به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از شرکت ملی پتروشیمی ایران؛  حسین در، دبیرکل اتحادیه سراسری تعاونی های تامین نیاز صنایع پایین دستی پتروشیمی با بیان این که توسعه صنایع پایین دستی همزمان با تامین پایدار خوراک آنها محقق خواهد شد اظهار کرد: صنعت پتروشیمی ایران همزمان با توسعه در بخش بالادستی بزودی شاهد رشد در صنایع پایین دستی نیز خواهد بود و در این مسیر نظام مند کردن نحوه تامین خوراک این واحد ها می تواند منجر به رشد تولید و توسعه متوازن شود.

وی ادامه داد: اکنون تعاونی ها نقشی مهم در تامین نیاز واحد های موجود در صنایع پایین دستی را ایفا می کنند و باید این نکته را مورد توجه قرار داد که این امر به ضرورت ایجاد تعاونی ها اشاره دارد و علت هم آن است که با تجمیع آنها توان خریدشان بالا رفته و درطرف دیگر با تفاهم نامه ها و قراردادهایی  که اتحادیه با مجموعه هایی همچون بانک ها و صندوق های مالی دارد، می تواند تا حدی اعضای خود را تامین مالی کرده و به نوعی مشکل خرید آنها را رفع کند. 

در افزود: به دلیل تنوع مواد اولیه در حوزه پتروشیمی به دنبال ایجاد تعاونی های تخصصی تر و منطقه ای هستیم تا واحدهایی که در دوردسترس ترین نقاط کشور فعالیت می کنند نیز از خدمات اتحادیه برخوردار شوند و بر همین اساس درتلاشیم تا تعاونی ها تخصصی تر شوند چون از این طریق می توانیم بزرگترین شبکه مویرگی کشور در صنعت پایین دست پتروشیمی را ایجاد کنیم و در نتیجه با شفافیت بیشتر روند فعالیت واحدهای تولیدی این صنعت محقق می شود.

دبیرکل اتحادیه سراسری تعاونی های تامین نیاز صنایع پایین دستی پتروشیمی افزود: تامین مواد اولیه بنگاه های خرد یکی ازمشکلاتی است که در شرایط فعلی خودنمایی می کند و نیاز به توزیع مویرگی محصولات هرروز بیش ازروز گذشته حس می شود و با توجه به روند رو به رشد تولید و مصرف همگرایی و همکاری میان تمام فعالان صنایع پایین دستی پتروشیمی می تواند اثر بخش باشد.

بر اساس این گزارش، با توجه به این موضوع که با استعلام از سایت بهین یاب از ۱۳ هزار تولید کننده پایین دستی حدود ۳ هزار واحد مواد مورد نیاز خود را از طریق تالار نقره ای تامین کرده و بقیه از طرق دیگر مواد اولیه بنگاه های تولیدی خود را تامین می کنند که تعداد زیادی از این واحدهای باقی مانده، تولیدکنندگان خرد این صنعت هستند. تولید کنندگانی که نیاز هایی در حد ۵۰۰ تن دارند. 

در این راستا به همت اتحادیه سراسری تعاونی های تامین نیاز صنایع پتروشیمی سامانه ای به نام سایا راه اندازی شده است. سامانه ای که در کنار سایت بهین یاب، شرکت بورس کالای ایران، دفتر صنایع پایین دست پتروشیمی به وجود آمده تا همچون فیلترینیگی عمل کرده و به رساندن مواد اولیه به دست تولید کنندگان کمک کنند.  به این ترتیب که اطلاعاتی که از بهین یاب می آید را مورد بررسی قرار می دهد و به واحد هایی که زیر مجموعه اتحادیه هستند سرکشی کرده و به طور مثال به این اطلاعات دست می یابد که آیا ظرفیت اعلام شده از سمت آنها صحیح است یا نه؟ این سامانه وضعیت تولید آنها را بررسی می کند و وقتی تاییدیه سهمیه خریداران انجام شد، سفارش آنها برای خرید فرستاده می شود و وقتی خریدها صورت گرفت، لیست خریدها را دوباره به اتحادیه باز می گردد و این موضوع شفافیتی را به وجود می آورد. 

اما مساله ای که در اینجا مطرح می شود این است که با همکاری و ایجاد پیوندی مناسب میان بورس کالای ایران و تولیدکنندگانی که این سامانه، اطلاعات شفاف آنها را در دسترس دارد، می تواند چالش موجود در مسیر توزیع مویرگی را حل کرده و پویایی لازم را به وجود آورد که شاهد قدرتمند شدن واحدهای کوچک و تولید محصولات پایین دستی بیشتر و رشد و نمو این بخش از صنعت باشیم. 

البته این درحالی است که زمانی که قرار شد محصولات پتروشیمی از طریق بورس کالای ایران عرضه شود بنا بر این بود که مسئولان بورس کالا در خصوص نرخ کارمزد کارگزاری های ذیربط خود تجدید نظر کنند و انتظار می رود مسوولان بورس کالای ایران در این زمینه اقدامات مورد نیاز را در دستور کار خود قرار دهند. افزون بر این یکی دیگر از مسائلی که در بازار محصولات پتروشیمی وجود دارد این است که خریداران خرد نمی توانند مواد مورد نیاز خود را از بورس کالای ایران تامین کنند و به نظر می رسد با توجه به ابزارهایی که برای سر و سامان دادن به وضعیت خریداران خرد از سمت بورس کالای ایران در این بازار وجود دارد باید اقداماتی در این زمینه صورت بگیرد.  بر اساس داده های وزارت صنعت در سایت بهین یاب ۳۹ تعاونی توزیعی در شرایط فعلی درحال خرید هستند و این در حالی است که ۵۷ تعاونی توزیعی دیگر هم در نوبت تایید قرار دارند.