دولت الکترونیک با پیامدهایی مانند ارایه خدمت در فضایی سالم که خدمات دهنده و خدمات گیرنده به سبب نبود ارتباط رو در رو یکدیگر را نمی شناسند، راهی برای ریشه کنی فساد در نظام اداری و افزایش شفافیت است.
دولت الکترونیک راهی برای ریشه کنی فساد در نظام اداری
دولت الکترونیک راهی برای ریشه کنی فساد در نظام اداری
به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از ایرنا، «حسن روحانی» از همان روزهای نخست فعالیت برای ریاست جمهوری دولت یازدهم یکی از مهمترین برنامه های خود را شفاف سازی و مبارزه با فساد عنوان کرد.
وی بیست و هفتم اردیبهشت ماه سال 1393 در مراسم گرامیداشت روز جهانی ارتباطات گفت: ما در دورانی قرار داریم که باید در فضایی مطمئنتر، کمهزینه تر و با صرف زمان کمتر، امکانات لازم را برای نسل جوان فراهم کنیم. دولت باید دولت الکترونیک باشد، برای این کار قدمهای کوچکی برداشته شده است اما قدمهای بلندتری در پیش رو داریم.
روحانی ادامه داد: ما در این زمینه در دنیا در رتبه یکصدم قرار داریم. ما باید به نقطه قابل قبولی برسیم.
«باید با یک برنامه ریزی درست در وزارتخانههای مان یک نهضت دیجیتالی انجام شود و اسناد و مدارک در چارچوب قوانین، دیجیتال شوند تا سرعت لازم برای خدمت رسانی به مردم مهیا شود. ما در سایه این فناوری میخواهیم اقتصاد دانشبنیان را در کشور گسترش دهیم و از این فناوری برای این اقتصاد استفاده کنیم».
وی تاکید کرد: دولت الکترونیک یکی از راههای مبارزه با فساد در کشور است.
** شفاف سازی
استفاده از دولت الکترونیک یکی از راههای تسهیل امور مردم، تجارت و سرمایهگذاری آسان و حذف مقررات زائد است.
هر چه ارتباط مردم با کارگزاران و اداره ها کمتر شود، منافذ سوء استفاده احتمالی کاهش می یابد. از این رو، شفافشدن امور در فضای مجازی یکی از راههای مبارزه با فساد است.
پس از تاکید رییس جمهوری بر الکترونیکی کردن کارها با اقدام های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات همراه شد اما موانع پیش روی حرکت را کند کرد و همین کندی سبب شد رییس جمهوری خواستار سرعت گرفتن کارها شود.
نخستین روزهای سال 1395 رییس جمهوری با حضور درمجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دوباره بر ضرورت ایجاد دولت الکترونیک تاکید کرد و گفت: ایجاد دولت الکترونیک از راه های مبارزه با فساد است و باید فساد را از ریشه بخشکانیم.
روحانی اضافه کرد: یکی از راه های مبارزه با فساد، شفاف شدن امور در فضای مجازی است و بدین ترتیب می توانیم همه امور وزارتخانه ها را در اختیار مردم قرار دهیم و این موضوع جلو فساد را خواهد گرفت.
ساختار معیوب و قدیمی نظام اداری یکی از زمینه های بروز فساد در این سیستم است که کارآمدی و کارآیی این نظام را نیز با چالش های جدی روبرو می کند.
بر این اساس با هدف ایجاد تغییر بنیادین در ساختار قدیمی نظام اداری کشور، سازمان فناوری اطلاعات طرح ملی دولت الکترونیک را که از سال ها پیش متوقف مانده بود احیا و اقدام های لازم برای الکترونیکی سازی را آغاز کرد.
** مزیت های دولت الکترونیک
معاون دولت الکترونیک سازمان فناوری اطلاعات ایران چندی پیش در این باره به ایرنا گفت: استفاده از فناوری های تازه ارتباطی و اطلاعاتی در دولت الکترونیک بویژه اینترنت برای ارایه خدمت به شهروندان با کمترین هزینه و بیشترین رضایت پیش بینی شده است.
«رضا باقری اصل» موضوع دولت الکترونیک را ایجاد تحول، بازآفرینی، بازمهندسی، بهبود کارآیی و اثر بخشی نظام اداری ایران بیان کرد و ادامه داد: دولت الکترونیک در واقع راهکار میانبری برای ایجاد تحول در نظام اداری کشور است که در اصل 44 قانون اساسی بر آن تاکید شده است.
باقری اصل یادآوری کرد: نظام اداری ایران بر اساس 2 شاخص بودجه و نیروی انسانی تغییر نکرده است و افزایش سالیانه هزینه های دولت و افزایش بدنه و نیروی انسانی نشان می دهد تاکنون برای تحول نظام اداری و کارآمدی آن اقدام موثری انجام نشده است.
رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران نیز چندی پیش در همایش چارچوب معماری سازمانی ایران، استقرار دولت الکترونیک را راهی برای اصلاح ساختار قدیمی و ازکار افتاده نظام اداری ایران عنوان کرد و گفت: توسعه ایران با نظام اداری کنونی که مبتنی بر ساختاری قدیمی و از کار افتاده است، پیچیدگی بسیاری دارد.
«نصرالله جهانگرد» اضافه کرد: استفاده از خدمات دولت الکترونیک می تواند افزون بر بازآفرینی این ساختار فرسوده، نظامی چابک، شفاف، سلامت و با کارآیی بسیار بالا را برای کشور به همراه داشته باشد.
رییس سازمان فناوری اطلاعات، دولت الکترونیک را راهکار مناسبی برای رهایی از این ساختار قدیمی دانست که تسهیلگر ارایه خدمت نیز به شمار می رود.
این مسوول چابک سازی، ایجاد شفافیت، سلامت شدن نظام اداری و کارآمد شدن را از ویژگی های اصلی دولت الکترونیک برشمرد.
به گفته وی، اکنون در اجرای طرح ملی دولت الکترونیک با یک عقب ماندگی هشت ساله روبروییم و چارچوب معماری سازمانی با یک تعلل همراه است.
جهانگرد انتقال و تغییر را ویژگی بارز دولت الکترونیک در ایران دانست که هم باید انتقال از وضع موجود را عملی سازد و هم تغییر نوینی در فرآیندها ایجاد کند تا بتواند در خدمت اهداف رییس دولت قرارگیرد.
به گفته وی، درک صحیح مدیران کسب و کار دستگاه های اجرایی از دولت الکترونیک تحقق آن را ممکن و موفقیت این طرح را تضمین می کند.
یکی دیگر از معاونان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز گفت: باید از شیوههای نو مثل اینترنت و شبکه های الکترونیکی استفاده موثرتری شود چرا که ضعف ارگانها در این خصوص هزینههای بسیاری بر دولت تحمیل کرده است.
«حسین مهری» ادامه داد: در حقیقت اداره مملکت با روش کنونی امکان پذیر نیست و چارهای جز فعالیت تیمی که به صورت شبکهای و هماهنگ باشد وجود ندارد. همه سازمان ها باید اطلاعات مورد نیاز را در اختیار همدیگر قرار دهند و بدین ترتیب هر سازمانی وظیفه خودش را به نحو مطلوب انجام میدهد.
استاد دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران نیز در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: سازمان هایی که با منابع مالی ارتباط دارند بیشتر در معرض فساد قرار می گیرند و بهترین راهکار برای پیشگیری از بروز فساد در این سازمان ها الکترونیک کردن کارهای آنان است.
«حسین بوبرشاد» ادامه داد: سازمان برنامه و بودجه به عنوان دستگاه عالی توزیع منابع اگر به سیستم های پیشرفته هوشمند سازی مجهز شود که هر ریال را پیگیری کند و بداند آن مبلغ در چه طرحی و چه بازه زمانی مصرف شده و نتیجه حاصل چه بوده است به راحتی می تواند از بروز فساد در دیگر سازمان های پیشگیری و محل مصرف هر ریال را به دقت مشخص کند.
این استاد آی.تی دانشگاه علوم و فنون جدید دانشگاه تهران یکی از عمده ترین معایب سیستم های اجرایی را استفاده از روش های سنتی در محاسبات عنوان کرد و افزود: سیستم های هوشمند یا دولت الکترونیک هم تسهیل امور را برعهده دارد و هم سرعت در اجرای کارهاست و مهمتر آنکه از بروز هرنوع فساد جلوگیری می کند.
«ایراندخت نیرومند» کارشناس آی.تی و اشتغال، نیز در این زمینه گفت: دولت الکترونیک شفافیت مالی، افزایش نظارت متقابل دولت و مردم و در نهایت حکمرانی خوب و اثربخشی دولت را به همراه دارد.
چندی پیش رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران گفت: مرحله نخست طرح ملی دولت الکترونیک* به عنوان یکی از مهمترین برنامه ها برای رشد بهره وری و افزایش خدمات رسانی آماده بهره برداری است.
جهانگرد در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا افزود: اکنون همه زیرساخت های لازم در این زمینه آماده شده است و با بهره برداری از آن مردم خواهند توانست بسیاری از خدمات مورد نیاز خود از دستگاه های دولتی را بر بستر اینترنت دریافت کنند.
*شفاف سازی امور در دولت الکترونیک
رییس جمهوری دولت یازدهم در مناظره انتخاباتی دوازدهمین دوره ریاست جمهوری نیز به اهمیت شفاف شدن همه امور اشاره کرد و گفت: دولت الکترونیک و شبکه ملی اطلاعات یکی از ابزارهای ایجاد شفافیت است.
روحانی تصریح کرد: لایحه ای برای ایجاد شفافیت در حال تهیه است که همه دستگاه ها، همه مخارج و درآمدهای خود را در اختیار مردم قرار دهند تا مردم به صورت شفاف بتوانند از واقعیت های دولت مطلع شوند.
اکنون در آخرین روزهای کاری دولت یازدهم فاز نخست طرح دولت الکترونیک افتتاح می شود تا ریشه کنی فساد از نظام اداری کشورمان را هدف قرار دهد.
طرح ملی دولت اکترونیک راه اندازی می شود اما آنچه مهم به نظر می رسد عزمی است که همه دستگاه های حاکمیتی باید به خرج داده و اطلاعات خود را در این زیرساخت قرار دهند؛ زیرا هر دستگاهی که امتناع کند به همان نسبت مانع تحقق شفافیت در امور می شود.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.
کانال تلگرام دیوان اقتصاد صفحه اینستاگرام دیوان اقتصاد