهن در بورس کالای ایران عرضه ۲۰۰ هزار تن سنگ آهن تولیدی معدنی و صنعتی گل گهر در رینگ صادراتی در تاریخ ۱۶ شهریور ماه سال ۹۰ بوده است.

وی همچنین به حجم و ارزش معاملات سنگ آهن در رینگ صادراتی بورس کالا اشاره و عنوان کرد: از سال  ۱۳۹۰ تا ٩ ماهه امسال در مجموع ۱۲.۲ میلیون تن سنگ آهن به ارزش ۷۱۲ میلیون دلار در بورس کالای ایران معامله شده و حجم معاملات سنگ آهن از ۱.۵ میلیون تن در سال ۹۰ به ۱.۶ میلیون تن در ۹ ماهه اول سال ۱۳۹۵ رسیده است.

**تامین مالی سنگ آهنی‌ها از بورس

مدیر عامل شرکت بورس کالای ایران همچنین به انتشار اوراق سلف موازی استاندارد سنگ آهن در بورس کالای ایران به منظور تامین مالی مجتمع‌های سنگ آهن اشاره کرد و گفت: از تیر ۱۳۹۳ تا آبان ۱۳۹۵ در مجموع ۳ هزار و ۱۷۰ میلیارد ریال اوراق سلف موازی شرکت صنعتی و معدنی گل گهر و در آبان ماه ۱۳۹۴، ۸۰۶ میلیارد ریال اوراق شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در بورس کالای ایران منتشر شده است.

وی به ابزارهای مالی موجود در بورس کالا که می تواند برای صنایع مختلف جذاب باشد اشاره کرد و گفت: صندوق های کالایی، گواهی سپرده کالایی، قرارداد های آتی و اختیار معاملات، قراردادهای سلف موازی استاندارد، قراردادهای اعتباری و سلف و همچنین قراردادهای نقدی از ابزارهایی هستند که در بورس کالای ایران مورد استفاده قرار می گیرند.

سلطانی نژاد در پایان اظهار کرد: بورس کالای ایران بستری شفاف و نظام مند برای انجام معاملات کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالاست و همچنین این بورس با معرفی و پیاده سازی ابزارهای نوین معاملاتی، زمینه تامین مالی و تنظیم بازار کالاهای مختلف را برای مسوولان و فعالان صنایع فراهم کرده است.