درشرایطی که رئیسکل بانک مرکزی طی یک پست اینستاگرامی آن هم در قالب اطلاعرسانی اعلام کرده بود که نرخ سود بانکی قرار نیست تغییر کند، عملکرد برخی بانکها نشان میدهد اقداماتی برای افزایش سودبانکی انجام دادهاند.
عزم جدی بانک مرکزی برای رقابت با بورس
عزم جدی بانک مرکزی برای رقابت با بورس
به گزارش دیوان اقتصاد، به عقیده بسیاری از کارشناسان، افزایش سود بانکی شاید بتواند به بخش مسکن و افزایش بیرویه اجاره بها کمک کند، اما قطعا به ضرر بورس شده و باعث خارج شدن نقدینگی از بورس و سرازیرشدن به سمت بانکها میشود.
در روزهای اخیر شعب بانکی نرخهای تازهای گاها تا 21درصد به مشتریان میدهند که به نظر میرسد شبکه بانکی منتظر اجازه شورای پول و اعتبار نمانده و شروع به افزایش نرخ سود سپرده کرده است. این اقدام را شاید بتوان به نحوی به ریزشهای اخیر بورس ربط داد.
در این میان فرهاد دژپسند وزیرامور اقتصاد و دارایی، نه تنها افزایش چراغ خاموش نرخ سود بانکی را رد نکرده بلکه به این نکته نیز اذعان داشته که افزایش نرخ سود به شدت موجب ریزش بورس و خسارت دیدن سهامداران خواهد بود. البته به گفته دژپسند این امر فعلا منتفی است. اما شنیدهها حاکی از رفتار بانکها خارج از دستورالعملها و قوانین بوده است.
**رقابت نفسگیر بورس و بانک!
در شرایطی که بحران کرونا اقتصاد دنیا را به سمت رکود پیش میبرد و بسیاری از کسب و کارها نیز با مشکلات جدی مواجه شدهاند، شایعات مربوط به افزایش نرخ سود بانکی میتواند سرمایههای خردی که متعلق به قشر متوسط بوده که به شدت نیز نگران معیشت خود هستند را تحت تاثیر قرار داده و نقدینگی را به طمع سود بیشتر به سمت بانکها هدایت کند.
درحقیقت افزایش نرخ سود بانکی راهکاری موقت در جذب نقدینگی بوده ولی در نهایت به زیان تولید است. به عقیده کارشناسان بورسی افزایش نرخ سود سپرده بانکی عاملی برای ریزش ادامه دار بورس است. از مرداد ماه 1399 تا کنون شاخص بورس از دو میلیون و ۷۸ هزار واحد به یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد ریزش داشته که این امر نباید از چشم متولیان اقتصادی کشور دور بماند.
لازم به ذکر است، در شرایطی که بازار سرمایه با رونق بیسابقهای مواجه شده بود و ورود سرمایهگذاران جدید به این بازار چه از طریق سهام عدالت یا از طریق خرید سهام دولت در قالب "ایتیاف" و غیره، جان تازهای در کالبد بورس دمیده بود، اقدام چراغ خاموش بانکها برای افزایش سود آن هم بدون مجوز و مصوبه یانک مرکزی، اقدامی ناشایست تلقی میشود.
**نرخ سود بین بانکی بر ریزشهای بورس تاثیر دارد؟
طبق دومین گزارش بانک مرکزی از تحولات اقتصاد کلان، نرخ سود بینبانکی از ۲۲درصد بالاتر رفته است.
تغییرات نرخ سود بین بانکی می تواند در افزایش و کاهش نرخ سود بانکی موثر باشد. بنابراین نظارت و کنترل بر نرخ سود بین بانکی توسط بانک مرکزی می تواند در پایین نگه داشتن نرخ سود بانکی موثر باشد. اقدامی که میتواند به سود یا زیان سهامداران در بورس باشد.
چندی قبل عباس هشی، کارشناس بازار پول و سرمایه در خصوص تاثیر نرخ سود بازار بین بانکی بر افت بورس به ایبِنا گفت: نرخهای سود بین بانکی یکی از ابزارهای هدایت پول به بازار سرمایه یا از بازار سرمایه به بازار پولی به حساب میآید. به این معنا هر کسی پول را در بانک ذخیره میکند، ریسک کمتری نسبت به بازار سرمایه متحمل میشود. واژه "ریسک صفر" را برای همین سپردهگذاری به کار میبرند که یک بحث تئوری است. از طرفی، نیازهای مالی واحدهای اقتصادی - تولیدی کشور به صورت استقراض از طریق سپردهها تامین می شود. صاحبان سپرده که اصولا در بانکها سرمایهگذاری میکنند در هیات مدیران حضور ندارند، پول آنان به صورت امانت تحت اختیار بانک قرار دارد.
هشی همچنین گفت: جهت محکم کاری دارای یک سپرده قانونی هستیم که درصدی از سپردههای مردم در نزد بانک مرکزی میرود، اما زمانی که وارد بازار سرمایه میشود، ریسک آن به شرایط اقتصادی بستگی دارد. برای هدایت پول به و یا این دو بازار یکی از ابزارها بازی با نرخ بهره بانکی است که در اختیار بانک مرکزی است. پس بر همین اساس، نرخ سود بین بانکی بر بورس تاثیر غیر مستقیم دارد.
آنچه که بر بورس تاثیر مستقیم دارد، تغییرات نرخ سود سپرده بانکی است که مردم پول خود را به خیال دریافت سود بیشتر وارد آن میکنند.
بر همین اساس نیز میتوان خلاف نظر عدهای از کارشناسان که معتقدند سود بین بانکی تاثیر بر ریزش بورس ندارد، ادعا کرد، این عامل نیز میتواند در دراز مدت و به صورت غیرمستقیم بر ریزشهای بورس موثر باشد.
گفتنی است، بازارهای وام بین بانکی، نهادهایی هستند که بانک ها برای دوره مشخص در چارچوب آن به یکدیگر وام می دهند. بسیاری از وام های بین بانکی دارای سررسید یک هفته و کمتر هستند و اکثرا "وام های یک شبه"هستند. انجام عملیات استقراض در این بازارها بر مبنای یک نرخ سودی انجام می شود که به آن "نرخ سود بین بانکی" می گویند.
**بانک مرکزی زیرپای بورس را خالی نکند
در حال حاضر بانک مرکزی و در راس آن عبدالناصر همتی به عنوان متولی بخش مهمی از اقتصاد کشور، باید بداند جذاب کردن سود بانکی آن هم در شرایطی که چرخ اقتصاد کشور تحت تاثیر تحریمها و رکود ناشی از بحران به سرمایههای مردم برای چرخش نیاز دارد، ضرر زدن به یکی دیگر از ارکان مهم کشور یعنی بازار سرمایه است. این امر نه تنها موجب دلسردی و بی اعتمادی مردم به بورس شده بلکه منجر به آن میشود که سرمایهها راهی جایی جز داخل کشور شوند!
سرگردانی مردم بین بازرهای پرنوسان امروز، نتیجهای جز اتلاف سرمایهها ندارد. کما اینکه بی اعتمادی مردم خود تیشه به ریشه اقتصاد کشور در شرایط بحرانی فعلی است.
در پایان ذکر یک سوال ضروری است: آقای همتی به چه قیمتی سرمایهها باید به سوی بانکها روانه شوند؟ به قیمت خاکسرنشین شدن سهامداران بورس؟
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.
کانال تلگرام دیوان اقتصاد صفحه اینستاگرام دیوان اقتصاد