به گزارش دیوان اقتصاد به نقل از اخبار پولي مالي، بيمه هاي زندگي و سرمايه گذاري يكي از ابزارهاي شناخته شده و پر كاربرد در جهان صنعتي است . شهرونداني كه پس از دوران بازنشستگي به سفرهاي متعدد اقدام مي كنند و يا افرادي كه بدون استفاده از قرض و بدهي به موسسات مالي هزينه فعاليت هاي مورد نظر خود را تامين مي كنند و يا بيماراني كه با خيالي آسوده باپرداخت هزينه در بهترين بيمارستانها سلامتي خود را بازميايند... همه و همه با خريدن يك يا چند بيمه زندگي وسرمايه گذاري منابع لازم براي هزينه هاي خود را تامين مي كنند . اما اين مهم در ايران از اقبال لازم برخوردار نشده است. در اين باره مصاحبه اي انجام داده ايم با محمد حسين يوسفي – سرپرست بيمه هاي زندگي بيمه تعاون كه درادامه ملاحظه مي كنيد:
به عنوان پرسش نخست، بيمه نامه‌هاي زندگي و سمايه گذاري چه كمكي به زندگي مردم مي‌توانند داشته باشد؟
اولين كمكي كه مي‌كند اين است كه اگر آرامش داشته باشيم، خيلي راحت تر كارهاي ديگرمان را مي‌توانيم انجام دهيم. اينكه دغدغه نداشته باشيم كه اگر برايمان اتفاقي بيافتد چكار كنم و از كجا منبع درآمدي داشته باشيم. همه تلاش‌هاي شركت هاي بيمه و البته بيمه تعاون اين است كه دوست دارند آرامش را به بيمه گذار القا كنند كه شما مبلغ مختصري به ما مي‌دهيد و در قبال آن از ما آرامش مي‌خريد. اگر در آينده اتفاقي افتاد به شما ضرر و زيانش را مي‌دهم و ديگر اين كه وجه پرداختي شما از بين نخواهد رفت و من شركت بيمه در قبال خريد بيمه نامه به شما سود مطلوب پرداخت مي كنم. براي همين بزرگترين حسني كه براي جامعه دارد حس آرامش و راحت زندگي كردن است.
دليل استقبال نه چندان مطلوب مردم كشور از بيمه‌هاي زندگي و سرمايه گذاري را در چه عاملي مي بينيد؟
موانع متعددي در اين راه وجود دارد. موانع اقتصادي و اجتماعي و سياسي و موانع اعتقادي وجود دارند. ولي در نهايت بزرگترين مانعي كه در جامعه ديده مي‌شود مانع اقتصادي است. طبيعتا كشورهاي جهان سوم مقداري مشكل دارند و با ماهيت اين بيمه نامه مشكل دارند. اين مختص كشور ما نيست ولي ما از كشورهاي هم سطح خودمان در اين زمينه عقب تر هستيم. هميشه در صحبت‌ها گفته مي‌شود كه مردم هندوستان برخي نان شب ندارند ولي بيمه عمر را براي خودشان خريداري مي‌كنند. مردم ژاپن و كشورهاي اروپايي چند تا دارند كه وارد آن نمي‌شوم. اين قضيه نشان مي‌دهد كه مقداري قضيه تقصير ما هم هست. به هر حال به نظر من بزرگترين عوامل آن، عامل اقتصادي و در قسمت دوم عامل اجتماعي و فرهنگ سازي است.
آيا مقصر را تنها وضعيت اقتصادي و عوامل فرهنگي و اجتماعي مي دانيد، به عنوان مثال قوانين ما در اين زمينه موجود و كافي است؟
ما در صنعت بيمه با آيين نامه‌ها كار مي‌كنيم. ريشه اصلي اين آيين نامه‌ها قوانيني است كه در قديم صادر مي‌شود و مدام روزآمد شده است. ولي به صورت مدون و يك قانون مشخص در اختيار صنعت بيمه وجود ندارد. آخرين آيين نامه اي كه در اين باره مورداستفاده قرار مي گيرد آيين نامه ۶۸ است ولي به نظر من جا دارد كه تغييراتي در آن صورت بگيرد. متاسفانه ما در صنعت بيمه اين امكان را نداريم كه بتوانيم خود را سريع با تغييرات جامعه هماهنگ كنيم. بيمه بايد فكر امروز و فردا و فرداهاي بعدي باشد. براي همين قضيه بايد سريع عكس العمل نشان دهد. پتانسيل و نيرو و استعداد هست ولي قوانين دست و پا گير زيادي وجود دارد. بيمه زندگي بايد آنقدر انعطاف داشته باشد كه امروز با حق بيمه شناور، بيمه نامه اي را شروع كنم و بعد از ۲۰ سال حق بيمه اي كه داده ام هزينه اش در آن زمان هم ارزش داشته باشد. ولي قوانين برخي موارد را محدود مي‌كند. مثلا بايد ۱۶ درصد بدهيد و دو سال بعد ۱۳ درصد بدهيد و بعد از اين ده درصد. اين محدود كردن است. اگر شركت بيمه پتانسيل داشته باشد كه سرمايه گذاري مناسب كند در بحث رقابت وارد مي‌شود و با خود بانك هم رقابت مي‌كند.
به توانايي هاي صنعت بيمه اشاره كرديد، آيا بيمه نامه‌هاي زندگي مي‌توانند به جاي صندوق‌هاي بازنشستگي عمل كنند؟
با قاطعيت مي‌گويم بله – چون اگر اين بيمه نامه‌هاي زندگي را بتوانيم در سبد اين افراد قرار دهيم هم آرامش براي خودشان است و هم سرمايه گذاري باشد و هم از نظر جسماني و آينده رواني آن‌ها مفيد باشد. صندوق‌هاي بازنشستگي هم مي‌تواند به صورت تكميلي براي اين موضوع قرار بگيرد. ما مي‌توانيم آن خدمات را ارائه دهيم. صندوق‌هاي بازنشستگي اگر مثلا قسمت رفاهي را دارند بيمه مي‌تواند بزرگ شود و اين موضوع را انجام دهد. به صورت مكمل بازنشستگي مي‌تواند حقوقي براي آن‌ها پرداخت كند. به شرطي كه اين دوستان از روز اول اين بيمه نامه را در كنار حقوقشان خريداري كرده باشند و بعد از ۳۰ سال به بازنشستگي برسند و حقوق بازنشستگي مي‌گيرند و در كنارش يك حقوق مكمل خواهند گرفت.
چه راهكاري پيشنهاد مي‌كنيد كه اين فرهنگ سازي توسعه پيدا كند و مردمي كه با بيمه قهر هستند راغب شوند؟
راهكارهاي زيادي وجود دارد. بعترين كار اين است كه از كودكي آشنا شوند. هميشه هم گفته شده كه اين درس بيمه و الفباي بيمه و حقوقي كه بيمه شده و بيمه گذار و بيمه گر نسبت به هم دارند بايد در مدارس تدريس شود. كارهايي انجام شده مانند زنگ بيمه ولي تاثير آنچنان كه بايد نداشته است. اين كه بيمه چه خدماتي مي‌خواهد براي مردم انجام دهد بايد به عنوان يك واحد درسي در كشور و مدارس تدريس شود. مثلا در كشور مالزي بيمه نامه‌هايي مشخص شده كه از بدو تولد است. دولت هم كمك مي‌كند. از بدو تولد، كودكي كه به دنيا مي‌آيد حق بيمه اي دارد و بعد اين بيمه نامه را در اختيار خانواده مي‌گذارند و بعد از ۱۸ سالگي اين بازخريد مي‌شود. در نتيجه درآمد دانشگاهش و هزينه خانه اش را دارد.
آيا منابع بيمه‌هاي زندگي بيمه تعاون از ساير بيمه نامه‌ها جداست؟اين تفكيك در حساب‌هاي بانكي وجود دارد؟
بله وجود دارد. اين عين ماده ۲۱ قانون است كه بايد جدا شود . ما حساب جدا داريم و خيلي راحت است در بيمه تعاون اگر كسي بخواهد بيمه زندگي داشته باشد پرداخت اقساطش و دسترسي به اطلاعات روز بيمه اش راحت تر است. اين قضيه را هم مي‌تواند به راحتي انجام دهد.
در باره بيمه نامه زندگي بيمه تعاون كه از آن رونمايي كرده ايدتوضيح بيشتري بدهيد؟
البته اين بيمه نامه رونمايي فني شده و رونمايي رسمي نشده استدر اين باره. اولين موردي كه مي‌توانم بگويم اين است كه براي بيمه گذارمان در قسمت از كار افتادگي معافيتي داريم كه اگر بيمه گذار اتفاقي برايش افتاد و از كار افتاده شد مي‌تواند از معافيت از كار افتادگي ما استفاده كند. دومين مورد، پرداخت فوت بر اساس حادثه چهار برابري داريم. موضوع ديگر اينكه مدت بيمه نامه را محدود سن سي سال نكرده ايم و كسي از بدو تولد اگر بخواهد خود را بيمه كند تا ۸۰ سال مي‌تواند خود را بيمه كند و محدوديتي ندارد. ولي از يك سني به بالا پوشش تكميلي تعلق نمي‌گيرد. ولي امكان دارد به صورت زماني در بيمه تعاون بيمه شود. ديگر اينكه مي‌توانيم سپرده اوليه از افراد بگيريم كه برخي شركت‌ها هم دارند و اين انحصاري نيست. امكان دارد كه اين قضيه را به صورت سپرده اوليه از افراد داشته باشيم و با درصد سود بانكي ارائه دهيم. ۱۶ درصد قطعي را خواهيم داد. مانند قراردادهاي بيمه زندگي .