به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از ایسنا، فاز اول دولت الکترونیکی با فراز و نشیب‌ها و انتقاداتی که به روند آن وارد بود، روز سه‌شنبه افتتاح می‌شود و افتتاح دولت همراه نیز با تصمیمات اتخاذ شده در همین زمان اتفاق خواهد افتاد.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره این تصمیم گفت: ابتدا می‌خواستیم دولت الکترونیکی را به صورت مجزا افتتاح کنیم و با تاخیر چندماهه دولت همراه نیز تکمیل و افتتاح شود، اما از آنجاکه امروز با تغییر شیوه زندگی، مردم می‌خواهند بدون مراجعه به مکان و زمان مشخصی در هر جایی امور خود را انجام دهند، تصمیم گرفتیم با انجام کارها و هماهنگی‌های فشرده و شبانه‌روز  زیرساخت دولت همراه را نیز به افتتاح برسانیم چراکه به نفع مردم است که ارایه خدمات در بستر قابل دسترسی تلفن همراه در سراسر کشور نیز باشد.

همزمانی افتتاح دولت الکترونیک و همراه

رضا باقری اصل - معاون دولت الکترونیک سازمان فناوری اطلاعات - با اشاره به علت به تعویق افتادن فاز اول دولت الکترونیکی گفت: در جلسه‌ اخیر با حضور وزیر ارتباطات و نمایندگان دستگاه‌ها، رایزنی و نهایی کردن فهرست سرویس‌هایی که حاضر شده مهیا و مقرر شد، سه‌شنبه (۱۰ مرداد) سرویس‌ها افتتاح شود. در فاز اول دولت الکترونیک، همه سرویس‌ها و زیرساخت‌هایی که در این دولت فراهم شده، اطلاع‌رسانی می‌شود و در نهایت مردم می‌توانند به صورت شفاف نگاهی نسبت به امکاناتی که در فاز اول برایشان فراهم شده داشته باشند.

همان‌طور که وزیر ارتباطات روند دولت الکترونیک را مشابه شبکه ملی اطلاعات دانسته بود، باقری اصل نیز درباره فاز اول دولت الکترونیکی گفت: زیرساخت‌های فاز یک دولت الکترونیکی مانند فاز یک شبکه ملی اطلاعات انجام شده و به حدی از بلوغ رسیده که دستگاه‌ها متصل شود و سرویس‌های خود را بیاورند. فاز دو نیز تکمیل سرویس‌هاست که البته هنوز زمان آن تصمیم‌گیری نشده است.

وی در ادامه بیان کرد: در فاز اول دولت الکترونیکی زیرساخت‌هایی که به صورت یکپارچه بود، کلا فراهم می‌شود تا بهانه دستگاه‌ها درباره‌ی عدم اتصال و عدم یکپارچه‌سازی حل شود و دستگاه‌ها عزم جدی خود را در دولت دوازدهم برای رفع مانع تبادل اطلاعات و مانع سرویس و یکپارچه‌سازی قرار دهند. اتفاق بزرگ در توسعه دولت الکترونیک، این عزم جدی و تغییر نگرش است. عزم دولت و مدیریت در این زمینه جدی است عزم سایر افراد باید جدی شود تا این اتفاق رقم بخورد.

دستگاه‌ها به مرکز ملی تبادل اطلاعات متصل شدند

معاون دولت الکترونیک سازمان فناوری اطلاعات با بیان اینکه دولت الکترونیک در چند لایه قرار دارد، توضیح داد: لایه اول زیرساخت‌ها و شبکه است که در حال حاضر اکثر دستگاه‌ها به مرکز ملی تبادل اطلاعات متصل شده‌اند. لایه بعدی بحث استانداردها و ضوابط حاکم بر آن است، از جمله چارچوب ملی معماری و چارچوب تعامل‌پذیری که مهیا شده است. بخش بعدی سرویس‌هایی است که به صورت G۲G فراهم می‌شود و سرویس‌هایی که به کسب و کارها و مردم داده می‌شود.

باقری درباره سرویس‌های مختلف دولت الکترونیکی نیز توضیح داد: G۲G یعنی مراکز ملی تبادل اطلاعات، G۲C دولت برای کسب‌وکارها و G۲B دولت برای شهروندان است. برای هر یک از این سرویس‌ها زیرساخت‌های جداگانه‌ای فراهم شده است. در این بسترها آنچه که فراهم شده سرویس‌های الکترونیکی است و دستگاه‌هایی که به صورت تراکنشی و تعاملی سرویس‌های خود را ارائه کرده‌اند، امکان یکپارچه‌سازی سرویس‌ها را برای مردم فراهم کرده‌اند، یعنی استعلامات الکترونیکی خود را قرار داده و مسیری فراهم شده تا مردم از آن بستر به سرویس خود برسند.

وی با بیان اینکه زیرساختی که مهیا شده محدودیت ارائه‌ی سرویس ندارد، افزود: اکنون ۱۰۶ سرویس در GSB دولت وجود دارد. هر دستگاه اگر به سطحی برسد که امکان یکپارچه‌سازی داشته باشد، به این بسترها متصل می‌شود. در حال حاضر تمامی ۱۰۸ دستگاه اتصال فیزیکی دارند، در بخش GSB اتصال ۱۰۶ سرویس از ۱۱ دستگاه از ۱۰۸ دستگاه موجود انجام شده است و در سامانه دولت هوشمند اسم دستگاه‌ها آمده است.

عدم آمادگی یا امتناع دستگاه‌ها از قرار دادن سرویس‌ها

معاون دولت الکترونیک سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به سرویس‌هایی که هنوز در این بستر وجود ندارند و علت آن عدم آمادگی یا امتناع دستگاه‌هاست، اظهار کرد: طبق قانون برنامه ششم توسعه دستگاه‌ها باید استعلامات سرویس‌های خود را الکترونیکی و صرفا از بستر مرکز ملی تبادل اطلاعات، تبادل کنند. ممکن است از ۱۰۸ دستگاه موجود، برخی سرویس‌های خود را در بستر GSB قرار نداده باشند، بنابراین امکان تبادل آنها از این بستر وجود ندارد. وقتی سرویس آنها روی این بستر قرار بگیرد، کیفیت سرویس مشخص و تضمین می‌شود که این سرویس به مصرف‌کننده آن که یک دستگاه دیگر است، برسد.

باقری با بیان اینکه ما در این سامانه نقش زیرساختی داریم و سرویس را فراهم کردیم و این دستگاه‌ها هستند که باید اطلاعات خود را روی سامانه قرار دهند، گفت: تلاش ما این است که دستگاه‌ها برای هر سرویس تنها پنل و پرتال خود را نداشته باشند، بلکه همه در یک قالب قرار گیرند، زیرا ممکن است مردم سوالی را داشته باشند که ندانند مربوط به کدام دستگاه است و این سامانه می‌تواند به صورت یکپارچه به سوالات پاسخگو باشد.

سامانه‌ای برای بهبود فضای کسب و کار با همکاری وزارت اقتصاد

وی با اشاره به سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات به عنوان یک سامانه یکپارچه بیان کرد: وقتی شما درخواست خود را به این سامانه می‌دهید به کمیسیون مربوطه ارجاع می‌شود و در نهایت اطلاعات آن در دسترس قرار می‌گیرد. همچنین در لایه G۲C و G۲B سامانه‌ای برای بهبود فضای کسب و کار با وزارت اقتصاد راه‌اندازی شده که بهره‌برداری فاز یک آن به زودی اعلام می‌شود و از مدتی بعد هم یکپارچه‌سازی آن مانند سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات صورت می‌گیرد.

معاون دولت الکترونیکی سازمان فناوری اطلاعات در پاسخ به وجود انتقاداتی که درباره کاهش رتبه دولت الکترونیک مطرح می‌شود، اظهار کرد: رتبه ایران در دولت الکترونیک از سال ۲۰۰۴ حدود ۱۰۰ بوده است. شاخص‌ها نشان می‌دهد که ما بهبود داریم، اما بقیه کشورها هم متناسب با دوره زمانی خود پیشرفت دارند و این کار هم به صورت مقایسه‌ای انجام می‌شود.

باقری ادامه داد: از جمله دلایل این موضوع آن است که جمهوری اسلامی ایران تنها کشوری است که به زبان فارسی سرویس‌های خود را ارائه می‌دهد و بازنمایی اتفاقاتی که دستگاه‌های اجرایی رقم زدند، به خوبی اتفاق نیفتاده است. نکته‌ای دیگر این است که دولت الکترونیک تنها فناوری و زیرساخت نیست. زیرساخت دولت الکترونیک مهیا شده، موضوع اطلاعات و حکمرانی این اطلاعات سرویس‌های دستگاه‌های دولتی است.

کارپوشه ملی ایرانیان آماده است

وی با بیان اینکه از چالش‌های عمده این است که روابط بین مردم با دولت، چندکاناله است، افزود: مردم از بسترهای مختلف با دولت ارتباط می‌گیرند و بستر یکپارچه‌ای وجود ندارد که موجب عدم تمایل مردم در رابطه و تداوم ارتباط می‌شود. دولت هم برایش میسر نیست که تشخیص دهد آیا فعالیت‌هایی که در حوزه الکترونیکی کردن خدمات انجام می‌دهد، مثمرثمر بوده یا نه و ارزیابی دقیقی ندارد. تنها هنگام استفاده از سامانه‌های ملی مانند سرشماری و یا سهام عدالت می‌تواند میزان مشارکت را ارزیابی کند.

معاون دولت الکترونیک سازمان فناوری اطلاعات ادامه داد: کانال‌های ارتباطی مردم با دولت شامل دفاتر پیشخوان، پیامک، USSD، پرتال، کارتابل، نامه فیزیکی و مراجعه حضوری می‌شود. کارپوشه ایرانیان یک بستر یکپارچه و کانال واحد برای ارتباط نظام‌مند و شفاف بین مردم و دستگاه‌های اجرایی است. برای هر ایرانی یک کارپوشه تعریف می‌شود؛ اگر هر دستگاه بخواهد موضوعی را ابلاغ کند و یا خروجی یک فرایند را به مردم اطلاع رسانی کند، این کار را در بستر کارپوشه انجام می‌دهد، بنابراین برای دیتای رابطه مردم با دولت توسط دولت قابلیت مدیریت ایجاد می‌شود.

باقری، کارپوشه ملی ایرانیان را از تعهدات وزارت ارتباطات دانست و بیان کرد: این کارپوشه یک سامانه مجزا دارد، در کنار آن نیز اپلیکیشن دولت همراه است که اتصالش به کارپوشه ملی انجام شده و مردم می‌توانند آن را در موبایل خود داشته باشند. همچنین مردم می‌توانند سرویس‌هایی که به صورت یکپارچه در دولت هوشمند فراهم شده را از آن بستر دریافت کنند.

وی با بیان اینکه مردم می‌توانند اپلیکیشن دولت همراه را دانلود کرده و از آن استفاده کنند، گفت: بستر یکپارچه کارپوشه ایرانیان زیرساختی برای خدمات G۲C است و به مرور سرویس‌های مختلف روی آن قرار می‌گیرد. کارپوشه ایرانیان همچنین یکی از سرویس‌های دولت همراه است و به محض این که سرویسی نیاز کاربر را فراهم کند، پیامک آن در کارپوشه ایجاد می‌شود.